آزمایش خون منظم یکی از مهم ترین راه ها برای پیگیری سلامت کلی بدن شما است. انجام آزمایش در فواصل زمانی معمول به شما این امکان را می دهد که تغییرات بدن خود را در طول زمان ببینید و به شما قدرت می دهد تا تصمیمات آگاهانه ای در مورد سلامت خود بگیرید. شما می توانید مطلب چکاپ خون در منزل را مطالعه کنید تا اطلاعات خود را در این باره افزایش دهید.
آزمایش خون چه چیزی را نشان می دهد؟
برخی از آزمایشهای خون میتوانند به پزشک کمک کنند تا نحوه عملکرد ارگانهای مختلف بدن را تعیین کند. نمونههایی از اندامهایی که عملکرد نادرست آنها در آزمایش خون قابل مشاهده است شامل تیروئید، کبد یا کلیهها میشود. پزشک شما همچنین می تواند از آزمایش خون برای جستجوی نشانگرهای بیماری ها و شرایط سلامتی مانند:
- دیابت
- اچآیوی
- کم خونی
- سرطان
- بیماری عروق کرونر قلب
حتی اگر فردی بیماری قلبی نداشته باشد، آزمایش خون می تواند نشان دهد که آیا ممکن است در خطر ابتلا به این بیماری باشد یا خیر.
۱۰ آزمایش خون مهم: بیایید نگاهی دقیقتر به برخی آزمایشهای رایج خون بیندازیم.
۱.شمارش کامل خون(complete blood count (CBC))
یک شمارش معمول خون کامل (CBC) سطوح ۱۰ جزء مختلف هر سلول اصلی خون شما را بررسی می کند: گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت ها. اجزای مهم این آزمایش شامل شمارش گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت است.
در اینجا محدوده معمولی از نتایج منبع قابل اعتماد آورده شده است، اگرچه هر آزمایشگاهی ممکن است محدوده خاص خود را داشته باشد که کمی متفاوت است:
- سطوح غیر طبیعی این اجزا ممکن است نشان دهنده:
- کمبودهای تغذیه ای، مانند ویتامین B6 یا B12
- کم خونی (کمبود آهن)
- مشکلات لخته شدن
- سرطان خون
- عفونت
- اختلالات سیستم ایمنی
۲.پانل متابولیک پایه((BMP)Basic metabolic panel)
یک پانل متابولیک پایه (BMP) معمولاً سطوح هشت ترکیب را در خون بررسی می کند:
- کلسیم
- گلوکز
- سدیم
- پتاسیم
- بی کربنات
- کلرید
- نیتروژن اوره خون (BUN)
- کراتینین
این آزمایش ممکن است به شما نیاز داشته باشد که حداقل ۸ ساعت قبل از خونگیری ناشتا باشید، بسته به دستور پزشک و آنچه آزمایش اندازه گیری می کند. می توانید با کلیک به مطلب برای چکاپ کامل چند ساعت باید ناشتا بود؟ اطللاعات کافی از ناشتا بودن دریافت کنید.
نمودار ما را برای نتایج عادی ببینید. نتایج غیر طبیعی ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
- بیماری کلیوی
- دیابت
- عدم تعادل هورمونی
- پزشک برای تایید تشخیص آزمایشات بعدی را انجام خواهد داد.
۳. پانل متابولیک جامع((CMP)Comprehensive metabolic panel)
یک پانل متابولیک جامع (CMP) شامل تمام اندازه گیری های یک BMP و همچنین پروتئین ها و مواد اضافی مرتبط با عملکرد کبد است، مانند:
- آلبومین
- پروتئین کل
- آلکالین فسفاتاز (ALP)، آنزیمی که بیشتر در استخوانها و کبد یافت میشود و در چندین فرآیند بدن نقش دارد.
- آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آنزیمی که در کبد یافت می شود.
- آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آنزیمی که در کبد و سایر بافت های بدن یافت می شود.
- بیلی روبین، که ضایعات ناشی از تجزیه گلبول های قرمز خون است که کبد آنها را فیلتر می کند.
