SGPT چیست؟

آزمایش SGPT سطح ALT را در جریان خون اندازه گیری می کند. اگر فرد علائمی از مشکل احتمالی کبد مانند یرقان (پوست یا چشم‌های مایل به زرد)، ادرار تیره، تهوع، استفراغ یا درد شکم داشته باشد، ممکن است پزشک آن را تجویز کند. علاوه بر این نیز پزشک برای تجزیه و تحلیل عملکرد کبد و رد کردن عوارض احتمالی، آزمایش های SGPT و SGOT را تجویز می کند.

SGPT و SGOT چیست؟

SGPT و SGOT رایج ترین آنزیم های کبدی هستند. علاوه بر کبد، SGOT در کلیه، ماهیچه ها، قلب و حتی مغز نیز یافت می شود. برعکس، SGPT عمدتاً فقط در کبد یافت می شود.

SGPT در آزمایش خون چیست؟

SGPT یا آلانین آمینوترانسفراز، یکی از آنزیم‌ های مهم کبدی است. این آنزیم در سلول‌ های کبدی قرار دارد و نقش مهمی در متابولیسم پروتئین ها دارد. زمانی که کبد دچار آسیب یا التهاب می ‌شود، سلول ‌های کبدی آسیب دیده، SGPT را به داخل جریان خون آزاد می ‌کنند. بنابراین، اندازه‌ گیری سطح SGPT در خون، یکی از روش‌ های رایج برای ارزیابی سلامت کبد است.

آزمایش SGPT به سادگی با گرفتن نمونه خون انجام می ‌شود و نیازی به آمادگی خاصی ندارد. نتایج این آزمایش معمولا ظرف چند ساعت آماده می‌ شود. اگر سطح SGPT در خون بالاتر از حد طبیعی باشد، می ‌تواند نشان ‌دهنده وجود مشکلاتی مانند هپاتیت، سیروز کبدی، کبد چرب، یا آسیب کبدی ناشی از مصرف برخی داروها باشد. البته، افزایش سطح SGPT تنها نشانه بیماری کبدی نیست و ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد.

تفسیر نتایج آزمایش SGPT باید توسط پزشک انجام شود. پزشک با توجه به سایر علائم بالینی و نتایج آزمایش‌ های دیگر، علت افزایش SGPT را مشخص کرده و درمان مناسب را تجویز می‌ کند. در برخی موارد، ممکن است برای تشخیص دقیق ‌تر، آزمایش ‌های تکمیلی دیگری مانند سونوگرافی کبد، بیوپسی کبد یا آزمایش ‌های ژنتیکی نیز درخواست شود.

SGOT  یا AST و SGPT یا ALT دو آنزیم مهم هستند که عمدتاً در کبد یافت می ‌شوند. این آنزیم ‌ها در فرآیند های متابولیسمی سلول ‌های کبدی نقش حیاتی دارند. زمانی که کبد دچار آسیب یا التهاب می ‌شود، این آنزیم ها از سلول ‌های آسیب‌ دیده آزاد شده و وارد جریان خون می ‌شوند. بنابراین، اندازه‌ گیری سطح SGOT و SGPT در خون، یکی از روش‌ های رایج برای ارزیابی سلامت کبد است.

میزان نرمال SGOT و SGPT

میزان نرمال SGOT و SGPT بسته به روش آزمایشگاه و سن و جنس فرد متغیر است. اما به طور کلی، رنج نرمال این آنزیم‌ ها به شرح زیر است:

•  میزان نرمال SGOT برای مردان معمولاً بین ۱۰ تا ۴۰ واحد در لیتر و برای زنان بین ۹ تا ۳۲ واحد در لیتر است.
•  میزان نرمال SGPT برای هر دو جنس معمولاً بین ۷ تا ۵۶ واحد در لیتر است.

• افزایش سطح  SGPT ‌تواند نشان ‌دهنده آسیب به سلول های کبدی باشد .دلایل مختلفی مانند هپاتیت ویروسی، بیماری کبد چرب، سیروز کبدی، مصرف برخی داروها و آسیب ‌های کبدی ناشی از الکل می‌ تواند باعث افزایش این آنزیم‌ ها شود.
• کاهش سطح SGOT و SGPT معمولاً نشان ‌دهنده مشکل خاصی نیست، اما در برخی موارد نادر ممکن است به دلیل کمبود برخی ویتامین ‌ها یا مواد معدنی رخ دهد.

