Hctدر آزمایش خون چیست ؟

Hct یا هماتوکریت (Hematocrit)، نشان دهندهٔ حجم سلول‌های خونی قرمز در نسبت به حجم کل خون است. این آزمایش بخشی از تست CBC (شمارش سلول های خون) است و میزان Hct به عنوان یکی از شاخص‌های مهم سلامتی خون استفاده می‌شود. به طور کلی هم به معنی آهن  است و هرجا در هر کلمه ای امد حتما آن کلمه ارتباطی  با گلبول قرمز دارد .همچنین افزایش Hct ممکن است نشانگر داشتن بیش از حد سلول‌های خونی قرمز (polycythemia) باشد که ممکن است به علت بیماری‌های متفاوت از جمله آنمی، بیماری‌های قلبی و عروقی و یا فعالیت بدنی شدید مانند ورزش سنگین رخ دهد. کاهش Hct ممکن است نشانگر کمبود سلول‌های خونی قرمز (anemia)  آنمی باشد که ممکن است به علت فقر آهن، بیماری‌های خونی و یا عفونت‌های مزمن رخ دهد.

 چگونه اندازه گیری میشود؟Hct

هماتوکریت درصدی از حجم کلی خون است که از گلبول قرمز ساخته شده و یا با اندازه گیری رسوب گلبول قرمز  در لوله ازمایش به اندازه کل ارتفاع سنجیده میشود

این مقدار در خون نیز با بررسی تست شمارش گلبول های خونی  در بخش هماتولوژی در حجم بررسی میشود cbc

مقدار نرمال هماتوکریت در خون چقدر است؟

مقدار نرمال هماتوکریت در خون بستگی به جنس و سن فرد دارد. در مردان مقدار طبیعی هماتوکریت بین ۴۱ تا ۵۲ درصد و در زنان بین ۳۶ تا ۴۸ درصد است. اما این مقادیر ممکن است با توجه به شرایط مختلفی مانند بارداری، بیماری‌های خونی و غیره تغییر کنند.در خانم های باردار  در صد بالای ۳۳ طبیعی است  و یا محدوده خطر هماتوکریت  بالاتر از ۶۰ درصد  وپایین تر از ۱۵ درصد باعث نگرانی است  ‌بنابراین برای تعیین مقدار نرمال هماتوکریت باید همراه با آزمایشات مربوطه به پزشک مراجعه کرد

علت غلظت خون در آزمایش چیست؟

هماتوکریت یکی از پارامترهایی است که در ازمایش خون اندازه‌گیری می‌شود. این پارامتر نشان دهنده مقدار گلبول های قرمز خون در حجم خون است. در صورتی که مقدار هماتوکریت بالا باشد، ممکن است نشان دهنده وجود بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی ، ریوی، کلیوی و غیره باشد. همچنین مصرف برخی داروها نیز می‌تواند باعث افزایش هماتوکریت شود. برای اینکه بتوان به درستی تشخیص داد که آیا غلظت خون در حد نرمال است یا نه، باید به پزشک مراجعه کرد و نتایج آزمایش خون را به او نشان داد

آزمایش های مرتبط با هماتوکریت چیست ؟

برخی از ازمایشات مرتبط با هماتوکریت (HCT) عبارتند از:
۱. CBC: این آزمایش برای شمارش تعداد سلول‌های قرمز خون در یک واحد حجم خون استفاده می‌شود.
۲. HB: هموگلوبین نیز یک پارامتر مهم در ارزیابی سلامتی خون است که نشان دهنده مقدار اکسیژنی که سلول‌های قرمز خون می‌توانند حمل کنند است.
۳. MCV: این آزمایش برای اندازه‌گیری حجم متوسط سلول‌های قرمز خون استفاده می‌شود.
۴. HCV: این شاخص به نسبت حجم سلول‌های قرمز خون به همدیگر و توزیع آن‌ها در حجم خون اشاره دارد.
تمامی این آزمایش‌ها به همراه هماتوکریت می‌توانند به پزشک در تشخیص بیماری‌های خونی و قلبی، کلیوی و ریوی کمک کنند.

