تست و آزمایش سرطان خون در منزل

انجام آزمایش خون به عنوان بخشی از چکاپ سلامت سالانه یکی از موثرترین اقداماتی است که می توانید برای محافظت از سلامت خود و به حداکثر رساندن رفاه خود بردارید. با استفاده از نتایج یک آزمایش خون معمولی، مانند شمارش کامل خون (CBC)، پزشک شما می‌تواند مبنایی برای سلامت کلی شما ایجاد کند.

با مقایسه نتایج آزمایش‌های خون بعدی با سطح پایه، پزشک شما می‌تواند تغییراتی را که ممکن است مستلزم بررسی بیشتر باشد را شناسایی کند. به این ترتیب، ممکن است زودتر در مورد یک مشکل سلامتی بیاموزید و به شما فرصت می دهد تا قبل از بروز علائم قابل توجه به آن رسیدگی کنید.

مطالب مرتبط: آیا HPV در آزمایش خون مشخص می شود؟

آزمایش خون معمولی می تواند کمبودهای تغذیه ای، کلسترول بالا، کم خونی، دیابت، عدم تعادل هورمونی، عفونت و مشکلات مربوط به عملکرد تیروئید، کبد یا کلیه را تشخیص دهد. به این ترتیب، آزمایش خون می تواند مجموعه ای از اطلاعات ارزشمند مرتبط با سلامتی را ارائه دهد. این ممکن است شما را به این فکر وادار کند که اگر آزمایش خون شما نرمال باشد، ممکن است سرطان داشته باشید.

سرطان خون چیست؟

سرطان خون بر نحوه تولید سلول های خونی در بدن شما و عملکرد این سلول ها تاثیر می گذارد. بیشتر سرطان های خون از مغز استخوان شما شروع می شوند، که ماده ای نرم و اسفنجی در مرکز استخوان های شماست. مغز استخوان شما سلول های بنیادی تولید می کند که بالغ شده و به گلبول های قرمز و سفید خون و پلاکت ها تبدیل می شوند.

سلول های خونی نرمال وظایفی مانند مبارزه با عفونت ها، حمل اکسیژن در سرتاسر بدن و کنترل خونریزی ها را بر عهده دارند. سرطان خون زمانی اتفاق می افتد که نحوه تولید سلول های خونی در بدن شما مختل شود. اگر شما سرطان خون دارید، سلول های خونی غیرطبیعی بر سلول های خونی نرمال غلبه می کنند. باید گفت که خوشبختانه امروزه افراد بیشتری با سرطان خون زندگی طولانی تری دارند، زیرا پزشکان و دانشمندان روش های جدیدی برای درمان آن پیدا کرده اند.

علت سرطان خون چیست؟ لوسمی یا سرطان خون نوعی بیماری است که به دلیل زیاد شدن تعداد گلبول های سفید در خون اتفاق می افتد. سرطان خون گلبول های قرمز و سفید خون و پلاکت ها را که برای سلامتی شما بسیار ضروری هستند را از بین برده و در کار گلبول های اضافی موجود در خون اختلال ایجاد می شود.

انواع سرطان خون کدامند؟

همانطور که گفته شد سرطان خون دارای انواع گوناگونی بوده و لوسمی میلوئیدی حاد یکی از انواع آن است. این نوع بیماری از سرطان های رایج بوده که بیشتر در افراد کودک و بزرگسال دیده می شود. نوع دیگر این بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد است. این بیماری بیشتر در بین کودکان رایج است. لوسمی میلوئیدی مزمن بر خلاف نوع قلی در بزرگسالان بیشتر دیده می شود. افراد بالای سنین ۵۵ سال اکثرا دچار این بیماری از نوع لوسمی لنفوسیتی مزمن مبتلا می شوند.

1. لوسمی: یک سرطان خون است که منشأ آن از خون و مغز استخوان است. زمانی اتفاق می‌افتد که بدن تعداد زیادی گلبول سفید غیرطبیعی ایجاد می‌کند و در توانایی مغز استخوان برای ساخت گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها اختلال ایجاد می‌کند.
2. لنفوم غیر هوچکین: یک سرطان خون است که در سیستم لنفاوی از سلول هایی به نام لنفوسیت، نوعی گلبول سفید که به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک می کند، ایجاد می شود.
3. لنفوم هوچکین: یک سرطان خون است که در سیستم لنفاوی از سلول هایی به نام لنفوسیت ایجاد می شود. لنفوم هوچکین با وجود یک لنفوسیت غیر طبیعی به نام سلول رید-استرنبرگ مشخص می شود.
4. مولتیپل میلوما: یک سرطان خون است که در سلول‌های پلاسما خون، نوعی گلبول سفید ساخته شده در مغز استخوان، شروع می‌شود.
5. سندرم های میلودیسپلاستیک (MDS): اینها شرایط نادری هستند که ممکن است در نتیجه آسیب به سلول های خون ساز در مغز استخوان ایجاد شوند.
6. نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو (MPN): این سرطان های خون نادر زمانی رخ می دهند که بدن گلبول های سفید، گلبول های قرمز یا پلاکت ها را بیش از حد تولید کند. سه زیر شاخه اصلی عبارتند از ترومبوسیتمی ضروری (ET)، میلوفیبروز (MF) و پلی سیتمی ورا (PV).
7. آمیلوئیدوز: این اختلال نادر که با تجمع پروتئین غیرطبیعی به نام آمیلوئید مشخص می شود، سرطان نیست. اما ارتباط نزدیکی با مولتیپل میلوما دارد.
8. ماکروگلوبولینمی والدنستروم: این نوع نادر لنفوم غیر هوچکین است که در سلول های B شروع می شود.
9. کم خونی آپلاستیک: این وضعیت نادر زمانی رخ می دهد که سلول های بنیادی کلیدی آسیب ببینند و تنها با پیوند مغز استخوان قابل درمان هستند.