اهمیت اندازه ‌گیری همزمان SGOT و  SGPT

اندازه‌ گیری همزمان SGOT و SGPT اطلاعات ارزشمندی را در مورد نوع آسیب کبدی در اختیار پزشک قرار می دهد. به عنوان مثال، نسبت بالای SGOT به SGPT ممکن است نشان ‌دهنده آسیب الکلی کبد باشد، در حالی که نسبت بالای SGPT به SGOT ممکن است نشان ‌دهنده آسیب ویروسی کبد باشد.

بالا بودن SGPT در آزمایش خون

SGPT یا آلانین آمینوترانسفراز، یکی از آنزیم ‌های مهم کبد است. زمانی که کبد دچار آسیب یا التهاب می‌ شود، سلول ‌های کبدی آسیب ‌دیده این آنزیم را به داخل جریان خون آزاد می‌ کنند. بنابراین، افزایش سطح SGPT در خون می‌ تواند نشانه وجود مشکلی در کبد باشد.

علت بالا بودن SGPT

دلایل مختلفی می‌ تواند باعث افزایش سطح SGPT در خون شود، از جمله:

• انواع مختلف هپاتیت ویروسی، الکلی، خود ایمنی و… می‌ توانند باعث آسیب به سلول‌ های کبدی و افزایش        SGPT شوند.
•  تجمع چربی در کبد می ‌تواند به سلول‌ های کبدی آسیب برساند و باعث افزایش SGPT و در نتیجه بیماری کبد چرب شود.
• سیروز کبدی یک بیماری مزمن کبدی است که در آن بافت سالم کبد با بافت اسکار جایگزین می ‌شود. این بیماری می ‌تواند باعث افزایش SGPT شود.
• برخی داروها مانند استامینوفن، داروها ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و برخی داروهای شیمی درمانی می ‌توانند به کبد آسیب رسانده و SGPT را افزایش دهند.
• مشکلات مربوط به کیسه صفرا و مجاری صفراوی نیز می ‌توانند باعث افزایش SGPT شوند.
• در برخی موارد، بیماری ‌های قلبی نیز می ‌توانند باعث افزایش SGPT شوند.

علائم بالا بودن SGPT  

در بسیاری از موارد، افزایش خفیف SGPT بدون هیچ علامتی همراه است. اما در موارد شدیدتر ممکن است علائمی مانند زردی پوست و چشم ‌ها، خستگی، ضعف، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ، درد شکم و ورم پاها مشاهده شود.

تشخیص و درمان

برای تشخیص علت افزایش SGPT، پزشک علاوه بر آزمایش خون، ممکن است آزمایش ‌های دیگری مانند سونوگرافی کبد، بیوپسی کبد یا آزمایش ‌های ژنتیکی را نیز تجویز کند. درمان بالا بودن SGPT به علت زمینه ‌ای بستگی دارد. برای مثال، اگر علت افزایش SGPT هپاتیت ویروسی باشد، درمان ضد ویروسی تجویز می‌ شود.

تفسیر آزمایش SGOT و SGPT

همانطور که گفته شد SGOT (یا AST) و SGPT (یا ALT) دو آنزیم مهم هستند که عمدتاً در کبد یافت می‌ شوند. این آنزیم‌ ها در فرآیند های متابولیسمی سلول‌ های کبدی نقش حیاتی دارند. زمانی که کبد دچار آسیب یا التهاب می ‌شود، این آنزیم ‌ها از سلول‌ های آسیب ‌دیده آزاد شده و وارد جریان خون می ‌شوند. بنابراین، اندازه ‌گیری سطح SGOT و SGPT در خون، یکی از روش ‌های رایج برای ارزیابی سلامت کبد است.

