آزمایش های پزشکی, چکاپ, سلامت جسم

آزمایش آنالیز ادرار ((UA)Urinalysis)

آزمایش های آنالیز ادرار برای غربالگری وضعیت سلامت بدن و تشخیص عفونت های دستگاه ادراری، بیماری کبد، بیماری کلیوی، دیابت و عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) استفاده می شود. ادرار از لحاظ فاکتورهای زیر بررسی می شود:

  1. رنگ و ظاهر ادرار
  2. فاکتورهای شیمیایی
  3. فاکتورهای میکروسکوپی

رنگ و ظاهر ادرار

برای این منظور نمونه ادرار با «چشم غیرمسلح» از لحاظ کدرورت و شفافیت و رنگ ادرار بررسی می شود. رنگ طبیعی ادرار معمولاً کمی زرد است و بسته به میزان غلظت ادرار می تواند از بی رنگ یا زرد کم رنگ تا کهربایی تیره متغیر باشد. بسیاری از عوامل مانند برخی داروها، مکمل ها و غذاهای می توانند روی رنگ ادرار تأثیر بگذارند. بایستی توجه داشت که ادرار کدر همیشه نشان دهنده ادرار ناسالم نیست. زیرا برخی عوامل طبیعی مانند سلول های اسپرم و پوست باعث کدر شدن ادرار می شوند. اما در برخی موارد کدورت ادرار به دلیل حضور گلبول های قرمز، گلبول های سفید و باکتری ها می تواند بیانگر:

  1. کم آبی بدن
  2. عفونت دستگاه ادراری (UTI)
  3. بیماری ها و عفونت های مقاربتی (STDs و STIs)
  4. سنگ کلیه
  5. دیابت

فاکتورهای شیمیایی موجود در ادرار

برای بررسی جنبه های شیمیایی یک نمونه ادرار، از نوارهای دیپ استیک استفاده می شود. این نوارها دارای پدهایی از مواد شیمیایی هستند که در تماس با مواد خاصی تغییر رنگ می دهند. میزان تغییر رنگ نوار روی میله می تواند بیانگر مقدار ماده موجود را ارائه دهد. به عنوان مثال، یک تغییر رنگ جزئی در پد تست پروتئین بیانگر مقدار کمی پروتئین در ادرار است، در حالی که تغییر رنگ زیاد ان بیانگر مقدار زیاد پروتئین است. مواردی که بعنوان فاکتورهای شیمیایی ادرار مورد بررسی قرار می گیرند، عبارتند از:

  1. آزمایش پروتئین ادرار: آزمایش پروتئین ادرار، وجود پروتئین هایی مانند آلبومین در ادرار را اندازه گیری می کند. نارسایی قلبی، مشکلات کلیوی و کم آبی بدن مهمترین عواملی هستند که باعث افزایش سطح پروتئین ادرار می شوند.
  2. اندازه گیری pH ادرار: آزمایش pH ادرار، سطح اسید و باز (pH) ادرار را اندازه گیری می کند. PH بالای ادرار ممکن است نشان دهنده مشکلات کلیوی و عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد. PH پایین ادرار ممکن است نشان دهنده کتواسیدوز مرتبط با دیابت و اسهال باشد.
  3. اندازه گیری کتون ادرار: زمانیکه بدن قند زیادی در اختیار نداشته باشد از چربی ها و اسیدهای چرب بعنوان منبع انرژی استفاده می کند و این امر باعث تولید کتون ها می شود. آزمایش کتون ادرار برای بررسی کتواسیدوز مرتبط با دیابت بکار برده می شوند.
  4. آزمایش گلوکز ادرار: این آزمایش میزان قند (گلوکز) ادرار را اندازه گیری می کند. در شرایط عادی، نباید گلوکز در ادرار وجود داشته باشد، زیرا وجود گلوکز در ادرار بیانگر دیابت یا دیابت بارداری است.
  5. آزمایش بیلی روبین ادرار: بیلی روبین یک رنگدانه زرد رنگ در صفرا است که توسط کبد تولید می شود. اگر در ادرار خود بیلی روبین دارید، ممکن است نشان دهنده مشکلات کبد یا مجرای صفراوی باشد.
  6. آزمایش نیتریت ادرار: نتیجه آزمایش نیتریت مثبت می تواند نشان دهنده عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد. با این حال، همه باکتری ها قادر به تبدیل نیترات (ماده ای که به طور معمول در ادرار شما وجود دارد) به نیتریت نیستند، بنابراین با وجود تست نیتریت منفی، همچنان می توانید عفونت ادراری داشته باشید.
  7. تست لکوسیت استراز ادرار: لکوسیت استراز آنزیمی است که در اکثر گلبول های سفید وجود دارد. وقتی این آزمایش مثبت باشد، ممکن است نشان دهنده وجود التهاب در دستگاه ادراری یا کلیه باشد. شایع ترین علت گلبول های سفید در ادرار عفونت باکتریایی دستگاه ادراری (UTI) است.
  8. آزمایش وزن مخصوص ادرار: آزمایش وزن مخصوص غلظت تمام ذرات شیمیایی در ادرار را نشان می دهد.