آزمایش سرطان خون چیست؟

سرطان خون بیماری است که بر سلول‌ های خونی تأثیر می ‌گذارد. این سلول‌ ها وظیفه مهمی در بدن دارند، از جمله حمل اکسیژن، مبارزه با عفونت‌ ها و لخته شدن خون. در سرطان خون، سلول ‌های خونی به طور غیر طبیعی رشد کرده و تکثیر می ‌شوند. برای تشخیص این بیماری، آزمایش ‌های مختلفی وجود دارد که به پزشک کمک می ‌کند تا نوع سرطان خون، مرحله آن و بهترین درمان را مشخص کند.

آزمایش خون و سرطان

آزمایش خون علاوه بر اینکه به عنوان یک “فشار سنج” سلامت عمومی عمل می کند، نقش مهمی در تشخیص انواع خاصی از سرطان ایفا می کند. به عنوان مثال، لوسمی، سرطانی که بر بافت‌های خون‌ساز بدن تأثیر می‌گذارد، گاهی اوقات می‌تواند در یک آزمایش خون معمولی تشخیص داده شود.

به طور خاص، آزمایش CBC سطوح انواع مختلف سلول های خونی در گردش خون، از جمله گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها را اندازه گیری می کند. اگرچه یک نتیجه غیرطبیعی می تواند به لوسمی اشاره کند، اما توجه به این نکته مهم است که می تواند نشان دهنده یک وضعیت التهابی خوش خیم باشد. بنابراین، پزشک معمولاً آزمایشات بعدی را برای تأیید یا رد تشخیص سرطان خون تجویز می کند.

مطالب مرتبط: مادریت در تست پاپ اسمیر

آزمایش PSA برای سرطان پروستات به غیر از سرطان خون، اکثر سرطان ها را نمی توان در آزمایش خون معمولی مانند آزمایش CBC تشخیص داد. با این حال، آزمایش‌های خونی خاص برای شناسایی نشانگرهای تومور، که مواد شیمیایی و پروتئین‌هایی هستند که در زمان وجود سرطان ممکن است در مقادیر بالاتر از حد طبیعی در خون یافت شوند، طراحی شده‌اند.

یکی از نمونه های رایج آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) است که سطح PSA را در خون اندازه گیری می کند. افزایش سطح PSA – پروتئینی که توسط غده پروستات تولید می شود – ممکن است نشانه سرطان پروستات باشد.

آزمایش پروتئین خون چیست؟

آزمایش پروتئین خون، یکی از آزمایش‌ های رایج است که برای ارزیابی وضعیت کلی سلامتی و تشخیص برخی بیماری‌ ها انجام می‌ شود. پروتئین‌ ها مولکول‌ های بزرگی هستند که نقش‌ های حیاتی در بدن دارند. آن‌ ها برای ساخت عضلات، بافت‌ ها، آنزیم‌ ها، هورمون‌ ها و سیستم ایمنی بدن ضروری هستند. بنابراین، اندازه‌ گیری میزان پروتئین خون می‌ تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد اندام‌ های مختلف بدن، به ویژه کبد و کلیه‌ ها، ارائه دهد.

در این آزمایش، میزان کل پروتئین موجود در خون اندازه‌ گیری شده و همچنین، نسبت بین دو نوع اصلی پروتئین خون، یعنی آلبومین و گلوبولین، نیز مورد بررسی قرار می‌ گیرد. آلبومین، پروتئینی است که در کبد تولید می‌ شود و نقش مهمی در حفظ فشار اسمزی خون و انتقال مواد مغذی دارد. گلوبولین‌ ها نیز انواع مختلفی دارند و در عملکرد سیستم ایمنی و حمل و نقل برخی مواد در خون نقش دارند.

چرا آزمایش پروتئین خون برای تشخیص سرطان انجام می شود؟

آزمایش پروتئین خون یکی از راه های مهم تشخیصی در پزشکی است که به پزشکان کمک می‌ کند تا طیف وسیعی از بیماری‌ ها از جمله سرطان را شناسایی کنند. پروتئین‌ ها، مولکول‌ های پیچیده‌ ای هستند که نقش‌ های حیاتی در بدن ایفا می‌ کنند. هرگونه تغییر در میزان یا نوع پروتئین‌ های خون می‌ تواند نشانه‌ ای از یک بیماری زمینه‌ ای باشد.