• میزان نرمال SGOT و SGPT بسته به روش آزمایشگاه و سن و جنس فرد متغیر است، اما به طور کلی، افزایش این آنزیم ‌ها در خون نشان‌ دهنده آسیب به سلول ‌های کبدی است.
• دلایل مختلفی مانند هپاتیت ویروسی، بیماری کبد چرب، سیروز کبدی، مصرف برخی داروها، و آسیب‌ های کبدی ناشی از الکل می ‌تواند باعث افزایش این آنزیم ‌ها شود.
• نسبت SGOT به SGPT می‌ تواند به تشخیص نوع آسیب کبدی کمک کند. به عنوان مثال، نسبت بالای SGOT به SGPT ممکن است نشان ‌دهنده آسیب الکلی کبد باشد، در حالی که نسبت بالای SGPT به SGOT ممکن است نشان‌ دهنده آسیب ویروسی کبد باشد.
• برای تفسیر دقیق نتایج آزمایش SGOT و SGPT، پزشک به سایر آزمایش‌ های کبدی مانند آلکالن فسفاتاز و بیلیروبین نیز توجه می‌ کند.
• عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی، مصرف دارو، ورزش و حتی زمان می‌ توانند بر نتایج آزمایش SGOT و SGPT تاثیر بگذارند.

مقدار طبیعی( AST) (SGOT)و (ALT) (SGPT)

میزان نرمال SGPT یا ALT  توسط  چندین عامل تعیین میشود : ۱)کیت های مورد استفاده ی هر آزمایشگاه ۲)سن ۳) جنسیت و نژاد سطوح نرمال SGOT  ۵ تا ۴۰ واحد در هر لیتر سرم سطوح نرمال SGPT  ۷ تا ۵۶ واحد در هر لیتر سرم (به طور کلی میزان SGPT  در کهنسالان کمی پایین تر از بزرگسالان میباشدو طبق تحقیقاتی میزان این آنزیم در مردان وآمریکائیان آفریقایی تباربالاتر است)

افزایش سطح هر یک از آنزیم ها می تواند ناشی از:

• سطح SGOT می تواند در طول عوارض کبدی، حملات قلبی یا آسیب های عضلانی افزایش یابد.
• بالا بودن  SGPT  در ازمایش خون  میتواند به علت مشکلات کبدی ،سوختگی های شدید ،بیماری های عفونی ،اسیب های عضلانی و قلبی باشد

پائین بودن SGPT درآزمایش خون

اگر سطح ALT در آزمایش شما کمتر از محدوده رنج نرمال بود نیاز به نگرانی نیست ودرصورت صلاح دید پزشک این آزمایش همراه با سایر تست های مرتبط مجددا تکرار میشود البته بسیاری از عوامل همچون قاعدگی و کمبود ویتامین B6 و همنچنین افزایش سن از دیگر علل پائین بودن SGPT در آزمایش خون میباشند معمولاکاهش ALT مشکل خاصی ایجاد نکرده اما با افت  شدیدSGPT ممکن است عوارض پائین بودن SGPT به صورت اختلال در ساخت و.ذخیره پروتئین ها و ویتامین ها ،اختلال در ساخت صفرا و حذف سموم از خون پدیدار گردند

سطوح SGPT و SGOT بالا چه چیزی را نشان می دهد؟

عوامل و بیماری هایی که باعث آسیب به بافت (پارانشیم ) کبد مشوند میتوانند باعث آزاد شدن این آنزیم از کبد به جریان خون شوند و موجب افزایش سطح SGPT در خون گردند عمده ترین دلیل افزایش آنزیم SGPT یا ALT مشکل کبدی میباشد.همچنین  سطوح بالا نشان دهنده چند بیماری مزمن و زمینه ای است . عوامل دیگری از جمله تداخلات دارویی و شوک ،حملات قلبی و اسیب عضلانی از دیگر فاکتور های موثر در بالابودن SGPT در ازمایش خون میباشند.