شما آزمایش هماتوکریت را میتوانید در لیما طب ثبت درخواست کنید

آیا هماتوکریت نشانگر غلظت خون در آزمایش است؟

هماتوکریت (HCT) نشانگر غلظت سلول‌های قرمز خون در خون است. این آزمایش نشان می‌دهد که چه مقدار از حجم خون توسط سلول‌های قرمز خون پوشش داده می‌شود

همچنین وقتی مقدار گلبول سفید به شدت بالا باشد بر مقدار HCT موثر است . در صورت طبیعی بودن اندازه های گلبول قرمز  مقدار هماتوکریت ۳ برابر مقدار هموگلوبین است

راه های تشخیص غلظت خون بالا چیست؟

برای تشخیص غلظت خون بالا می‌توان از آزمایشاتی مانند هماتوکریت (HCT)، هموگلوبین (Hb)، تعداد سلول‌های قرمز خون (RBC)، و حجم متوسط سلولی (MCV) استفاده کرد که تمامی آن ها در تست آزمایشگاهی CBC  مشخص میشوند . همچنین، بررسی سایر علائم و نشانه‌هایی مانند خستگی، ضعف، بی‌اشتهایی، افزایش وزن، تنگی نفس درد قفسه سینه و مصرف قلیان  نیز می‌تواند به تشخیص غلظت خون بالا کمک کند. در صورت تشخیص غلظت خون بالا در آزمایشات ، پزشک معالج باید علت آن را تعیین کرده و درمان مناسب را تجویز کند

بالا بودن هماتوکریت در آزمایش خون به چه معناست ؟

HCT یا هماتوکریت، نشان دهنده میزان حجم سلول‌های قرمز خون در مقدار کل خون است. بالا بودن HCT در آزمایش خون ممکن است نشان دهنده غلظت بالای خون باشد که معمولا به علت کمبود مایعات بدنی، افزایش تولید سلول‌های قرمز خون یا بیماری‌هایی مانند پلی‌سیتمیا، انسداد رگ‌های خونی و …موجود باشد. با این حال، برای تشخیص دقیق‌تر علت بالابودن HCT، نیاز به انجام آزمایشات تکمیلی و مشاوره با پزشک است.

‍‍‍‍ پایین  بودن هماتوکریت در آزمایش خون به چه معناست ؟

پایین بودن HCT در آزمایش خون نشان دهنده کمبود سلول‌های قرمز خون و یا حجم بیشتری از سایر سلول‌های خون مانند سلول‌های سفید و پلاکت‌ها در مقدار کل خون است. این موضوع معمولا به علت بیماری‌هایی مانند آنمی، کم‌خونی، خونریزی شدید، کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک، بیماری‌های کبدی، کلیوی و آلودگی با ویروس HIV رخ می‌دهد. برای تشخیص دقیق‌تر علت پایین بودن HCT، نیاز به انجام آزمایشات تکمیلی است به خاطر داشته باشید هماتوکریت را نباید بلافاصله بعد از خونریزی شدید اندازه گیری کرد.

غلظت خون بالا چگونه درمان میشود ؟

. برای درمان غلظت خون بالا، ابتدا نیاز است که علت اصلی آن با انجام آزمایشات  شناسایی شود. در بعضی موارد، تغییر در رژیم غذایی، افزایش مصرف آب و مایعات، ورزش منظم و کاهش استرس می‌تواندبا بهبود غلظت خون همراه باشد. در مواردی که علت غلظت خون بالا بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، کلیوی، سرطان و یا بیماری‌های خونی است، نیاز به درمان دارویی و گاهی حتی درمان جراحی نیز وجود دارد. برای تشخیص دقیق علت غلظت خون بالا و تعیین درمان مناسب، بهتر است آزمایشات روتین خود را سالیانه انجام دهید