سلول‌ های سرطانی اغلب پروتئین‌ های خاصی را تولید می‌ کنند که در سلول‌ های سالم وجود ندارد یا میزان آن‌ ها بسیار کم است. این پروتئین‌ ها به عنوان مارکر های توموری شناخته می‌ شوند و می‌ توانند در خون تشخیص داده شوند. با اندازه‌ گیری سطح این مارکر ها، پزشکان می‌ توانند به وجود و پیشرفت سرطان مشکوک شوند.

کدام پروتئین های توموری در آزمایش خون بررسی می شوند؟

انواع مختلفی از مارکر های توموری وجود دارد که هر کدام با سرطان خاصی مرتبط هستند. برخی از مهم‌ ترین این مارکر ها عبارتند از:

آنتی‌ ژن اختصاصی پروستات (PSA)

این مارکر برای تشخیص سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌ گیرد. افزایش سطح PSA در خون می‌ تواند نشان‌دهنده وجود سرطان پروستات یا بزرگ شدن خوش‌ خیم پروستات باشد.

آنتی‌ ژن کارسینوئید (CEA)

این مارکر برای تشخیص سرطان روده بزرگ و برخی دیگر از سرطان‌ ها مانند سرطان پانکراس و ریه استفاده می‌ شود.

آلفا-فیتوپروتئین (AFP)

افزایش سطح AFP در خون می‌ تواند نشان‌ دهنده سرطان کبد، تخمدان یا برخی از انواع تومور های جوانه زایی باشد.

مارکر CA-125

این مارکر اغلب برای نظارت بر سرطان تخمدان استفاده می‌ شود، اما افزایش سطح آن می‌ تواند در برخی از انواع دیگر سرطان نیز مشاهده شود.

مارکر CA 19-9

این مارکر برای تشخیص سرطان پانکراس و برخی از انواع سرطان روده بزرگ استفاده می‌ شود.

آیا می توان سرطان را با آزمایش خون تشخیص داد؟

آزمایش خون یکی از ابزارهای بسیاری است که پزشک برای تشخیص و مدیریت سرطان از آن استفاده می کنند. آزمایش ها می توانند اطلاعات مهمی در مورد موارد زیر ارائه دهند:

1. مواد شیمیایی و پروتئین در خون شما که ممکن است نشان دهنده سرطان باشد.
2. سطح سلول های خونی که خیلی بالا یا خیلی پایین است، شاید به دلیل سرطان.
3. سلامت کلی
4. عملکرد اندام
5. مرحله سرطان
6. راه های درمان
7. این که آیا درمان موثر است یا بیماری در حال پیشرفت است.
8. اینکه آیا سرطان عود کرده است.

رنج نرمال تومور مارکر ها

تومور مارکر ها پروتئین‌ ها یا موادی هستند که توسط سلول‌ های سرطانی تولید می‌ شوند یا سطح آن‌ ها در پاسخ به وجود سرطان تغییر می‌ کند. اندازه‌ گیری سطح این مارکر ها در خون یکی از روش‌ های تشخیص و پیگیری سرطان است. اما سوالی که پیش می‌ آید این است که رنج نرمال این مارکر ها چیست و چه عواملی بر آن تأثیر می‌ گذارند؟

رنج نرمال برای هر تومور مارکر متفاوت است و به عواملی مانند سن، جنسیت و آزمایشگاه انجام‌ دهنده آزمایش و روش اندازه‌ گیری بستگی دارد. معمولاً هر آزمایشگاهی رنج نرمال خاص خود را برای هر مارکر تعیین می‌ کند که در برگه نتیجه آزمایش درج می‌ شود. این رنج، محدوده‌ ای است که در آن سطح مارکر در افراد سالم انتظار می‌ رود.

چه سرطان هایی با آزمایش خون تشخیص داده می شوند؟

آزمایش خون می تواند در همه انواع سرطان، به ویژه سرطان های خون مانند:

1. لنفوم هوچکین
2. سرطان خون
3. لنفوم غیر هوچکین
4. مولتیپل میلوما

شمارش کامل خون چیست؟

شمارش کامل خون (CBC) سه نوع سلول خونی را که در جریان خون شما در گردش هستند را اندازه گیری می کند. نتایج می تواند به پزشک کمک کند تا سرطان را تشخیص دهد و مقدار پیشرفت سرطان را بررسی کند. هر نوع سلول خونی محدوده ای دارد که طبیعی یا سالم در نظر گرفته می شود. آزمایشگاه‌ها از محدوده‌هایی استفاده می‌کنند، زیرا این تعداد می‌تواند از فردی به فرد دیگر یا در یک فرد مشابه از روز به روز متفاوت باشد. سه نوع سلول و محدوده آنها عبارتند از:

1. پلاکت ها که به لخته شدن خون کمک می کنند. محدوده طبیعی برای تعداد پلاکت ها ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ در میلی لیتر است.
2. گلبول های قرمز خون، که اکسیژن را در سراسر بدن می رساند. گلبول های قرمز ممکن است به دو روش مختلف اندازه گیری شوند. هماتوکریت نسبت گلبول های قرمز خون شما است. محدوده طبیعی برای مردان ۴۰ تا ۵۵ درصد و برای زنان ۳۶ تا ۴۸ درصد است. هموگلوبین یک پروتئین در گلبول های قرمز است. محدوده طبیعی برای مردان ۱۳ تا ۱۷ گرم در دسی لیتر و برای زنان ۵/ ۱۱ تا ۵/۱۵گرم در دسی لیتر است.
3. گلبول های سفید خون که با عفونت مبارزه می کنند. محدوده طبیعی گلبول های سفید ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ در میلی لیتر است.

