آیا تا به حال تجربه شکم درد شدیدی داشته اید که کار های روزمره شما را مختل کند؟ درد معده و حالت تهوع از جمله شایع ترین مشکلات گوارشی هستند که تقریبا همه افراد در طول زندگی خود تجربه می کنند. این مشکل نه تنها بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می گذارد، بلکه می تواند نشانه ای از بیماری های جدی تر نیز باشد.
در این مقاله به بررسی علل مختلف درد معده و حالت تهوع، روش های تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت. همچنین، به شما خواهیم گفت که چگونه می توانید با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی خود، از بروز این مشکل پیشگیری کنید. برای اطلاعات بیشتر با لیما طب همراه باشید.
معده درد و حالت تهوع نشانه چیست؟
فهرست عناوین صفحه:
معده درد و حالت تهوع از جمله شایع ترین مواردی هستند که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. این علائم می توانند دلایل مختلفی داشته باشند و از یک ناراحتی جزئی و موقتی تا نشانه ای از یک بیماری جدی متغیر باشند. در زیر به برخی از دلایل معده درد و حالت تهوع پرداخته ایم.
- مصرف مواد غذایی آلوده به باکتری ها یا ویروس ها می تواند باعث التهاب معده و روده، و در نتیجه، بروز علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع، استفراغ و اسهال شود.
- مصرف بیش از حد الکل، برخی دارو ها، عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری و استرس می توانند باعث التهاب پوشش داخلی معده و بروز درد و حالت تهوع شوند.
- زخم های باز در پوشش داخلی معده یا دوازدهه می توانند باعث درد شدید، حالت تهوع و استفراغ شوند.
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS) اختلال عملکردی روده بزرگ باعث بروز علائمی مانند درد شکم، نفخ، یبوست یا اسهال، و گاهی اوقات حالت تهوع می شود.
- ویروس هایی مانند نوروویروس و روتاویروس می توانند باعث عفونت های گوارشی و بروز علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم شوند.
- سنگ های صفراوی می توانند باعث انسداد مجاری صفراوی و بروز درد شدید در قسمت بالای شکم، حالت تهوع و استفراغ شوند.
- حالت تهوع و استفراغ در اوایل بارداری بسیار شایع است و معمولا به دلیل تغییرات هورمونی رخ می دهد.
- برخی از داروها، حساسیت های غذایی، استرس و اضطراب نیز می توانند باعث بروز معده درد و حالت تهوع شوند.
اگر علائم شما شدید بوده، طولانی مدت یا با علائم دیگری مانند تب، خون در مدفوع یا استفراغ همراه است، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر علائم شما با درمان های خانگی بهبود نیافت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی معده درد و حالت تهوع
معده درد و حالت تهوع از جمله شایع ترین مشکلات گوارشی هستند که اغلب افراد در طول زندگی خود تجربه می کنند. خوشبختانه، برای تسکین این علائم، روش های درمانی خانگی بسیاری وجود دارد. یکی از موثر ترین درمان های خانگی برای معده درد و حالت تهوع، مصرف مایعات فراوان به خصوص آب است.
آب به هضم غذا کمک کرده و از کم آبی و دهیدراتگی بدن جلوگیری می کند. همچنین نوشیدن چای گیاهی مانند چای نعناع، زنجبیل و بابونه نیز می تواند به تسکین درد و حالت تهوع کمک کند. زنجبیل به دلیل خواص ضد التهابی و ضد تهوع خود، یکی از بهترین گزینه ها برای درمان این مشکل است.
تغذیه نیز نقش مهمی در بهبود معده درد و حالت تهوع دارد. مصرف غذا های ساده و قابل هضم مانند برنج سفید پخته شده، موز رسیده، سیب زمینی پخته شده بدون پوست و سوپ های سبک می تواند به کاهش التهاب معده کمک کند. از سوی دیگر، بهتر است از مصرف غذا های چرب، تند، اسیدی و گازدار، لبنیات پرچرب، قهوه، چای و نوشابه های گازدار خودداری کنید.