همان نتیجه گیری را می توان از یک CMP به عنوان یک BMP برای همان موادی که یک BMP پوشش می دهد، گرفت. سطوح غیر طبیعی دیگر نیز می تواند نشان دهنده شرایط زمینه ای باشد، مانند:
۴.پانل لیپید(Lipid panel)
این آزمایش سطوح دو نوع منبع قابل اعتماد کلسترول را بررسی می کند:
- لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول “خوب”.
- لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول “بد”.
- HDL “خوب” است زیرا مواد مضر را از خون شما حذف می کند و به کبد کمک می کند آنها را به مواد زائد تجزیه کند. LDL “بد” است زیرا می تواند باعث ایجاد پلاک در شریان های شما شود و خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.
ممکن است لازم باشد حداقل ۸ ساعت قبل از انجام این آزمایش ناشتا باشید. در اینجا rangesTrusted Source برای هر نوع آمده است:
سطوح خوراکی نیز می تواند بسته به سن متفاوت باشد.
۵. پانل تیروئید(Thyroid panel)
پانل تیروئید یا تست عملکرد تیروئید، (هورمون محرک تیروئید (TSH) چیست؟) میزان تولید و واکنش تیروئید شما به برخی هورمونها را بررسی میکند، مانند:
- تری یدوتیرونین (T3): همراه با T4، ضربان قلب و دمای بدن شما را تنظیم می کند.
- تیروکسین (T4): همراه با T3، این متابولیسم و نحوه رشد شما را تنظیم می کند.
- هورمون محرک تیروئید (TSH): این به تنظیم سطح هورمون هایی که تیروئید شما ترشح می کند کمک می کند.
تیروئید شما یک غده کوچک در گردن شماست. این به تنظیم عملکردهای بدن مانند خلق و خو، سطح انرژی و متابولیسم کلی کمک می کند. در اینجا نتایج عادی وجود دارد:
- T3: 80-180 نانوگرم در دسی لیتر خون (ng/dL)
- T4: 0.8-1.8 نانوگرم در دسی لیتر در بزرگسالان.
- TSH: 0.5-4 میلی واحد بین المللی در هر لیتر خون (mIU/L)
سطوح غیر طبیعی این هورمون ها می تواند نشان دهنده شرایط متعددی باشد، مانند:
- سطح پروتئین پایین
- اختلالات رشد تیروئید
- سطوح غیر طبیعی تستوسترون یا استروژن
۶. بیومارکرهای قلبی(Cardiac biomarkers)
آنزیم ها پروتئین هایی هستند که به بدن شما کمک می کنند تا فرآیندهای شیمیایی خاصی مانند تجزیه غذا و لخته شدن خون را انجام دهد. آنها در سراسر بدن شما برای بسیاری از عملکردهای حیاتی استفاده می شوند. سطوح غیر طبیعی آنزیم می تواند نشان دهنده بسیاری از شرایط باشد. آنزیم های رایج آزمایش شده عبارتند از:
- کراتین کیناز (CK): این آنزیمی است که عمدتاً در مغز، قلب و ماهیچه های اسکلتی قرار دارد. هنگامی که آسیب عضلانی اتفاق می افتد، CK به مقدار فزاینده ای به داخل خون نفوذ می کند.
- کراتین کیناز-MB (CK-MB): این آنزیم ها در قلب شما یافت می شوند. آنها اغلب پس از حمله قلبی یا سایر آسیب های قلبی در خون شما افزایش می یابند.
- تروپونین: این آنزیم قلبی است که می تواند به خون شما نشت کند و در نتیجه آسیب قلبی باشد.