عوامل زیادی می توانند بر CBC شما تأثیر بگذارند. پزشک به شما کمک می‌کند تا معنی اعدادتان را بفهمید. نتایج باید همراه با سایر عوامل مانند علائم و نتایج آزمایشات تکمیلی در نظر گرفته شوند.

تومور مارکرها چیست؟

تومور مارکرها موادی هستند که توسط سلول های سرطانی یا سلول های طبیعی بدن شما در پاسخ به سرطان ساخته می شوند. برخی از نشانگرهای تومور نشان دهنده نوع خاصی از سرطان هستند. برخی دیگر می توانند چندین نوع مختلف سرطان را نشان دهند. برخی از نشانگرهای تومور که در حال حاضر استفاده می شوند عبارتند از:

مطالب مرتبط: آزمایش خون برای چکاپ روده

1. آلفا فتوپروتئین (AFP) برای سرطان کبد
2. بتا ۲ میکروگلوبولین (B2M) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) برای سرطان خون
3. کلسی تونین برای سرطان تیروئید
4. آنتی ژن سرطانی ۱۲۵ (CA 125) برای سرطان تخمدان
5. آنتی ژن های سرطانی ۱۵-۳ و ۲۷-۲۹ برای سرطان سینه
6. آنتی ژن کارسینومبریونیک (CEA) برای سرطان کولورکتال، سرطان ریه، سرطان معده، سرطان پانکراس و غیره.
7. گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) برای سرطان بیضه و سرطان تخمدان
8. آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) برای سرطان پروستات

اگر یک آزمایش خون نشانگر تومور را تشخیص دهد، پزشک آزمایش‌های تکمیلی را تجویز می‌کند.

مطالب مرتبط: آزمایش خون برای چکاب ریه

آزمایش سلول تومور در گردش چیست؟

نوع جدیدی از آزمایش خون برای سرطان به دنبال سلول های تومور در گردش است. این سلول ها از یک تومور جدا شده اند و در جریان خون شما هستند که ممکن است نشان دهنده گسترش سرطان (متاستاز) باشد. این آزمایش در حال حاضر می تواند به نظارت بر انواع خاصی از سرطان مانند سرطان سینه، پروستات و کولورکتال کمک کند.

تفسیر نتایج آزمایش خون برای سرطان

تفسیر نتایج آزمایش خون توسط پزشک متخصص انجام می‌ شود. پزشک با توجه به نتایج آزمایش، علائم بیمار، سابقه پزشکی و سایر آزمایش‌ های انجام شده، تشخیص نهایی را ارائه می‌ دهد.

نتایج طبیعی

اگر نتایج آزمایش خون طبیعی باشد، به این معنی نیست که بیمار به سرطان مبتلا نیست. ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌ های تکمیلی یا بررسی‌ های بالینی بیشتر باشد.

نتایج غیر طبیعی

اگر نتایج آزمایش خون غیر طبیعی باشد، ممکن است نشان‌ دهنده وجود سرطان یا سایر بیماری‌ های زمینه‌ ای باشد. در این صورت، پزشک برای تایید تشخیص، آزمایش‌ های دیگری مانند بیوپسی یا تصویر برداری را تجویز می‌ کند.

تست سرطان خون در خانه

اکثر افراد برای انجام آزمایش سرطان خون به آزمایشگاه مراجعه کرده و پس از گذراندن برخی تست ها و گذراندن وقت زیاد می توانند نتیجه آزمایش خود را دریافت کنند. اما شما می توانید برای انجام تست سرطان خون در اسرع وقت نمونه گیری در منزل توسط مجموعه حرفه ای لیما طب انجام دهید. این نمونه پس از ارسال به آزمایشگاه، پاسخ آن در کوتاه ترین زمان ممکن به صورت آنلاین برای شما ارسال می شود.

انواع تست های سرطان خون در خانه کدامند؟

آزمایش سرطان خون چگونه است؟ و انواع آن کدامند؟ تست های سرطان خون دارای انواع گوناگونی هستند و به دو دسته آزمایشات عمومی و آزمایشات تشخیصی تقسیم بندی می شوند که در زیر به برخی از آن ها اشاره کرده ایم.

آزمایشات عمومی

تست عمومی شامل آزمایش CBC می شود. در این تست تعداد و کیفیت پلاکت ها و گلبول های قرمز اندازه گیری شده و سلول های لوسمی که در خون وجود ندارند، با دیده شدن آن ها در خون، پزشک مشکوک به ابتلا به بیماری سرطان خون می شود.