استراحت کافی نیز برای بهبود معده درد ضروری است. سعی کنید در محیطی آرام استراحت کرده و از انجام فعالیت های سنگین دوری کنید. همچنین، استفاده از کمپرس گرم روی شکم می تواند به تسکین درد کمک کند.
علائم معده درد خطرناک چیست؟
درد معده یک تجربه رایج است که اغلب به دلایل ساده ای مانند خوردن غذای سنگین یا استرس رخ می دهد. اما در برخی موارد، درد معده می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی تر باشد. بنابراین، تشخیص تفاوت بین درد معده معمولی و درد معده ای که نیاز به توجه پزشکی دارد، بسیار مهم است. اگر درد معده شما با علائم زیر همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- اگر درد معده شما شدید است و به دارو های بدون نسخه پاسخ نمی دهد، ممکن است نشانه ای از یک مشکل جدی باشد.
- درد همراه با تب، لرز یا کاهش وزن ناگهانی ممکن است نشان دهنده یک عفونت جدی یا بیماری التهابی باشد.
- درد همراه با استفراغ خونی یا مدفوع سیاه ممکن است نشانه ای از خونریزی داخلی باشد.
- درد همراه با مشکل در بلع یا تنفس این ممکن است نشان دهنده یک انسداد در دستگاه گوارش یا یک مشکل جدی تر باشد.
- درد همراه با زردی پوست یا چشم ممکن است نشانهای از مشکل کبد یا کیسه صفرا باشد.
- درد همراه با درد قفسه سینه یا کمر ممکن است نشان دهنده یک مشکل قلبی یا کلیوی باشد.
برای درد معده چه باید خورد؟
درد معده یک تجربه ناخوشایند است که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. رژیم غذایی یکی از عوامل مهم در کنترل و کاهش درد معده است. انتخاب غذا های مناسب می تواند به تسکین درد کمک کند و از بروز مجدد آن پیشگیری کند. اگر معده درد دارید بهتر است غذاهای نام برده شده در زیر را مصرف کنید.
- در زمان درد معده، بهتر است از غذاهای ساده و قابل هضمی مانند برنج سفید پخته شده، سیب زمینی پخته شده بدون پوست، موز رسیده، نان تست سفید و سوپ های سبک استفاده کنید. این غذاها به دلیل داشتن فیبر کم، کمتر باعث تحریک معده می شوند.
- ماست حاوی پروبیوتیک هایی است که به بهبود هضم و کاهش التهاب کمک می کنند. می توانید ماست ساده و بدون افزودنی را مصرف کنید.
- موز به دلیل داشتن پتاسیم و فیبر، به کاهش اسید معده و بهبود هضم کمک میکند.
- زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است و می تواند به کاهش درد و تهوع کمک کند. می توانید از چای زنجبیل یا زنجبیل تازه رنده شده در غذاهای خود استفاده کنید.
- عسل به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می کند. می توانید یک قاشق عسل را در یک لیوان آب گرم حل کرده و بنوشید.
- نوشیدن آب کافی به هضم غذا کمک کرده و از یبوست جلوگیری می کند.
چه غذاهایی را باید از رژیم غذایی خود حذف کنیم؟
اگر معده درد دارید و یا می خواهید معده دردتان از بین برود بهتر است غذاهای یزر را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
- غذا های چرب و سرخ شده هضم را دشوار کرده و باعث تشدید درد معده می شوند.
- غذا های تند و ادویه دار می توانند باعث تحریک معده و افزایش ترشح اسید شوند.
- قهوه، چای و نوشابه های گازدار می توانند اسید معده را افزایش داده و باعث سوزش سر دل شوند.
- محصولات لبنی پر چرب چرا که برخی افراد به لاکتوز موجود در لبنیات حساسیت دارند و مصرف این محصولات می تواند باعث درد معده شود.
- غذا های فرآوری شده حاوی مواد افزودنی و نگهدارنده هستند که می توانند باعث تحریک معده شوند.
معده درد و حالت تهوع
اگرچه هنوز عوامل زیادی وجود دارد که می تواند همزمان باعث درد معده و حالت تهوع شود، برخی از آنها شایع تر از سایرین هستند. بیشتر این عوامل اورژانسی نیستند و اغلب خود به خود از بین می روند. اما اگر علائم شما ادامه پیدا کرد – به خصوص اگر بعد از خوردن غذا برگشتند – یا درد معده یا حالت تهوع شما شدید بود، با پزشک تماس بگیرید. برخی از بیماری هایی که باعث درد معده و حالت تهوع می شوند به طور ناگهانی ظاهر می شوند و ممکن است به سرعت از بین بروند، در حالی که برخی دیگر ممکن است طولانی مدت باشند. برخی نیز شدیدتر از دیگران هستند. علائم دیگر شما ممکن است به شما در تعیین علت زمینه ای کمک کند. عواملی که باعث سوئ هاضمه می شوند، عبارتند از:
سوء هاضمه
سوء هاضمه را ناراحتی معده نیز می نامند. سوء هاضمه می تواند ناشی از تند غذا خوردن یا خوردن غذاهای خاص، نوشیدن بیش از حد الکل یا کافئین یا استرس باشد. گاهی اوقات، سوء هاضمه نشانه یک بیماری زمینه ای گوارشی مانند رفلکس اسید است. علاوه بر حالت تهوع و درد معده، ممکن است موارد زیر را نیز داشته باشید:
- نفخ
- احساس پری ناخوشایند
- احساس سوزش در معده یا گلو
- آروغ زدن
- گاز
مسمومیت غذایی
بیش از ۲۵۰ نوع مسمومیت غذایی وجود دارد و علائم آن می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. سایر علائم مسمومیت غذایی معمولاً عبارتند از:
- انسداد معده
- اسهال
- تب
بسته به نوع مسمومیت غذایی که دارید، علائم ممکن است در عرض چند ساعت یا چند روز طول بکشد. بیشتر آنها در عرض چند روز خود به خود از بین می روند.
اضطراب
اضطراب می تواند علائم مربوط به معده را به خصوص در کودکان ایجاد کند. زیرا اضطراب باعث حساسیت نسبت به سیگنال های درد از جمله درد معده می شود. علاوه بر این اضطراب باعث یبوست و اسهال است. گاستروانتریت ویروسی گاستروانتریت ویروسی که معمولاً به عنوان “آنفولانزای معده” شناخته می شود، یک عفونت در روده است که از طریق استفاده از غذا یا ظروف غذاخوری مشترک، لمس سطوح و اشیاء آلوده، یا تماس با مایعات بدن فردی که به آن مبتلا است، منتقل می شود. اکثر موارد در عرض چند روز خود به خود از بین می روند. علائم گاستروانتریت ویروسی عبارتند از:
- اسهال آبکی
- گرفتگی معده
- استفراغ
- تب
نورویروس
نوروویروس یک ویروس مسری است که علاوه بر حالت تهوع و درد معده باعث استفراغ و اسهال نیز می شود. این ویروس باعث میشود که معده و رودهها ملتهب شوند و علائم بروز کند. نوروویروس از طریق تماس با فرد الوده یا از طریق مصرف غذا یا آب آلوده به نوروویروس مبتلا می شود. در واقع، نوروویروس ها عامل اصلی بیماری های ناشی از مصرف غذای الوده است. علائم نوروویروس معمولاً ۱۲ تا ۴۸ ساعت ظاهر می شود و طی ۱ تا ۳ روز خود به خود از بین می روند.
انسداد کیسه صفرا
کیسه صفرا عضوی است که صفرا میسازد. مواد موجود در صفرا می توانند به هم بچسبند و سنگ کیسه صفرا را تشکیل دهند. سنگ کیسه صفرا اغلب هیچ مشکلی ایجاد نمی کنند، اما می توانند در مجرای صفراوی گیر کنند و با جلوگیری از خروج صفرا باعث اسپاسم کیسه صفرا و بروز علائم آن می شوند. درد ناشی از انسداد کیسه صفرا شبیه چاقو است و اغلب بعد از غذا خوردن رخ می دهد. علائم دیگر ان عبارتند از:
- تب
- لرز
- مدفوع رنگ روشن
- ادرار تیره
- زردی
سنگ کلیه
سنگ های کلیه از مواد شیمیایی موجود در ادرار ساخته می شوند و زمانی تشکیل می شوند که مایعات بسیار کمی در کلیه های وجود داشته باشد. سنگ های کلیه ممکن است در کلیه باقی بمانند و یا اینکه به دستگاه ادراری منتقل شوند. بسیاری از سنگ های کلیه بدون هیچ مشکلی از مجاری ادرای خارج می شوند، در حالی که سایر سنگ ها گیر می کنند و ممکن است باعث حالت تهوع، درد معده و سایر علائم مانند:
- درد در قسمت پایین کمر
- خون در ادرار
- استفراغ
- تب و لرز
- ادرار کدر یا بدبو
آپاندیسیت
آپاندیسیت زمانی است که آپاندیس مسدود می شود و عفونت ایجاد می کند، اما می تواند توسط مدفوع یا تومورها نیز مسدود شود.
چسبندگی های شکمی
چسبندگی باعث می شود بافت ها و اندام های داخلی به هم بچسبندکه بیشتر بعد از جراحی شکم شایع هستند. چسبندگی ها اغلب خود به خود برطرف می شوند، اما ممکن است بخشی از روده را مسدود کنند یا روده را از جای خود خارج کنند.
حمله قلبی
حملات قلبی زمانی اتفاق می افتد که خون کافی وارد قلب نشود و منجر به آسیب به عضله قلب شود. درد قفسه سینه شناخته شده ترین علامت حمله قلبی است، اما برخی از افراد نیز درد معده و حالت تهوع دارند. این علائم در زنان بیشتر دیده می شود.
سندرم روده تحریکپذیر
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال عملکرد دستگاه گوارش است که بر نحوه عملکرد دستگاه گوارش تأثیر می گذارد. این تهدید کننده زندگی نیست، اما ممکن است بر کیفیت زندگی کسانی که به آن مبتلا هستند، تأثیر بگذارد. علامت اصلی IBS درد خاموش و روشن است. اکثر افراد یا اسهال یا یبوست و همچنین نفخ دارند. حالت تهوع نیز یکی از علائم شایع به خصوص در زنان است. گاهی اوقات علائم ممکن است در واقع ناشی از شرایطی باشد که اغلب با IBS همپوشانی دارند، مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD).
گاستریت
گاستریت زمانی است که پوشش معده ملتهب می شود. ممکن است به سرعت از بین برود، اما می تواند سال ها نیز ادامه داشته باشد. علل شایع ان عبارتند از:
- مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن
- مصرف زیاد الکل
- باکتری هلیکوباکتر پیلوری
- از دست دادن اشتها
- استفراغ
- مدفوع سیاه رنگ یا مدفوع متفاوت از مدفوع معمولی
سرطان
انواع مختلف سرطان می تواند به عنوان یک علامت باعث درد معده و حالت تهوع شود. علائم اضافی سرطان شامل کاهش اشتها و کاهش وزن ناگهانی است.
تشخیص علت زمینه ای
تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی اغلب برای تشخیص علت معده درد و حالت تهوع کافی است. اما اگر پزشک هنوز مطمئن نیست که چه چیزی باعث علائم شما میشود، یا میخواهد تأیید شود، ممکن است یکی از آزمایشهای زیر را تجویز کند:
- آندوسکوپی
- آزمایش ادرار، خون یا مدفوع
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
- آزمایش بلع باریم
- اشعه ایکس
اینکه چه آزمایش هایی را تجویز می کنند به علائم دیگر شما بستگی دارد.
درمان همزمان معده درد و حالت تهوع
علل مختلف معده درد و حالت تهوع به درمان های متفاوتی نیاز دارند. با این حال، برخی از درمانها وجود دارند که میتوانند برای چندین بیماری زمینهای این علائم استفاده شوند. علاوه بر این، برخی از بیماری ها بسته به شدت آنها ممکن است چندین درمان داشته باشند. آنچه می خورید و می نوشید می تواند تأثیر زیادی بر احساس معده شما داشته باشد. به عنوان مثال، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که میزان چربی یا نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
فرم درخواست خدمات
"*" indicates required fields