چه غذاهایی باعث افزایش SGPT می شوند؟

1. الکل
2. شکر
3. غذاهای سرخ شده
4. نمک زیاد
5. مصرف نان سفید، برنج و ماکارونی
6. گوشت قرمز

بیماری های که باعث افزایش سطوح SGPT می شود:

1. چاقی
2. دیابت
3. حمله قلبی
4. درماتومیوزیت
5. هپاتیت حاد ویروسی A و B
6. هپاتیت C
7. التهاب کیسه صفرا
8. ویروس اپشتین بار
9. سوختگی شدید
10. نکروز کبدی
11. منونوکلئوز عفونی

داروی که باعث افزایش سطح SGPT می شوند؟

استامینوفن ،آمپی سیلین ،ضد بارداری های خوراکی ،سفالسپورین ها ،متیل دو پا ،کدئین ،اگزاسیلین ها و… (افزودن هیدروکسی کلروکین به رژیم MTX یا آسپرین ناهنجاری‌های SGOT و SGPT را کاهش می دهد)

مقدار طبیعی AST) (SGOT)) و ALT) (SGPT))

• سطوح نرمال SGOT  ۵ تا ۴۰ واحد در هر لیتر سرم
• سطوح نرمال SGPT  ۷ تا ۵۶ واحد در هر لیتر سرم

علائم افزایش سطح SGPT و SGOT چیست؟

در بسیاری از موارد افزایش خفیف سطح SGPT در خون عارضه خاصی را به دنبال ندارد اما در موارد افزایش شدیدتراز جمله عوارض بالا بودن SGPT میتوان به:

• احساس خستگی
• استفراغ و حالت تهوع
• تورم در ساق پا
• تنگی نفس
• زردی
• کبودی بدن

درصورت مشاهده علائم بالا به پزشک مراجعه کنید زیرا این  علائم ممکن است ناشی از اختلال در مقدار دو آنزیم  SGPT و SGOT میباشند

سطوح SGPT و SGOT بالا چه چیزی را نشان می دهد؟

از آنجایی که SGPT و SGOT آنزیم های اصلی تولید شده در کبد هستند، بنابراین تغییر سطح این آنزیم ها بیانگر آسیب کبدی است. سطوح بالا اغلب نشان دهنده چند بیماری مزمن و زمینه ای است و سطوح بالای این آنزیم ها صرفاً به آسیب یا بیماری کبد مربوط نمی شود. بطوری که در برخی موارد، سطح خطر SGPT و SGOT نشان دهنده آسیب عضلانی یا بیماری های عضلانی است.

آیا SGPT و SGOT فقط نشان دهنده بیماری کبد هستند؟

همانطور که اشاره کردیم، اصلاً اینطور نیست. آنزیم های SGPT و SGOT پایین یا بالا فقط با بیماری کبد یا عملکرد کبد مرتبط نیستند. گاهی اوقات، بیماران با سطوح بالای این دو آنزیم عملکرد کبدی بهینه ای دارند. می تواند کاملا برعکس باشد.

اقدامات لازم قبل از انجام آزمایش خون SGPT/SGOT

آزمایش خونSGOT بخشی از آزمایش عملکرد کبد است و آزمایش خون معمولی است که نیازی به آمادگی خاص و یا ناشتایی ندارد. با این حال، برای داشتن نتایج دقیقتر، توصیه می کنیم قبل از انجام ازمایش در مورد داروهایی که مصرف می کنید با پزشک خود مشورت کنید.

نتایج آزمایش غیرعادی چه چیزی را نشان می دهد؟

سطوح غیر طبیعی SGPT-SGOT در جریان خون می تواند نشان دهنده چندین عارضه باشد، از جمله:

1. هپاتیت
2. سیروز کبدی
3. آسیب بافت کبد
4. سرطان کبد
5. تومور در کبد
6. انسداد جریان خون به کبد
7. هموکروماتوز یا تجمع آهن در جریان خون
8. مونونوکلئوز ناشی از ویروس اپشتین بار
9. پانکراتیت
10. داروهای مسموم کننده کبد
11. نکروز کبدی