آزمایشات تشخیصی

آزمایشات تشخیصی، آزمایشات شیمیایی در خون هستند که مواد شیمیایی را در خون اندازه گیری کرده و دارای انواع گوناگونی از جمله: تست انعقاد خون و لخته شدن: در آن مواردی که سبب لخته شدن خون می شوند را اندازه گیری کرده تا توانایی بدن در لخته سازی خون را بسنجند. تست ستوشیمی: برای تعیین نوع سلول های موجود در خون از رنگ ها یا لکه ها برای شناسایی بافت و ساختار سلول ها در مغز استخوان از تست ستوشیمی استفاده می کنند. اسکن قفسه سینه: با اسکن قفسه سینه می توان علائم سرطان خون و یا غدد لنفاوی متورم را مشخص کرد. تست ایمونوهیستوشیمی: در این تست با استفاده از میکروسکوپ پروتئین های سلولی و مواد شیمیایی در خون مورد بررسی قرار می گیرند. تست فلوسایتومتری: این روش که یکی از تست های دقیق بشمار می رود، با استفاده از لیزر سلول را مورد بررسی قرار می دهند. آسپیراسیون مغز و استخوان: در این تست برای پیدا کردن سلول های سرطانی نمونه ای از بافت مورد بررسی قرار می گیرد. تست ایمونوفنوتایپینگ: برای تعیین نوع سرطان خون، پروتئین های سلول مورد بررسی قرار می گیرند.

چه زمانی باید تست سرطان خون بدهیم؟

بهتر است بعد از مشاهده هر یک از علائم زیر در بدن خود تست سرطان را انجام دهید.

• کاهش وزن غیرطبیعی
• خستگی مداوم
• تعریق های شبانه
• تب و لرز
• تغییر سایز و بزرگ شدن غدد لنفاوی
• خونریزی و کبودی بدن به راحتی
• وجود عفونت در بدن

انواع آزمایش ‌های سرطان خون

آزمایشات برای تشخیص سرطان خون انواع مختلفی دارند در زیر به برخی از این آزمایشات پرداخته ایم.

آزمایش و چکاپ خون کامل (CBC)

این آزمایش ساده ‌ترین و رایج ‌ترین آزمایشی است که برای بررسی تعداد گلبول‌ های قرمز، سفید و پلاکت‌ ها انجام می ‌شود. تغییرات در تعداد و اندازه این سلول ‌ها می ‌تواند نشانه‌ ای از وجود سرطان خون باشد.

آزمایش آسپیراسیون مغز استخوان

در این آزمایش، نمونه ‌ای از مغز استخوان برداشته و در میکروسکوپ بررسی می‌ شود. مغز استخوان محل تولید سلول‌ های خونی است و تغییرات در سلول ‌های مغز استخوان می ‌تواند نشان‌ دهنده وجود سرطان خون باشد.

بیوپسی غدد لنفاوی

اگر لنفوم (نوعی سرطان خون) مشکوک باشد، ممکن است بیوپسی از غدد لنفاوی انجام شود. در این روش، نمونه‌ ای از بافت غده لنفاوی برداشته شده و برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه فرستاده می ‌شود.

آزمایش ‌و چکاپ های ژنتیکی

این آزمایش ‌ها به شناسایی تغییرات ژنتیکی در سلول‌ های سرطانی کمک می ‌کنند و برای تعیین نوع سرطان خون و انتخاب درمان مناسب بسیار مهم هستند.

آزمایش ایمونوفنوتایپینگ

این آزمایش عدم یا کمبود وجود آنتی ژن گلبول سفید را مورد بررسی قرار می دهد و برای شناسایی آنتی ‌ژن‌ های سطح سلول‌ های سرطانی استفاده می ‌شود و به تشخیص نوع سرطان خون کمک می‌ کند.

آزمایش‌ های تصویر برداری

آزمایش های تصویر برداری مانند سی تی اسکن، ام آر آی و پت اسکن، برای ارزیابی گسترش سرطان خون در بدن استفاده می ‌شوند.

چرا آزمایش و چکاپ سرطان خون مهم است؟

تشخیص زود هنگام سرطان خون، شانس موفقیت درمان را به طور قابل توجهی افزایش می ‌دهد. در زیر به برخی از دلایل اهمیت آزمایش سرطان خون پرداخته ایم.

• با تشخیص زود هنگام، می ‌توان درمان را در مراحل اولیه بیماری آغاز کرد و شانس بهبودی را افزایش داد.
• هر نوع سرطان خون، درمان خاص خود را دارد. بنابراین، تشخیص دقیق نوع سرطان خون برای انتخاب بهترین درمان بسیار مهم است.
• آزمایش‌ های منظم می ‌توانند به پزشک کمک کنند تا پیشرفت بیماری را زیر نظر داشته باشد و در صورت نیاز، درمان را تغییر دهد.
• آزمایش‌ های پس از درمان، به پزشک کمک می‌ کنند تا اثربخشی درمان را ارزیابی کند و در صورت لزوم، درمان ‌های مکمل را تجویز کند.