فاکتورهای شیمیایی موجود در ادرار

بررسی های میکروسکوپی ادرار

نمونه ادرار از لحاظ وجود برخی موارد زیر میکروسکوپ بررسی می شود:

  1. سلول ها
  2. قطعات سلولی
  3. کریستال های ادراری
  4. مخاط
  5. میکروب ها بخصوص وجود باکتری

چرا به آزمایش انالیز ادرار نیاز داریم؟

  1. بعنوان یکی از فاکتورهای چکاپ
  2. تشخیص دیابت
  3. تشخیص بیماری کلیوی
  4. تشخیص عفونت ادراری (UTI)

تفسیر نتایج آزمایش ادرار

نتایج غیر عادی ممکن است نشان دهد که یک مشکل وجود دارد. در بیشتر موارد نتایج غیرطبیعی آزمایش ادرار، به آزمایش‌های بیشتری مانند آزمایش خون یا آزمایش تصویربرداری نیاز خواهید داشت تا بیماری شما را تشخیص دهد. به طور کلی، هر چه غلظت یا سطح ماده غیر معمول، مانند سطوح بالای گلوکز یا گلبول های قرمز خون بیشتر باشد، احتمال بیشتری برای وجود یک بیماری وجود دارد که نیاز به درمان هم هست.

آیا اگر نتیجه غیرطبیعی در آزمایش ادرار داشته باشم باید نگران باشیم؟

اگر یکی از نتایج آزمایش ادرار شما غیرطبیعی است، لزوماً به این معنی نیست که شما بیمار هستید. زیرا عوامل متعددی می توانند نتایج آزمایش ادرار را تحت تأثیر خود قرار دهند. مانند برخی داروها و مکمل ها مانند مترونیدازول و مکمل های ویتامین C و یا آلوده شدن ادرار با میکروب ها، ترشحات واژن و یا خون قاعدگی در هنگام جمع آوری نمونه ادرار.

سخن اخر

آزمایش ادرار یک آزمایش مفید و رایج است که می تواند اطلاعات مفیدی در مورد وضعیت سلامت بدن را به ما نشان می دهد. اما بایستی توجه که عوامل زیادی نیز روی نتایج ادرار تاثیر می گذارند که قبل از ازمایش باید رعایت شوند. برای اطلاعات بیشتر به لیما طب مراجعه کنید.

فرم درخواست خدمات

"*" indicates required fields

نام و نام‌ خانوادگی*

author-avatar

دکتر عبدالحسین ناصری

وی از اساتید برجسته دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده و ده ها پروژه پژوهشی دانشگاهی در دانشگاه علوم پزشکی ایران با راهنمایی و نظارت ایشان صورت پذیرفته، دکتر ناصری از سال 1370 بعنوان هیئت علمی در دانشگاه مشغول به خدمت بوده و همچنین از سال 1373 تاکنون مدیریت آزمایشگاه بیمارستان های متعددی را عهده دار بودند، ایشان از سال 1396 تاکنون مدیرت آزمایشگاه بیمارستان های حضرت فاطمه (س) و شهید مطهری تهران را بر عهده دارند. از سری نگارش های دکتر میتوان به کتب "دقیق ترین روش تشخیص استافیلوکوکوس اورئوس" ، "بررسی چشمه ها و آب های گرم معدنی ایران" و ... اشاره کرد، لازم به ذکر است که نگارش "طرح جامع گردشگری سلامت کل کشور" نیز جز دستاورد های ایشان بوده است. Wikipedia.org isid.research.ac.ir irimc.org majlis.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *