ام اس یک بیماری پیشرونده بوده که علائم آن می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد برخی از افراد فقط علائم خفیف را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دچار ناتوانی های شدید شوند. علت دقیق بیماری ام اس ناشناخته است. با این حال، تصور می شود که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد. برای انجام آزمایش چکاپ در منزل و اطلاعات بیشتر در رابطه با این بیماری با لیما طب همراه باشید.
بیماری ام اس چیست؟
مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس به انگلیسی Multiple Sclerosis نیز نامیده می شود یک بیماری مزمن التهابی بوده که سیستم عصبی مرکزی (CNS) را تحت تاثیر قرار می دهد. سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و اعصاب بینایی می شود. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به میلین، غلاف محافظی که سلول های عصبی را احاطه کرده است، حمله کرده و این حمله باعث التهاب و آسیب به میلین می شود.
علائم بیماری ام اس چیست؟
آسیب به میلین می تواند طیف وسیعی از علائم را به وجود آورد، در زیر به برخی از آن ها اشاره کرده ایم.
- بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام مانند ارتباط بین سندرم پای بیقرار (RLS) و ام اس (MS)
- مشکلات بینایی
- مشکلات تعادل و هماهنگی
- خستگی
- مشکلات مثانه یا روده
- درد
علائم و نشانههای مولتیپل اسکلروزیس ممکن است از فردی به فرد دیگر و در طول دوره بیماری بسته به محل رشتههای عصبی آسیبدیده، متفاوت باشد. علائم اغلب بر حرکت فرد تأثیر می گذارد، مانند:
- بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که معمولاً در یک طرف بدن، پاها و تنه رخ می دهد.
- احساس شوک الکتریکی که با حرکات خاص گردن، به ویژه خم شدن گردن به جلو رخ می دهد.
- لرزش، عدم هماهنگی یا عدم تعادل در راه رفتن
- مشکلات بینایی از جمله: از دست دادن جزئی یا کامل بینایی، درد در حین حرکت چشم، دوبینی طولانی مدت، تاری دید
- لکنت زبان
- خستگی
- سرگیجه
- سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت هایی از بدن
- مشکلات در عملکرد جنسی، روده و مثانه
علت بیماری ام اس چیست؟
بیماری ام اس یک بیماری پیچیده و مزمن بوده که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نبوده اما تحقیقات نشان داده اند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.
سیستم ایمنی بدن در افراد مبتلا به ام اس به اشتباه به میلین غلافی که رشته های عصبی را می پوشاند حمله کرده که باعث التهاب و تخریب میلین و در نتیجه انتقال پیام های عصبی مختل شده و علائم مختلفی مانند بی حسی، ضعف عضلانی، مشکلات تعادلی و بینایی ایجاد می شود.
داشتن سابقه خانوادگی ام اس خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. برخی از ژن ها نیز با افزایش احتمال ابتلا به ام اس مرتبط هستند. همچنین ویروس ها، کمبود ویتامین D، کشیدن سیگار و برخی عوامل محیطی دیگر ممکن است در بروز ام اس نقش داشته باشند.
با وجود تحقیقات زیاد علت دقیق بیماری ام اس هنوز به طور کامل مشخص نشده است. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب می تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس کمک کند. اگر علائم مشکوکی دارید می توانید از تیم حرفه ای لیماطب برای انجام تست ام اس در منزل کمک بگیرید.
علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. ام اس یک بیماری خود ایمنی در نظر گرفته می شود که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می کند. در مورد ام اس، این اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، ماده چربی را که فیبرهای عصبی مغز و نخاع (میلین) را می پوشاند و از آن محافظت می کند، از بین می برد.
میلین را می توان با پوشش عایق روی سیم های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب می بیند و فیبر عصبی در معرض دید قرار می گیرد، ممکن است پیام هایی که در امتداد آن رشته عصبی حرکت می کنند، کند یا مسدود شوند. مشخص نیست که چرا ام اس در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی نیز مسئول این امر باشد.
اسم آزمایش ام اس چیست؟
ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری خود ایمنی است که بر سیستم عصبی مرکزی مغز و نخاع تاثیر می گذارد. تشخیص این بیماری به دلیل علائم متنوع و گاهی اوقات مشابه با سایر بیماری ها می تواند با چالش همراه باشد. با این حال پزشکان از روش های مختلفی برای تشخیص ام اس استفاده می کنند. به همین علت دارای نام های مختلفی هستند که در زیر به آن ها پرداخته ایم.
اسم یکی از این آزمایش ها ام آر آی MRI است. در این روش تصویر برداری، از میدان های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویری دقیق از مغز و نخاع استفاده می شود. MRI می تواند پلاک ها یا ضایعاتی را که نشان دهنده آسیب به میلین هستند نشان دهد.
روش دیگر آنالیز مایع مغزی نخاعی CSF است. در این روش نمونه ای از مایع مغزی نخاعی از طریق یک سوزن در قسمت پایین کمر گرفته می شود و برای وجود برخی از پروتئین ها و آنتی بادی ها که می توانند نشان دهنده ام اس باشند بررسی می شود.
علاوه بر این پزشکان ممکن است از تست های پتانسیل برانگیخته نیز استفاده کنند. این تست ها فعالیت الکتریکی مغز را در پاسخ به تحریکات مختلف مانند نور یا صدا اندازه گیری می کنند و می توانند به تشخیص آسیب به اعصاب کمک کنند.
تشخیص ام اس بر اساس ترکیبی از علائم بالینی, یافته های MRI، نتایج آنالیز CSF و تست های پتانسیل برانگیخته صورت می گیرد. هیچ تستیی به تنهایی نمی تواند ام اس را به طور قطعی تشخیص دهد.
نمونه جواب آزمایش ام اس مثبت
در مورد آزمایش ام اس و نتایج مثبت آن باید گفت که تشخیص قطعی ام اس بر اساس مجموعه ای از آزمایش ها انجام می شود و نه صرفا یک نتیجه آزمایش مثبت نمی تواند نشان دهنده ابتلای شما به ام اس باشد. یعنی برای اینکه بدانید به ام اس مبتلا شده اید یا نه باید آزمایش های متعددی را انجام داده و جواب این تست ها باید توسط پزشک تفسیر شوند.
ارتباط بین سندرم پای بیقرار (RLS) و ام اس (MS)
سندرم پاهای بیقرار یا RLS که در بین افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) رایج است یک نوع اسیب عصبی است. این دو بیماری برخی علائم مشترک نیز دارند. به عنوان مثال، RLS می تواند بر خواب و خلق و خوی تأثیر بگذارد. اختلالات خواب و تغییرات خلقی، مانند افسردگی، نیز از جمله علائم شایع بیماری ام اس هستند.
RLS چیست؟
RLS یک اختلال حرکتی رایج است که باعث ناراحتی شدید در پاها می شود، معمولاً زمانی که فرد دراز کشیده یا سعی می کند بخوابد، رخ می دهد. فرد مبتلا به این بیماری ممکن است نیاز شدیدی به حرکت دادن پاهای خود احساس کند که همین امر منجر به اختلال خواب در فرد می شود. افراد مبتلا به RLS احساس سوزش، خارش، غلغلک دادن، یا خزش و خزیدن را در بدن خود دارند. از طرف دیگر، هرچه بیشتر در برابر حرکت پاهای خود مقاومت کنند، نیاز به حرکت دادن پاها شدیدتر می شود. از این رو، RLS باعث ایجاد بی خوابی و خستگی در طول روز در فرد می شوند و در برخی دیگر از افراد نیز ممکن است باعث افسردگی یا اضطراب شود.
Rls مخفف چیست؟
RLS مخفف عبارت انگلیسی Restless Legs Syndrome است که به فارسی سندرم پای بی قرار ترجمه می شود. این اختلال عصبی، با احساس ناراحتی شدیدی در پا ها همراه است که معمولا در هنگام استراحت و به ویژه در شب تشدید می شود. این احساس ناخوشایند، فرد را به طور مداوم به حرکت دادن پا ها وادار می کند تا بتواند از این احساس رهایی یابد.
سندرم پای بی قرار، یک اختلال مزمن است که می تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. این اختلال با اختلالات خواب، خستگی مزمن، تحریک پذیری و کاهش کیفیت زندگی مرتبط است.
علت دقیق سندرم پای بی قرار هنوز به طور کامل شناخته شده نیست. اما برخی از عوامل مانند کمبود آهن، بارداری، بیماری های کلیوی، دیابت، برخی دارو ها و عوامل ژنتیکی در بروز این اختلال نقش دارند.
سندروم پای بیقرار و ام اس
سندرم پای بی قرار و ام اس، دو اختلال عصبی هستند که ممکن است به نظر برسد ارتباط مستقیمی با هم داشته باشند، اما تحقیقات نشان داده اند که این دو بیماری اغلب همزمان در یک فرد مشاهده می شوند. این همزیستی ناخوشایند می تواند کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام اس را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
سندرم پای بی قرار، یک اختلال عصبی است که با تمایل شدید و غیر قابل کنترل برای حرکت دادن پا ها همراه است. این احساس معمولا در زمان استراحت یا هنگام شب بدتر می شود و با حرکت دادن پا ها تسکین می یابد.
ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس، یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به میلین، ماده ای که عصب ها را عایق می کند، حمله می کند. این حمله باعث اختلال در انتقال پیام های عصبی و بروز علائم مختلفی مانند خستگی، ضعف عضلانی، مشکلات تعادلی و اختلالات حسی می شود.
علت دقیق ارتباط بین این دو بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما برخی نظرات عبارتند از:
- هر دو بیماری، اختلالات عصبی هستند و ممکن است مکانیسم های عصبی مشترکی داشته باشند که باعث بروز علائم مشابه شوند.
- التهاب یکی از ویژگی های مشترک ام اس و سندرم پای بی قرار است. التهاب در سیستم عصبی مرکزی می تواند منجر به بروز هر دو بیماری شود.
- کمبود آهن یکی از عوامل خطر برای سندرم پای بی قرار است و برخی از بیماران مبتلا به ام اس نیز دچار کمبود آهن می شوند.
- برخی از دارو های مورد استفاده برای درمان ام اس ممکن است به عنوان عارضه جانبی، سندرم پای بی قرار را تشدید کنند.
در حالت کلی سندرم پای بی قرار و ام اس دو اختلال عصبی هستند که می توانند به طور همزمان در یک فرد وجود داشته باشند. این همزیستی می تواند چالش های زیادی را برای بیماران ایجاد کند. با این حال، با تشخیص زود هنگام و درمان مناسب، می توان کیفیت زندگی بیماران مبتلا به هر دو بیماری را بهبود بخشید.
آیا سندروم پای بیقرار خطرناک است؟
سندرم پای بی قرار (RLS) به خودی خود یک بیماری خطرناک و تهدید کننده زندگی نیست. این اختلال عصبی بیشتر به دلیل ایجاد ناراحتی و اختلال در خواب، کیفیت زندگی فرد را کاهش می دهد. احساس ناخوشایند و اجباری برای حرکت دادن پاها، می تواند منجر به بی خوابی، خستگی مزمن، تحریک پذیری و در برخی موارد افسردگی شود.
با این حال، اگر سندرم پای بی قرار درمان نشود، می تواند عوارض دیگری نیز به همراه داشته باشد. برای مثال، بی خوابی طولانی مدت ناشی از این اختلال می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد. همچنین، خستگی مزمن ناشی از RLS می تواند بر عملکرد روزانه فرد تاثیر گذاشته و منجر به کاهش بهره وری شود.
اما نکته مهم اینجاست که سندرم پای بی قرار قابل درمان است. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می توان علائم این اختلال را کنترل کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. درمان های موجود برای RLS شامل تغییرات سبک زندگی، مصرف مکمل ها و دارو های خاص است.
علائم ام اس خاموش کدامند؟
ام اس پیشرونده و یا همان ام اس خاموش نوعی بیماری است که با پیشرفت تدریجی سبب تخریب سیستم عصبی مرکزی همان مغز و نخاع شده و اکثرا در زنان جوان مشاهده می شود. ام اس با علائمی شروع می شود که بصورت تدریجی این علائم پیشرفت کرده و افزایش می یابند. در زیر به برخی از علائم ام اس خاموش پرداخته ایم.
سفتی عضلات
سفتی یا همان اسپاسم عضلات از جمله علائم شایع ام اس خاموش است و می تواند سبب محدود شدن حرکات شده و از انعطاف پذیری آن ها جلوگیری کند. سفتی عضلات اغلب از قسمت پا ها شروع می شود و به سایر اندام ها سرایت می کند.
ضعف در عضلات
وجود ضعف در عضلات یکی دیگر از علائم بیماری ام اس است که ممکن است به صورت ناگهانی و یا به تدریج اتفاق بیافتد و هر قسمتی از بدن را درگیر کند. بیماری ام اس خاموش می تواند به اعصاب و بافت ها تاثیر بگذارد و در نتیجه منجر به ناتوانی در عضلات و ضعف عضلانی می شود.
مشکل در تعادل و هماهنگی
ام اس خاموش اثرات عصبی داشته به همین دلیل می تواند تعادل و هماهنگی را مختل کند. که همین سبب لرزش بدن، کاهش توانایی در حرکت، مشکلات حرکت چشم و حتی گیجی می شود.
مشکلات روده ای و مثانیه ای
اختلال در مثانه و روده از علائم جانبی ام اس هستند و با ادرار کم یا زیاد، تشنج های روده ای و یا اسهال و یبوست همراه هستند. البته برای مدیریت مشکلات روده ای و مثانه ای بهتر است تشخیص آن ها توسط پزشک متخصص صورت گیرد. ممکن است پس از تشخیص، دکتر درمان دارویی خاصی را تجویز کند.
بهترین دارو برای سندروم پای بیقرار چیست؟
درمان بیماری سندروم پای بی قرار به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری، علت زمینه ای، سن بیمار و سایر بیماری های همراه بستگی دارد. هر فرد به درمان منحصر به فردی نیاز دارد که توسط پزشک متخصص تعیین می شود.
دارو هایی که برای درمان سندرم پای بی قرار استفاده می شوند، معمولا بر روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارند و به افزایش سطح دوپامین در مغز کمک می کنند. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که نقش مهمی در کنترل حرکات ایفا می کند. برخی از داروهایی که معمولا برای درمان سندرم پای بی قرار تجویز می شوند عبارتند از:
- آگونیست های دوپامین برای کاهش علائم بیماری
- دارو های ضد تشنج مانند گاباپنتین و پرگابالین برای کاهش شدت علائم
- مسکن ها برای تسکین درد ناشی از سندروم پای بی قرار
- مکمل های آهن برای کمک به بهبود علائم ها
علاوه بر دارو ها، تغییرات سبک زندگی نیز می توانند در مدیریت سندرم پای بی قرار موثر باشند مانند انجام ورزش هایی مثل پیاده روی، شنا و ورزش های هوازی سبک، رعایت رژیم غذایی سالم، اجتناب از کافئین، الکل و نیکوتین و مصرف غذا های غنی از آهن و ایجاد یک روتین خواب منظم و ایجاد محیطی آرام برای خواب می تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
چرا RLS در افراد مبتلا به ام اس شایع تر است؟
برخی عوامل خطر ابتلا به RLS را در افراد مبتلا به ام اس افزایش می دهد. این عوامل عبارتند از:
- زن بودن
- داشتن علائم بیماری
- ناتوان شدن بدن
- داشتن ضایعات ستون فقرات ام اس
علاوه بر این، برخی از افراد مبتلا به ام اس ممکن است مشکلات خلق و خوی مانند افسردگی را داشته باشند و در این افراد با مصرف داروهای ضد افسردگی می تواند خطر ابتلا به RLS را افزایش دهد.
RLS چگونه بوجود می اید؟
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ژنتیک، اختلال در عملکرد سیستم دوپامین مغز و کمبود آهن در مغز ممکن است باعث RLS شود. دو شکل RLS وجود دارد: اولیه و ثانویه. در افراد مبتلا به RLS اولیه، این سندرم به خودی خود رخ می دهد و نتیجه بیماری دیگری نیست. برعکس، در مبتلایان به RLS ثانویه، علائم در نتیجه حاملگی یا شرایط خاص دیگری مانند:
- کمبود آهن
- بیماری کلیوی
- بیماری های وریدهای پا
- فیبرومیالژیا
- بیماری سلیاک
- آسیب عصبی
این شرایط از عوامل خطر برای بروز بیماری ام اس نیستند و در نتیجه بیماری ایجاد نمی شوند. افراد مبتلا به ام اس ممکن است دچار نوروپاتی محیطی شوند که نوعی درد عصبی است. علائم عصبی نیز در بین افراد مبتلا به RLS رایج است.
اماس
ام اس یک بیماری خودایمنی مزمن است. مانند سایر اختلالات خودایمنی، سیستم ایمنی باعث می شود به قسمت های سالم بدن حمله کند. افراد مبتلا به ام اس دچار التهاب در سیستم عصبی مرکزی (CNS) می شوند. بدن به میلین، ماده ای که نورون ها را می پوشاند، حمله می کند. با گذشت زمان، در CNS فرد ضایعاتی ایجاد می شود و نورونها از بین می روند. از بین رفتن نورون ها باعث:
- آسیب و درد عصبی
- مشکلات حرکتی
- مشکلات تعادل
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
- مشکلات خواب
- افسردگی یا اضطراب
- اختلالات مغزی
- اختلال در تمرکز
- مشکلات بینایی
- لرزش
- بی حسی
- ضعف یا فلج در قسمت هایی از بدن
هیچ منبع قابل اعتماد برای درمان ام اس وجود ندارد و ممکن است با گذشت زمان بدتر شود. با این حال، تعدادی از درمان ها، از جمله گروهی از داروها به نام درمان های اصلاح کننده بیماری (DMTs)، ممکن است علائم را کاهش داده و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند. علاوه بر این، این نوع از داروها ها می توانند به روند بهبودی بیماری کمک کنند.
اقدامات لازم برای کاهش احتمال ابتلا به ام اس
تحقیقات نشان داده است که خطر ابتلا به RLS در بیماران ام اس با وجود ضایعات ستون فقرات و افزایش ناتوانی جسمی افزایش می یابد. همچنین نشان داده است که علائم RLS علیرغم استفاده از DMT ها باقی می ماند. از طرفی نیز مشخص شده است که شدت MS با خطر RLS مرتبط است اما درمان ام اس ممکن است RLS را درمان نکند. برخی از تنظیمهای سبک زندگی و استراتژیهای حمایتی ممکن است علائم RLS را در افراد مبتلا به MLS بهبود بخشد. اینن استراتژی ها عبارتند از:
- محدود کردن کافئین به ویژه در ساعات قبل از خواب
- اجتناب از داروهایی که سطح دوپامین را کاهش می دهند: از جمله داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد روان پریشی، داروهای ضد تهوع و آنتی هیستامین ها
- مصرف مکمل های آهن در صورت لزوم
- ماساژ دادن پاهای بی قرار
- استفاده از پد گرم کننده روی پاها
- ورزش کردن در طول روز
- مصرف مکمل فولات یا منیزیم
اگر این استراتژیها بیاثر باشند، پزشک دارو تجویز می کند. برای درمان RLS، سازمان غذا و دارو (FDA) موارد زیر را تایید کرده است:
- روتیگوتین (Neupro)
- پرامیپکسول (Mirapex)
- روپینیرول (Requip)
- گاباپنتین اناکاربیل (Horizant)
عوامل خطر در بروز ام اس
این عوامل ممکن است خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را افزایش دهند:
- سن: ام اس ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما شروع آن معمولا در حدود ۲۰ و ۴۰ سالگی است. با این حال، افراد جوان و مسن می توانند تحت تأثیر قرار گیرند.
- جنسیت: زنان بیش از دو تا سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به ام اس عود کننده و فروکش کننده هستند.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به ام اس بوده باشد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
- عفونت های خاص ویروس های مختلفی: اپشتین بار، ویروسی که باعث مونونوکلئوز عفونی می شود، با ام اس مرتبط است.
- نژاد: افراد سفید پوست، به ویژه آنهایی که تبار اروپای شمالی هستند، در معرض خطر بیشتری هستند این در حالی است که افراد آسیایی، آفریقایی یا بومی آمریکایی کمترین خطر را دارند.
- اقلیم: ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل، از جمله کانادا، شمال ایالات متحده، نیوزیلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار شایع تر است.
- کمبود ویتامین D: داشتن سطوح پایین ویتامین D و قرار گرفتن کم در معرض نور خورشید با خطر بیشتر ابتلا به ام اس مرتبط است.
- برخی بیماری های خود ایمنی: در صورت داشتن سایر اختلالات خودایمنی مانند بیماری تیروئید، کم خونی خطرناک، پسوریازیس، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده، خطر ابتلا به ام اس بیشتر است.
- سیگار کشیدن
مطالب مرتبط: آزمایش زگیل ناحیه تناسلی زنان
عوارض بیماری ام اس
افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نیز ممکن است دچار موارد زیر شوند:
- سفتی یا اسپاسم عضلانی
- فلج، به طور معمول در پاها
- مشکلات مثانه، روده یا عملکرد جنسی
- تغییرات ذهنی، مانند فراموشی یا نوسانات خلقی
- افسردگی
- صرع
برای تشخیص ام اس به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟
همانطور که گفته شد بیماری ام اس و راه های تشخیص آ کمی پیچیده هستند که نیازمند به مراجعه دکتر و انجام آزمایش هایی همچون ام آر آی، سی اس اف یا آنالیز مایع مغزی نخاعی و تست های پتانسیل برانگیخته باشد. برای تفسیر دقیق جواب این آزمایش ها نیاز است که به یک دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده تا علاوه بر انجام آزمایش ها جواب آن ها را نیز تفسیر کند.
مشخص است که برای آزمایش های گفته شده نیازمند مراجعه به پزشک دارید و نمی توان این دسته از آزمایش ها را در منزل انجام داد. اما بخشی از این تست ها آزمایش خون بوده که می توانید با کمک کادر حرفه ای لیماطب آن را در منزل یا محل کار خود انجام داده و جواب آن را به صورت آنلاین از پنل شخصی خود مشاهده کنید.
همچنین توجه داشته باشید که در بین این آزمایش ها تست بینایی نیز وجود دارد. چرا که بیماری ام اس به دلیل درگیر کردن سیستم عصبی مرکزی بر بینایی تاثیر گذاشته و با انجام تست هایی همچون تست میدان بینایی، فوندوسکوپی و اندازه گری ضخامت عصب می توان این بیماری را تشخیص داد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا به دلایل نامعلوم به پزشک مراجعه کنید.
مطالب مرتبط: HPV و سرطان دهانه رحم
دوره بیماری ام اس
اکثر افراد مبتلا به ام اس دوره هایی از علائم جدید یا عود را تجربه می کنند که در طی روزها یا هفته ها ایجاد می شود و معمولاً به طور جزئی یا کامل بهبود می یابد. افزایش جزئی در دمای بدن می تواند به طور موقت علائم و نشانه های ام اس را بدتر کند، اما این موارد بعنوان بازگشت بیماری در نظر گرفته نمی شوند. حداقل ۵۰ درصد از مبتلایان به ام اس در طی ۱۰ تا ۲۰ سال پس از شروع بیماری دچار پیشرفت ثابت علائم، با یا بدون دوره های بهبودی می شوند. این نوع ام اس به عنوان MS پیشرونده ثانویه شناخته می شود.
بدتر شدن علائم معمولاً شامل مشکلات حرکتی و راه رفتن را در پی دارد. میزان پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به ام اس پیشرونده ثانویه بسیار متفاوت است. برخی از افراد مبتلا به ام اس شروع تدریجی و پیشرفت مداوم علائم و نشانه ها را بدون هیچ گونه عود تجربه می کنند که به عنوان ام اس پیشرونده اولیه شناخته می شود.
مزایای تست ام اس در خانه
تست ام اس در خانه توسط پزشک یا کادر متخصص انجام می شود که این کار می تواند مزایای متعددی برای بیماران داشته باشد. در زیر به برخی از آن ها پرداخته ایم.
- انجام آزمایش در خانه برای بیمارانی که به سختی حرکت می کنند یا به دلیل شرایط جسمی قادر به مراجعه به مراکز درمانی نیستند می تواند بسیار راحت تر باشد.
- انجام تست ام اس یا تست های دیگر در خانه می تواند در زمان و هزینه رفت و آمد بیماران صرفه جویی کند.
- برای بیمارانی که در مناطق دور افتاده یا مناطقی با دسترسی محدود به خدمات پزشکی زندگی می کنند، انجام آزمایش در منزل می تواند دسترسی آسان تری به خدمات تشخیصی فراهم کند.
- انجام منظم آزمایش ها در خانه می تواند به پزشکان در پیگیری وضعیت بیماری و اثر بخشی درمان کمک کند.
با این وجود باید توجه داشت که تشخیص قطعی ام اس نیازمند انجام آزمایش های تخصصی و پیچیده ای است که ممکن است در خانه قابل انجام نباشند. همچنین تفسیر نتایج آزمایش ها و تشخیص نهایی بر عهده پزشک متخصص است و انجام آزمایش در خانه به معنای تشخیص قطعی ام اس نیست ولی برای برخی از تست ها می توانید از تیم حرفه ای لیماطب کمک بگیرید.
چگونه بیماری ام اس را کنترل کنیم؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری ام اس وجود ندارد. با این حال، درمان هایی برای کنترل علائم و پیشرفت بیماری وجود دارد. درمان های بیماری ام اس شامل مورد زیر است.
- داروهای کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب
- داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی برای سرکوب سیستم ایمنی و کاهش حملات به میلین
- فیزیوتراپی برای بهبود تعادل، هماهنگی و قدرت عضلات
- کاردرمانی برای کمک به افراد در انجام فعالیت های روزمره
تست ام اس در خانه چگونه صورت می گیرد؟
تست ام اس در خانه به تنهایی برای تشخیص قطعی بیماری کافی نبوده و حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و یا از تیم حرفه ای لیما طب برای تست ام اس در خانه کمک بگیرید.
آزمایش خون
برای تشخیص ام اس انواع آزمایش خون وجود دارد که در زیر به آن ها پرداخته ایم. آزمایش آنتی بادی ضد میلین: این آزمایش به دنبال آنتی بادی های خاصی در خون است که به میلین، غلاف محافظ سلول های عصبی، حمله می کنند. آزمایش الکترولیت: این آزمایش برای بررسی تعادل الکترولیت ها در بدن انجام می شود. عدم تعادل الکترولیت ها می تواند باعث علائمی شبیه به ام اس شود. آزمایش ویتامین B12: کمبود ویتامین B12 می تواند باعث علائمی شبیه به ام اس شود.
معاینه عصبی
پزشک معاینه عصبی انجام می دهد تا ببیند آیا مشکلاتی در سیستم عصبی شما وجود دارد یا خیر. این معاینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بررسی بینایی
- بررسی شنوایی
- بررسی تعادل و هماهنگی
- بررسی قدرت و رفلکس عضلات
تصویربرداری
دو نوع تصویر برداری برای تشخیص بیماری ام اس وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره شده است. ام آر آی: ام آر آی می تواند ضایعات در مغز و نخاع را نشان دهد که ممکن است نشان دهنده ام اس باشد. سی تی اسکن: سی تی اسکن می تواند ضایعات در مغز و نخاع را نشان دهد، اما به اندازه ام آر آی دقیق نیست.
تست های دیگر بیماری ام اس
علاوه بر تست های گفته شده در بالا، آزمایش های دیگری نیز برای تشخیص ام اس صورت می گیرند که عبارتند از: تست پتانسیل برانگیخته بینایی (VEP): این تست برای بررسی سلامت عصب بینایی انجام می شود. تست پتانسیل برانگیخته ساقه مغز (BAEP): این تست برای بررسی سلامت ساقه مغز انجام می شود.