علائم سرطان خون چیست؟

اگرچه برخی افراد مبتلا به سرطان خون هیچ علائمی در بدن خود ندارند، اما برخی از علائم شایع این بیماری عبارتند از:

• خستگی مزمن
• ضعف
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص
• تب و لرز
• عفونت‌های مکرر
• کبودی آسان
• خونریزی غیر طبیعی
• تورم غدد لنفاوی
• درد استخوانی

علائم سرطان خون ممکن است بسته به نوع سرطان خون متفاوت باشد، اما برخی از علائم در هر سه نوع اصلی مشترک است. این علائم شامل:

• خستگی: این خستگی به قدری شدید است که نمی توانید فعالیت های روزمره خود را مدیریت کنید. ممکن است احساس ضعف نیز کنید.
• تب مداوم: تب نشانه ای است که بدن شما در حال مبارزه با عفونت یا پاسخ به سلول های غیرطبیعی سرطانی است.
• تعریق شبانه شدید: این تعریق به طور ناگهانی در حین خواب شما اتفاق می افتد و منجر به اختلال در خواب و خیس شدن رختخواب و لباس های شما می شود.
• خونریزی یا کبودی غیرعادی: همه ما دچار ضربه، کبودی و جراحاتی می شویم که باعث خونریزی می شوند. خونریزی یا کبودی غیرعادی به خونریزی ای گفته می شود که متوقف نمی شود و یا کبودی هایی که پس از دو هفته بهبود نمی یابند.
• کاهش وزن غیر منتظره یا غیرقابل توضیح: کاهش وزن غیرمنتظره بیش از ۵ کیلوگرم در یک بازه زمانی شش تا دوازده ماهه به عنوان کاهش وزن غیرقابل توضیح در نظر گرفته می شود.
• عفونت های مکرر: عفونت های مکرر ممکن است نشانه ای از این باشد که چیزی بر سیستم ایمنی شما تاثیر می گذارد.
• تورم غدد لنفاوی یا بزرگ شدن کبد یا طحال: این علائم ممکن است نشانه هایی از لوسمی یا لنفوم باشند.
• درد استخوان: میلوما و لوسمی ممکن است باعث درد استخوان یا نقاط حساس بر روی استخوان های شما شوند.

بسیاری از علائم سرطان خون شبیه به علائم بیماری های دیگر با شدت کمتر هستند. داشتن هر یک از این علائم به این معنا نیست که شما سرطان خون دارید. اما باید زمانی که علائم یا تغییراتی در بدن خود مشاهده می کنید که بیشتر از چند هفته طول می کشد، برای اطمینان از سلامت جسمانی خود به پزشک مراجعه کنید. برای این منظور می توانید از خدمات نوبت دهی اینترنتی لیماطب استفاده کنید.

علائم سرطان خون در آزمایش و چکاپ CBC

آزمایش CBC یا Complete Blood Count یا شمارش کامل خون یکی از رایج ‌ترین آزمایش ‌های خون است که برای ارزیابی تعداد و نوع سلول ‌های خونی انجام می ‌شود. هر چند این آزمایش به تنهایی نمی‌ تواند به طور قطعی سرطان خون را تشخیص دهد، اما تغییرات خاصی در نتایج آن می ‌تواند نشان ‌دهنده وجود این بیماری باشد. در سرطان خون، سلول‌ های خونی به طور غیر طبیعی رشد کرده و تکثیر می ‌شوند. این امر می ‌تواند منجر به تغییرات زیر در نتایج آزمایش CBC شود.

• در برخی انواع سرطان خون، تعداد گلبول‌ های سفید کاهش می ‌یابد که می ‌تواند منجر به افزایش احتمال عفونت شود.
• در برخی دیگر از انواع سرطان خون، تعداد گلبول‌ های سفید به طور غیر طبیعی افزایش می ‌یابد. این گلبول ‌های سفید اغلب غیر طبیعی بوده و عملکرد صحیحی ندارند.
• کاهش تعداد گلبول‌ های قرمز منجر به کم ‌خونی شده که می‌ تواند باعث خستگی، ضعف و تنگی نفس شود.
• کاهش تعداد پلاکت‌ ها خطر خونریزی را افزایش می ‌دهد.
• در برخی موارد، سلول‌ های خونی ممکن است اندازه و شکل غیر طبیعی داشته باشند.

اولین نشانه سرطان در آزمایش خون چیست؟

آزمایش خون یکی از رایج ‌ترین روش ‌های تشخیصی است که برای بررسی سلامت کلی بدن استفاده می ‌شود. اگر چه آزمایش خون نمی ‌تواند به تنهایی سرطان را تشخیص دهد، اما می ‌تواند نشانه ‌هایی از وجود یک بیماری زمینه ‌ای از جمله سرطان را نشان دهد. بسیاری از افراد این سوال را می‌ پرسند که اولین نشانه سرطان در آزمایش خون چیست؟

در واقع، هیچ نشانه مشخص و قطعی برای سرطان در آزمایش خون وجود ندارد که بتوان آن را به عنوان اولین نشانه در نظر گرفت. تغییرات در نتایج آزمایش خون ممکن است نشان‌ دهنده وجود یک مشکل سلامتی باشد، اما برای تشخیص دقیق علت این تغییرات، نیاز به انجام آزمایش‌ های تکمیلی و بررسی‌ های بالینی بیشتر است.