تنظیم سطح  SGPTخون

قبل از هرچیزی برای درمان بالا یا پائین بودن SGPT باید به پزشک مراجعه کنیدتا در صورت نیاز داروهایا درمان های خاصی برای شما تجویز شود برای درمان بالا بودن SGPT علاوه بر توصیه های پزشک میتوان با کاهش وزن اضافی ،دوری از مشروبات الکلی ، کاهش مصرف مکمل های ورزشی واستفاده از غذاها و خوراکی های سرشار از فولات به کاهش سطح SGPT  کمک کرد همچنین درصورت پائین بودن انزیم ALT نیز ابتدا باید علت آن را تشخیص داده و در مرحله بعد  برای درمان پائین بودن SGPT میتوان با تغییر دررژیم غذایی ،ورزش منظم ،و تغییر در داروهای مصرفی مقدار SGPT خون را تنظیم کرد کلام اخر SGPT و SGOT نشانگرهای کلیدی عملکرد کبد هستند. اگر پزشک شما این آزمایش ها را تجویز کرده باشد، می تواند نشان دهد که می خواهد وضعیت عملکرد کبد شما را همراه با سایر عملکردهای فیزیولوژیکی مرتبط ارزیابی کند. این آزمایش یک نوع ازمایش خون است که هیچ خطر یا عوارض جانبی خاصی ندارد.

ALT یا SGPT در آزمایش خون

آلانین آمینوترانسفراز که با نام ترانس آمیناز گلوتامیک پیروویک شناخته می شود، آنزیمی موجود در خون است که بیشتر توسط سلول های کبدی تولید و ساخته می شود. این آنزیم های موجود در بدن با ذخیره سازی در کبد توسط آزمایش خون، تمامی آسیب هایی کبدی را نمایان کرده و دلیل افزایش یا کاهش میزان آنزیم توسط پزشک متخصص بررسی و مشخص می شود.

آلانین آمینوترانسفراز یا همان ALT در کبد که یکی از مهم ترین ارگان های بدن است، دارای سلول های هپاتوسیت با وظیفه تولید و ترشح پروتئین های مختلف بدن است که آنزیم SGPT را دارد. به طور معمول کبد پروتئین و مواد های سمی خون را کنترل می کند که سلول های هپاتوسیت با داشتن این دسته از آنزیم ها در روند تولید پروتئین و سم زدایی از خون ارتباط پیدا می کنند.

SGPT از آنزیم های موجود در هپاتوسیت کبد ( یعنی از آنزیم های ALT ) است که در روند متابولیسم بدن نیز نقش پر رنگی را ایفا کرده و در صورت افزایش منجر به آسیب های جدی در بدن می شود. هر گونه آسیب یا مشکل در سلول های کبدی هپاتوسیت، سبب آزاد شدن آنزیم در درون بدن و داخل خون می شود که دلیل اصلی افزایش ALT خون است.

پس در حالت کلی هر گونه آسیب و بیماری در کبد، از نشانه های افزایش یا کاهش آنزیم SGPT در بدن است که  آزمایش خون آشکار کننده این مساله است. عواملی در افزایش آنزیم این سلول ها وجود دارد که در مطالب زیر به طور کامل برای شما شرح خواهیم داد:

دارو های مصرفی

بعضی از دارو ها می توانند به صورت وابسته یا غیر وابسته با آسیب در کبد شوند که می تواند به دوز دارو نیز بستگی داشته باشد. از این دسته قرص ها می توان به استامینوفن، ریفامپین، ایزونیازید  و ایزوترتینوئین اشاره کرد که توصیه در مصرف و تهیه با تجویز و نسخه های پزشکی است.

وجود هر گونه عفونت

در حالت کلی وجود هر گونه عوامل عفونی در بدن میی تواند باعث بروز مشکلات و بیماری ها شود که این عوامل ارتباط مستقیمی را با کبد دارد. از این عوامل عفونی در بدن می توان به ویروس های هپاتیت A، B، C، D و E ، ویروس های EBV و CMV اشاره کرد که با آزمایش خون دلیل تاثیر گذاری این عوامل مشخص و آشکار می شود.

سموم موجود در بدن

سیستم دفاعی بدن در مقابل هر نوع سموم که می تواند ناشی از عوامل عفونی یا افزایش آنزیم در بدن باشد، مقاومت می کند که در صورت وجود سموم خارجی بدن مسموم می شود. از این سموم خارجی در بدن می توان به وجود سموم آرسنیک یا  سم مار اشاره کرد.

بیماری های خود ایمنی یا وراثتی

بعضی از بیماری های خود ایمنی نیز تاثیر مستقیمی بر روی افزایش آنزیم بدن دارند که از نمونه این بیماری های خود ایمنی می توان به کمبود آلفا، ویلسون، هموکروماتوز، هپاتیت اتوایمیون اشاره کرد. در مان این دسته از بیماری های با مصرف قرص هایی همراه است که آنزیم کبد را تنظیم کنن.