علائم بیماری ام اس در زنان چیست؟
علائم اولیه ام اس در زنان می تواند بسیار متفاوت باشد، اما برخی از رایج ترین موارد عبارتند از:
- بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام، اغلب در یک طرف بدن
- مشکلات بینایی، مانند تاری دید یا دوبینی
- خستگی
- مشکلات تعادل و هماهنگی
- گزگز و مور مور شدن
- درد
- مشکلات مثانه یا روده
- مشکلات عملکرد جنسی
- افسردگی و اضطراب
کنترل بیماری ام اس در زنان به چه صورت است؟
در اینجا چند نکته برای کمک به مدیریت علائم اولیه ام اس در بانوان آورده شده است. مجموعه لیما طب می تواند انواع آزمایش و چکاپ زنان در منزل را انجام دهد.
- ورزش منظم داشته باشید.
- تغذیه سالم داشته باشید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- استرس را مدیریت کنید.
- از داروهای تجویز شده طبق دستور استفاده کنید.
- با یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر کار کنید.
- به یک گروه حمایتی بپیوندید.
علائم ام اس خاموش چیست؟
علائم ام اس خاموش به علائمی اطلاق میشود که بدون ایجاد مشکل قابل توجهی در عملکرد روزانه، نشان دهنده فعالیت بیماری در بدن هستند. این علائم میتوانند سالها قبل از بروز علائم واضح تر ام اس ظاهر شوند و به تشخیص زودهنگام و درمان بیماری کمک کنند. برخی از رایجترین علائم ام اس خاموش عبارتند از: خستگی مزمن: خستگی غیرقابل توجیه و مداوم میتواند از اولین علائم ام اس باشد. مشکلات شناختی: نقص در حافظه، تمرکز و پردازش اطلاعات میتواند نشانه درگیری مغز باشد. تغییرات خلقی: افسردگی، اضطراب، و نوسانات خلقی از علائم شایع ام اس خاموش هستند. مشکلات بینایی: تاری دید، دوبینی و درد در چشم میتوانند از علائم اولیه ام اس باشند. مشکلات تعادل و هماهنگی: عدم تعادل و مشکل در راه رفتن میتواند نشانه درگیری سیستم عصبی باشد. درد: درد عضلانی، مفصلی یا عصبی میتواند از علائم ام اس خاموش باشد. مشکلات مثانه و روده: تکرر ادرار، بی اختیاری ادرار و یبوست میتوانند از علائم ام اس باشند. مشکلات عملکرد جنسی: کاهش میل جنسی و اختلال در نعوظ یا انزال می تواند از علائم ام اس باشد.
چگونه ام اس خاموش را تشخیص دهیم؟
تشخیص ام اس خاموش میتواند دشوار باشد، زیرا علائم آن غالباً غیر اختصاصی هستند و میتوانند ناشی از سایر بیماری ها یا شرایط باشند. معاینه عصبی، آزمایشهای تصویربرداری مانند MRI و آزمایش های خون می توانند به پزشک در تشخیص ام اس خاموش کمک کنند.
درمان ام اس خاموش به چه صورت است؟
درمان ام اس خاموش مشابه درمان علائم آشکار بیماری است و شامل داروهای کورتیکواستروئید، داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، و سایر روش های حمایتی میشود.
اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام بیماری ام اس خاموش چیست؟
تشخیص و درمان زودهنگام ام اس خاموش میتواند به پیشگیری از پیشرفت بیماری و ناتوانی های بعدی کمک کند. اگر هر یک از علائم ام اس خاموش را تجربه میکنید، به پزشک خود مراجعه کنید تا بررسیهای لازم انجام شود.
میلین و مولتیپل اسکلروزیس)) (Myelin and Multiple Sclerosis (MS
میلین ماده ای است که عمدتاً از لیپیدها تشکیل شده است که یک پوشش محافظ در اطراف رشته های آکسون اعصاب تشکیل می دهد. آکسون پیام های عصبی را به شکل امواج الکتریکی هدایت می کند که از یک انتهای سلول عصبی به انتهای دیگر حرکت می کند.
غلاف میلین از الیگودندروسیت تشکیل می شود. الیگودندروسیت ها فراوان ترین سلول در سیستم عصبی مرکزی هستند. غلاف های میلین در امتداد یک آکسون با شکاف هایی به نام گره های رانویر در هم قرار گرفته اند.
همانطور که امواج الکتریکی در امتداد یک فیبر آکسون برانگیخته حرکت می کند، امواج الکتریکی نمی تواند از طریق غلاف میلین مقاوم جریان یابد و مستقیماً در امتداد آکسون حرکت می کند تا به گره بعدی رانویر برسد. این جریان خطی امواج را در طول عصب تضمین می کند.
ام اس یک بیماری خود ایمنی است. سیستم ایمنی بدن غلاف میلین را با یک جسم خارجی اشتباه می گیرد و یک پاسخ ایمنی در برابر آن ایجاد می کند و آن را از رشته های عصبی دور می کند.
این منجر به اختلال در سیگنال عصبی در امتداد فیبر عصبی می شود که ممکن است کند شود یا اصلاً منتقل نشود و علائم مرتبط با دمیلینه شدن(Demyelination) را ایجاد کند. در نهایت، خود اعصاب آسیب دیده و منجر به بدتر شدن تدریجی علائم عصبی می شود.
در حال حاضر علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است.
اما تحقیقات نشان داده است که عوامل ژنتیکی و محیطی می تواند نقش بسزایی در ایجاد بیماری MS دارد. هرچند درمان قطعی برای MS وجود ندارد اما یکسری درمان کمکی برای کاهش عوارض این بیماری وجود دارد.
از طرف دیگر نیز تشخیص به دلیل اینکه هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص بیماری MS وجود ندارد، تشخیص بیماری تشخیص بیماری MS دشوار است و بطور معمول برای تشخیص نهایی MS نیاز به آزمایش های متعدد برای رد کردن بیماری های دیگر با علائم مشابه است.
آزمایش چکاپ زمانی صورت می گیرد که شما ظاهرا سالم هستید اما از دورن بدن اطلاعی ندارید. شما میتوانید شرایط لازم قبل از انجام آزمایش چکاپ را مطالعه کنید و برای تعیین وضعیت سلامت بدن سالی دو بار آزمایش چکاپ را انجام دهید.
نمونه آزمایش MS
تشخیص MS با MRI مغز یا تصویرسازی با تشدید مغناطیسی
ام آر آی (MRI) یک روش تصویربرداری است که پزشک به کمک آن میتواند تغییرات، التهابهای ایجاد شده و میلین زدایی در قسمتهای عمیق مغز و نخاع را تشخیص دهد. افراد سن بالایی که به فشار خون یا دیابت مبتلا هستند هم ممکن است لکههای مشابهی در MRI خود داشته باشند.
به همین دلیل پزشک با توجه به علائم و نتیجه MRI بیماری فرد را تشخیص خواهد داد. حتی اگر عارضه خاصی در نتیجه MRI مشاهده نشود باز هم امکان ابتلا به MS رد نمیشود؛ زیرا ممکن است ضایعات در قسمتهایی باشد که در اسکن قابلمشاهده نباشد.
آزمایش نمونهگیری از مایع نخاعی (LP)یا پونکسیون کمری
در این آزمایش جهت بررسی میزان آنتیبادی IgG و گلبولهای سفید موجود در مایع مغزی – نخاعی با استفاده از یک سرنگ مخصوص نمونه گرفته میشود. در صورتی که مقادیر آنتیبادی IgG و گلبولهای سفید در نمونه بالا باشد احتمال ابتلای فرد به بیماری MS بسیار بالاست. بطوریکه در اغلب موارد این مقادیر در نمونه فرد مبتلا به MS حدودا ۵ تا ۶ برابر سایر افراد است.
تست پتانسیل برانگیخته
با کمک این تست می توان میزان فعالیتهای الکتریکی مغز و اثرات بیماری MS بر حواس پنجگانه را مورد بررسی قرار داد. براین اساس چهار نوع آزمایش پتانسیل برانگیخته وجود دارد:
• پتانسیل برانگیخته بینایی
• پتانسیل برانگیخته شنوایی ساقه مغز
• پتانسیل برانگیخته حسی
• پتانسیل برانگیخته حرکتی البته بایستی متذکر بود که این نوع ازمایش برای تشخیص MS کاربردی ندارد.
آزمایشات خون
همانطور که گفته شد، آزمایش خاصی برای تشخیص MS وجود ندارد. آزمایش خون نیز برای تشخیص MS انجام نمیشود بلکه آزمایش CBC، آزمایشESR، آزمایش Serum B12 Level، آزمایش ANA، آزمایش Trepenomal Ab، مس، روی و ویتامین E و …… بیشتر به منظور رد بیماریهایی که علائم مشابهی با MS دارند مانند بیماری لایم، سرطان، لوپوس اریتماتوز، کمبود ویتامین B12 و ایدز استفاده میشود.
نحوه خواندن برگه آزمایش چکاپ کامل برای بیشتر افرادی که استرس و نگرانی فاکتور های آزمایشی خود را دارند موضوع مهمی است. این قسمت به شما کمک میکند جواب آزمایش چکاپ کامل خود را بخوانید تا کمک بسزایی در کم شدن استرس شما بکند.
هزینه چکاپ MS:
برای کسب اطلاعات لازم در مورد نحوه نمونه گیری، هزینه و زمان جواب دهی چکاپ MS، می توانید به ازمایشگاه فوق تخصصی تهران طب مراجعه کنید و یا با شماره تلفن های 02144443148 و ۰۲۱۴۴۶۱۲۷۱۲تماس بگیرید.