اگرچه در حال حاضر نمی توان از خون به تنهایی برای تشخیص قطعی سرطان استفاده کرد، اما اغلب همراه با سایر آزمایشات تشخیصی مانند:

1. یک معاینه فیزیکی
2. تست های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی، سونوگرافی، اسکن استخوان و اسکن PET
3. یک آزمایش ادرار
4. تست پاپ اسمیر (برای سرطان دهانه رحم(
5. ماموگرافی (برای سرطان سینه(
6. یک روش آندوسکوپی، مانند برونکوسکوپی (برای سرطان ریه) یا کولونوسکوپی (برای سرطان کولورکتال(
7. آزمایش خون مخفی مدفوع با حساسیت بالا (برای سرطان کولورکتال(
8. میلوگرام (برای تومور نخاع(
9. بیوپسی، مانند بیوپسی سوزنی، پوست یا جراحی

علل سرطان خون

همه سرطان های خون به دلیل جهش در ماده ژنتیکی – DNA – سلول های خونی ایجاد می شوند. سایر عوامل خطر بر اساس نوع خاص سرطان خون متفاوت است.

مطالب مرتبط:VDRL چیست؟

عوامل خطر برای ابتلا به لوسمی میلوئید حاد (AML)، شایع ترین شکل لوسمی در بزرگسالان، عبارتند از:

1. بالا رفتن سن
2. جنسیت: مرد بودن
3. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی مانند بنزن
4. سیگار کشیدن
5. سابقه درمان سرطان
6. قرار گرفتن در معرض دوزهای بالای تابش
7. سابقه سایر سرطان های خون

عوامل خطر برای ایجاد لنفوم هوچکین عبارتند از:

1. سابقه عفونت با ویروس اپشتین بار (EBV) که باعث مونونوکلئوز عفونی می شود.
2. بالا رفتن سن
3. جنسیت
4. سابقه خانوادگی لنفوم هوچکین
5. ضعف سیستم ایمنی

عوامل خطر برای ایجاد لنفوم غیر هوچکین عبارتند از:

1. قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی صنعتی، علف کش ها و حشره کش ها
2. تاریخچه شیمی درمانی
3. قرارگیری در معرض تشعشع
4. سیستم ایمنی به خطر افتاده
5. سابقه بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس

عوامل خطر برای ایجاد مولتیپل میلوما عبارتند از:

مطالب مرتبط: تست تری گلیسیرید چیست؟

1. بالا رفتن سن
2. جنسیت
3. نژاد: خطر بالاتر در میان آفریقایی-آمریکایی ها
4. چاقی یا اضافه وزن

چگونه می توان خطر ابتلا به سرطان خون را کاهش داد؟

سرطان خون زمانی رخ می دهد که DNA سلول های خونی تغییر یا جهش پیدا کند. هنوز محققان نمی دانند چرا این اتفاق می افتد و به همین دلیل، شناسایی مراحل خاصی را که فرد می تواند برای کاهش خطر ابتلای خود انجام دهد، دشوار تر می شود. اما محققان برخی از عواملی را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد در رخ دادن جهش های ژنتیکی نقش دارند:

• قرار گرفتن در معرض اشعه
• برخی مواد شیمیایی
• کاهش ایمنی بدن به دلیل عفونت ها
• سابقه خانوادگی سرطان خون
• شرایط ارثی که خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش می دهد

سرطان خون چگونه تشخیص داده می شود؟

تعیین تشخیص اغلب با معاینه فیزیکی برای بررسی سلامت عمومی شما شروع می شود. پزشک سابقه سلامتی شما را بررسی می کند، بدن و غدد لنفاوی شما را معاینه می کند و هر گونه علائم عفونت یا کبودی را بررسی می کند. انواع مختلفی از آزمایش ها و روش ها ممکن است برای تشخیص سرطان خون استفاده شود.

1. بیوپسی ها

بیوپسی آزمایشی است که نمونه هایی از سلول ها را برای بررسی توسط آسیب شناس در آزمایشگاه جمع آوری می کند. برای برخی از انواع سرطان خون، مانند لنفوم، ممکن است نیاز به بیوپسی غدد لنفاوی داشته باشید که نمونه‌ای از بافت لنفاوی یا کل غدد لنفاوی به دست می‌آید.

آزمایش مغز استخوان، جایی که سلول‌های خونی تشکیل می‌شوند، می‌تواند به تشخیص انواع خاصی از سرطان خون کمک کند. پزشکان از روشی به نام آسپیراسیون مغز استخوان برای برداشتن نمونه کوچکی از مغز استخوان، خون و استخوان از استخوان لگن یا استخوان سینه استفاده می‌کنند. نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود و برای سلول های غیر طبیعی یا تغییرات در مواد ژنتیکی بررسی می شود.

2. اسکن تصویربرداری

اسکن تصویربرداری برای برخی از انواع سرطان خون مفیدتر از انواع دیگر است. اسکن ممکن است بزرگ شدن گره لنفاوی را که یکی از علائم رایج لنفوم است، نشان دهد، اما معمولاً برای تشخیص لوسمی، سرطان خونی که تومورهای قابل مشاهده ایجاد نمی کند، استفاده نمی شود. با این حال، اسکن ممکن است کمک کند که آیا سرطان سایر قسمت‌های بدن را تحت تأثیر قرار داده است یا خیر.

اسکن ها عبارتند از:

1. توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
2. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
3. اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET).
4. اشعه ایکس
5. سونوگرافی
6. انواع خاصی از اسکن ها در طول بیوپسی برای کمک به تعیین دقیق ناحیه مورد نمونه برداری استفاده می شود.