مصرف الکل

مصرف الکل یا هر  نوشیدنی حاوی الکل باغ مرور زمان سبب ایجاد آسیب در هپاتوسیت کبد می شود که این عمل افزایش SGPT را با خود به همراه دارد. مصرف الکل در حالت کلی افزایش آنزیم کبد را به همراه داشته و می تواند باعث بروز بیماری ها و مشکلات جدی کبد شود.

هپاتیت

بسیاری از افراد حتی در صورت عدم مصرف الکل می توانند در معرض مبتلا به التهابات کبدی، پانل هپاتیت یا کبد چرب باشند که نتیجه در بروز آسیب های جدی سلول ها را با خود به همراه دارد. به این دلیل می تواند مصرف الکل احتمال افزایش آنزیم خون کبد را در یک بار ایجاد کند.

مصرف بعضی از دمنوش های گیاهی

بیاری از گیاه ها و دمنوش های گیاهی از جمله قارچ ها ی گانودرما، میزان SGPT را در ALT  نامیزان می کند که می تواند سبب افزایش یا کاهش میزان آنزیم باشد. مصرف بیش از حد این دمنوش ها و قارچ های گیاهی با گذر زمان سبب نیاز به کاندید پیوند کبد می شود که توصیه در استفاده به جا است.

در حالت کلی استفاده و تکرار عوامل بالا، احتمال افزایش یا همچنین کاهش میزان آنزیم SGPT را در کبد به وجود می آورد که می تواند بیماری ها و مشکلات جدی را در کبد حاصل کند. در صورت احساس هرگونه مشکل از جمله موارد بیان شده در زیر در کم ترین زمان ممکن باید به نزد پزشک متخصص مراجعه کنید  تا با آزمایش خون دلیل را برای شما آشکار کند.

1.    احساس خستگی بیش از حد بعد از هر گونه فعالیت
2.     زردی در پوست
3.     ادرار پر رنگ
4.     احساس درد در ناحیه فوقانی شکم که بیشتر بعد از خوردن غذا احساس می شود
5.     حساسیت به لمس نواحی اطراف شکم
6.     مدفوع بی رنگ آکولیک ا کم رنگ

میزان نرمال SGPT چیست؟

بعد از آزمایش خون، میزان و مقدار SGPT در حد نرمال یا میزان و مقدار متفاوت نمایان داده می شود که بهتر است توسط پزشک مخصوص این زمینه مورد بررسی قرار بگیرد. اما در حالت کلی مقدار نرمال این آنزیم کبد میان ۱۰ تا ۴۰ واحد در لیتر (U/L) است.

درمان بالا بودن SGPT

برای درمان که بیشتر با کاهش میزان آنزیم کبد همراه است، اولین و بهترین راه مراجعه به نزد پزشک متخصص ماهر در این زمینه به همراه مصرف قرص های تجویزی است. در این دوره درمانی دلیل اصلی افزایش SGPT  در خون توسط دکتر مشخص شده و ابتدا به درمان آن پرداخته می شود.

با درمان عوامل مشخص شده، با مرور زمان میزان آنزیم نیز کاهش پیدا کرده و قبل از بروز آسیب های جدی در کبد، رفع می شود. در دوره درمان همچنین عوامل ایجاد کننده این معضل نیز باید مورد توجه قرار گرفته و از هر گونه عوامل افزایش زا آنزیم پیشگیری شود.

سوالات متداول

• آیا بیماری های کبدی به دلیل وجود SGPT در بدن است؟

نخیر، SGPT سلولی موجود در کبد است که در صورت افزایش باعث بروز بیماری های کبد می شود.

• SGPT و ALT  هر دو یک نوع آنزیم در کبد هستند؟

نخیر، SGPT یک نوع آنزیم موجود در ALT است.

• آیا نشانه هایی برای تشخیص میزان افزایش آنزیم وجود دارد؟

بله، از نشانه های قابل توجه می توان به مدفوع بی رنگ یا کمرنگ اشاره کرد.

[gravityform id="7" title="true"]