آزمایش تری یدوتیرونین Triiodothyronine (T3) چیست؟

آزمایش T3 برای تشخیص پرکاری تیروئید، زمانیکه هورمون تیروئید بیش از حد در بدن تولید می شود، کاربرد دارد. این ازمایش با آزمایش‌های T4 و TSH (هورمون محرک تیروئید) برای بررسی روند درمان بیماری تیروئید تجویز می‌شوند. با لیما طب همراه باشید.

آزمایش تری یدوتیرونین (T3) چیست؟

این آزمایش سطح تری یدوتیرونین (T3) را در خون اندازه گیری می کند.که به آزمایش چکاپ خون نیاز است . T3 یکی از دو هورمون اصلی است که توسط تیروئید (غده کوچک پروانه ای شکل که در نزدیکی گلو قرار دارد) ساخته می شود. T4 هورمون دیگری است که هورمون تیروکسین نام دارد و همراه با هورمون T3 در تنظیم نحوه مصرف انرژی، کنترل وزن، دمای بدن، تنظیم قدرت عضلانی و سیستم عصبی در بدن نقش مهی دارند.

هورمون T3 به ​​دو شکل وجود دارد:

1. T3 متصل که به پروتئین های خاصی متصل هستند.
2. T3 ازاد که بصورت ازادانه یافت می شود.

تست T3 کل در واقع ازمایشی است که مقدار کل هورمون T3 هم فرم ازاد و هم فرم متصل ان را اندازه گیری می کند. تست free T3 ازمایشی دیگری است که در این ازمایش فقط T3 آزاد اندازه گیری می شوند. اگر سطح T3 طبیعی نباشد، می تواند بیانگر بیماری تیروئید است.

نام های دیگر: تست عملکرد تیروئید، تری یدوتیرونین تام، تری یدوتیرونین آزاد، FT3

تست T3 چه کاربردی دارد؟

آزمایش T3 برای تشخیص پرکاری تیروئید و بررسی روند درمان بیماری تیروئید کاربرد دارد.

نحوه انجام تست T3 و اقدامات لازم قبل از انجام ان:

برای این ازمایش نمونه خون نیاز است که پس از جداسازی سرم خون این تست انجام می شود. برای آزمایش خون T3 به ​​آمادگی خاصی نیاز ندارید. اما بایستی توجه داشت که برخی داروها می توانند سطح T3 را افزایش یا کاهش دهند. بنابراین قبل از انجام ازمایش با پزشک خود مشورت کنید.

محدوده مقادیر نرمال عبارتند از:

T3 کل: ۶۰ تا ۱۸۰ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL) یا ۹/۰ تا ۸/۲ نانومول در لیتر(nmol/L)

T3 آزاد: ۱۳۰ تا ۴۵۰ پیکسل در دسی لیتر (pg/dL) یا ۲ تا ۷ پیکومول در لیتر (pmol/L).

اما بایستی توجه داشت که محدوده سطح نرمال T3 بر اساس سن متفاوت است. محدوده طبیعی T3 برای افراد سالم عبارتند از:

• کودکان ۱ تا ۵ ساله: ۱۰۶ تا ۲۰۳ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL).
• کودکان ۶ تا ۱۰ ساله: ۱۰۴ – ۱۸۳ نانوگرم در دسی لیتر.
• کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله: ۶۸ تا ۱۸۶ نانوگرم در دسی لیتر.
• نوجوانان ۱۵ تا ۱۷ ساله: ۷۱ تا ۱۷۵ نانوگرم در دسی لیتر.
• بزرگسالان ۱۸ تا ۹۹ سال: ۷۹ تا ۱۶۵ نانوگرم در دسی لیتر.

محدوده طبیعی T3 ازاد برای افراد سالم عبارتند از:

• نوزادان تا ۳ روز: ۴/۱ – ۴/۵ پیکوگرم در میلی لیتر (pg/mL).
• نوزادان ۴ تا ۳۰ روزه: ۲ – ۲/۵ pg/mL.
• نوزادان ۱ ماهه تا ۱ ساله: ۵/۱ – ۴/۶ pg/mL.
• کودکان ۱ تا ۶ ساله: ۲ – ۶ pg/mL.
• کودکان ۷ تا ۱۱ ساله: ۷/۲ – ۲/۵ pg/mL.
• کودکان ۱۲ تا ۱۷ ساله: ۳/۲ – ۵ pg/mL.
• بزرگسالان ۱۸ تا ۹۹ سال: ۳/۲- ۱/۴ pg/mL.

وقتی سطح T3 بالا باشد چه اتفاقی می افتد؟

سطح T3 بالاتر از حد طبیعی معمولاً نشان دهنده پرکاری تیروئید (تیروئید پرکار) است. پرکاری تیروئید دلایل مختلفی دارد، از جمله بیماری گریوز (یک بیماری خود ایمنی)، گره های تیروئید و تیروئیدیت (التهاب غده تیروئید). پرکاری تیروئید باعث افزایش سرعت متابولیسم می شود که می تواند برای فرد خطرناک باشد. برخی از علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

1. کاهش وزن ناگهانی
2. احساس لرزش و یا عصبی بودن.
3. افزایش حرکات روده.
4. افزایش ضربان قلب یا نامنظم بودن ضربان قلب (آریتمی).

اگر قبلاً پرکاری تیروئید داشته اید، آزمایش‌های T3 می‌توانند به میزان افزایش ان مشخص کند. به طور کلی، هرچه سطح T3 بیشتر باشد، پرکاری تیروئید شدیدتر است.

وقتی سطح T3 پایین باشد چه اتفاقی می افتد؟

سطح پایین تر از حد طبیعی T3 ممکن است نشان دهنده کم کاری تیروئید (تیروئید کم کار) باشد. اما پزشک برای تشخیص کم کاری تیروئید فقط به آزمایش های T3 تکیه نمی کنند زیرا معمولاً آخرین آزمایش عملکرد تیروئید است که غیرطبیعی است. علاوه بر این نیز، برخی از افراد ممکن است کم کاری تیروئید شدید با سطح TSH بالا و سطح T4 آزاد پایین داشته باشند اما سطح T3 طبیعی داشته باشند. سطح پایین تر از حد طبیعی T3 همچنین می تواند به دلیل داروهایی مانند استروئیدها و آمیودارون (داروهای آریتمی) و بیماری شدید باشد. این عوامل می توانند مقدار T4 (هورمون غیر فعال) را که بدن شما به T3 (هورمون فعال) تبدیل می کند، کاهش دهد و در نتیجه سطح T3 کمتری داشته باشد.

تفسیر نتایج ازمایش T3

همانطور که گفته شد، اگر نتایج سطوح بالای T3 کل و یا T3 آزاد بالا باشد، نشان دهنده پرکاری تیروئید است و برعکس سطوح پایین T3 نیز به معنای کم کاری تیروئید است. نتایج آزمایش T3 اغلب با نتایج آزمایش T4 و TSH برای تشخیص بیماری تیروئید با هم مقایسه می شود.

سخن اخر

تغییرات تیروئید در دوران بارداری رخ می دهد.لازم است چکاپ های قبل از دوران بارداری  این تغییرات معمولاً جدی نیستند و اکثر زنان باردار نیازی به آزمایش T3 ندارند. اما آزمایش T3 در دوران بارداری را در صورت داشتن موارد زیر تجویز کند:

1. علائم بیماری تیروئید
2. سابقه بیماری تیروئید
3. یک بیماری خود ایمنی
4. سابقه خانوادگی بیماری تیروئید