مطالب مرتبط:تست Chol  چیست؟

آزمایشات خون

شمارش کامل خون (CBC) تعداد سلول های اجزای مختلف خون مانند گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت ها را نشان می دهد.

آزمایشات شیمیایی خون سطوح مواد کلیدی را در خون شما اندازه گیری می کند. به عنوان مثال، سطوح غیر طبیعی پروتئین های خاص ممکن است اطلاعاتی در مورد وضعیت شما ارائه دهد. اگر مشکوک به مولتیپل میلوما باشد، پزشکان ممکن است بخواهند سطح کلسیم خون شما را بررسی کنند. برای لنفوم احتمالی، آنزیمی به نام لاکتات دهیدروژناز (LDH) ممکن است اندازه گیری شود.

آیا سرطان خون قابل درمان است؟

بله. اغلب اوقات هدف از اقدام به درمان سرطان خون، درمان کامل این بیماری است. اما زمانی که درمان کامل ممکن نباشد، تعداد زیادی از درمان های مختلف وجود دارند که ممکن است برخی از سرطان های خون را به حالت بهبودی برسانند. بهبودی به این معنی است که علائم و نشانه های سرطان برای مدت طولانی از بین می رود.

راه های درمان سرطان خون

درمان سرطان خون و مغز استخوان به نوع سرطان، سن شما، سرعت پیشرفت سرطان، محل گسترش سرطان و سایر عوامل بستگی دارد. برخی از درمان های رایج سرطان خون برای لوسمی، لنفوم و مولتیپل میلوما عبارتند از:

1. پیوند سلول های بنیادی: پیوند سلول های بنیادی سلول های بنیادی خون ساز سالم را به بدن تزریق می کند. سلول های بنیادی ممکن است از مغز استخوان، خون در گردش و خون بند ناف جمع آوری شوند.
2. شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروهای ضد سرطان برای تداخل و توقف رشد سلول های سرطانی در بدن استفاده می کند. شیمی درمانی سرطان خون گاهی شامل دادن چندین دارو با هم در یک رژیم مشخص می شود. این درمان ممکن است قبل از پیوند سلول های بنیادی نیز انجام شود.
3. پرتودرمانی: پرتودرمانی ممکن است برای از بین بردن سلول های سرطانی یا برای تسکین درد یا ناراحتی استفاده شود. همچنین ممکن است قبل از پیوند سلول های بنیادی داده شود.

عوارض جانبی شایع درمان سرطان خون چیست؟

درمان سرطان خون اغلب شامل شیمی درمانی و پرتودرمانی است. هر دو درمان موثر هستند اما عوارض جانبی متفاوتی دارند. اگر تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار دارید، از پزشک خود درباره عوارض جانبی آنها بپرسید. در ادامه به سایر عوارض جانبی احتمالی درمان سرطان خون اشاره کرده ایم:

• عوارض کارتی سل تراپی (CAR T-cell): دو مورد از عارضه های شایع کارتی سل تراپی، سندرم آزادسازی سیتوکین (CRS) و مشکلات عصبی هستند. اگر به این سندرم مبتلا شوید، ممکن است احساس کنید که به شدت سرماخورده اید. کارتی سل تراپی همچنین می تواند بر سیستم عصبی شما تاثیر بگذارد و علائمی مانند مشکل در تعادل، تشنج یا لرزش ایجاد کند که ممکن است بر فعالیت های روزمره شما تاثیر بگذارد. اگر قصد دارید کراتی سل تراپی انجام دهید، از پزشک خود درباره عوارض جانبی و راه های مدیریت آنها سوال کنید.
• عوارض جانبی ایمونوتراپی: حدود ۵۰% از افرادی که ایمونوتراپی دریافت می کنند، دچار عوارض جانبی آن می شوند و تنها کمتر از ۵% از افراد عوارض جانبی شدیدی را تجربه می کنند. عوارض جانبی شایع ایمونوتراپی شامل راش های پوستی، خستگی، اسهال و کاهش سطح هورمون تیروئید است.
• عوارض جانبی درمان هدفمند سرطان خون: عوارض جانبی این نوع درمان شامل اسهال، افزایش آنزیم های کبدی و راش های پوستی است. استفاده طولانی مدت از این درمان ممکن است خطر مشکلات قلبی و سکته را افزایش دهد.
• عوارض جانبی پیوند سلول های بنیادی: انواع مختلفی از پیوند سلول های بنیادی وجود دارد که هر کدام عوارض و مشکلات خاص خود را دارند. به طور کلی می توان گفت عوارض احتمالی این نوع درمان بسته به سلامت کلی، سن و درمان های قبلی شما متفاوت خواهد بود. اگر در نظر دارید پیوند سلول های بنیادی انجام دهید، پزشک شما عوارض احتمالی را توضیح خواهد داد تا بتوانید این خطرات را در برابر مزایای آن بسنجید.

کلام آخر

برخی از آزمایش‌های خونی که برای تشخیص سرطان استفاده می‌شوند عبارتند از: آزمایشی برای شمارش سلول‌های خونی. شمارش کامل خون (CBC) مقدار هر نوع سلول خونی را در نمونه خون شما اندازه گیری می کند. سرطان خون ممکن است با استفاده از این آزمایش پیدا شود.

[gravityform id="7" title="true"]