در اینجا محدوده های طبیعی برای آنزیم ذکر شده در بالا آمده است:
- CK: 30-200 U/L
- CK-MB: 0-12 IU/L
- تروپونین: <1 نانوگرم در میلی لیتر
۷. تست عفونت مقاربتی(Sexually transmitted infection tests)
بسیاری از عفونت های مقاربتی (STIs) را می توان با استفاده از نمونه خون تشخیص داد. این آزمایشها اغلب با نمونههای ادرار یا سوابهای بافت عفونی برای تشخیص دقیقتر ترکیب میشوند. بیماری های مقاربتی زیر را می توان با آزمایش خون تشخیص داد:
- کلامیدیا
- سوزاک
- تبخال
- اچآیوی
- سیفلیس
آزمایش خون همیشه درست پس از ابتلا به عفونت دقیق نیست. برای مثال، برای عفونت HIV، ممکن است لازم باشد حداقل یک ماه صبر کنید تا آزمایش خون بتواند ویروس را شناسایی کند. برای اطلاعات بیشتر به سایت لیما طب مراجعه کنید.
۸. پانل انعقاد(Coagulation panel)
آزمایشهای انعقادی میزان لخته شدن خون و مدت زمان لخته شدن خون را اندازهگیری میکنند. به عنوان مثال می توان به آزمایش زمان پروترومبین (PT) و آزمایش فعالیت فیبرینوژن اشاره کرد. لخته شدن یک فرآیند حیاتی است که به شما کمک می کند خونریزی پس از بریدگی یا زخم را متوقف کنید. اما لخته شدن در ورید یا شریان می تواند کشنده باشد زیرا می تواند جریان خون را به مغز، قلب یا ریه های شما مسدود کند. این می تواند باعث حمله قلبی یا سکته شود. نتایج آزمایش انعقاد بر اساس سلامت شما و هر شرایط زمینه ای که ممکن است بر لخته شدن خون تأثیر بگذارد متفاوت است. از نتایج این آزمایش می توان برای تشخیص موارد زیر استفاده کرد:
- سرطان خون
- خونریزی بیش از حد (هموفیلی)
- ترومبوز
- شرایط کبدی
- کمبود ویتامین K
۹. آزمایش سرم سولفات DHEA(DHEA-sulfate serum test)
هورمون دهیدرواپی آندروسترون (DHEA) از غدد فوق کلیوی شما می آید. این تست خیلی زیاد یا خیلی کم است. در مردان، DHEA به ایجاد ویژگی هایی مانند رشد موهای بدن کمک می کند، بنابراین سطوح پایین آن غیر طبیعی تلقی می شود. در زنان، سطوح بالا می تواند باعث ایجاد ویژگی های معمول مردانه، مانند موهای زائد بدن شود، بنابراین سطوح پایین طبیعی است. سطوح پایین ممکن است ناشی از:
- بیماری آدیسون
- اختلال عملکرد آدرنال
- هیپوفیز
سطوح بالا در مردان یا زنان می تواند ناشی از:
- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
- تومور خوش خیم یا بدخیم در غده فوق کلیوی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- تومور تخمدان
۱۰. تست پروتئین واکنشی C(C-reactive protein test)
پروتئین واکنشی C (CRP) زمانی که بافت های بدن شما ملتهب می شوند توسط کبد شما ساخته می شود. سطوح بالای CRP نشان دهنده التهاب به دلایل مختلف است، از جمله:
- عفونت باکتریایی یا ویروسی
- بیماری های خود ایمنی، مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
- التهاب مربوط به دیابت
- التهاب ناشی از ضربه جسمی یا عاداتی مانند سیگار کشیدن
- سرطان
هرچه سطح منبع معتبر بالاتر باشد، خطر ابتلا به بیماری قلبی بیشتر است:
- <0.3 mg/dL : طبیعی است.
- ۳/۰ تا ۱ میلی گرم در دسی لیتر: افزایش جزئی می تواند با جنسیت، شاخص توده بدنی (BMI) یا شرایطی مانند افسردگی یا بی خوابی مرتبط باشد.
- تا ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر: افزایش متوسط معمولاً ناشی از التهاب سیستمیک، مانند بیماری خودایمنی، برونشیت، حمله قلبی یا سرطان.
- بیش از ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر: افزایش مشخص معمولاً ناشی از عفونت جدی باکتریایی یا ویروسی، ترومای بزرگ یا واسکولیت سیستمیک است.
- mg/dL 50 >: افزایش شدید معمولاً ناشی از عفونت حاد باکتریایی است.
فرم درخواست خدمات
"*" indicates required fields