آزمایش سرخجه Rubella (IgG,IgM) چیست؟

سرخجه یک عفونت ویروسی است که معمولاً با بثورات پوستی و تب شروع می شود. اگرچه سرخجه به دلیل واکسیناسیون گسترده با واکسن سرخک – اوریون – سرخجه (MMR) از ایالات متحده حذف شده است، اما می تواند توسط افراد واکسینه نشده که قبل از بازگشت به ایالات متحده به این ویروس مبتلا می شوند، سرایت کند.

تست سرخجه برای تشخیص عفونت فعلی یا قبلی با ویروس استفاده می شود. همچنین می توان برای تعیین واکسیناسیون قبلی علیه سرخجه آزمایش انجام داد. آزمایش ممکن است بر روی نمونه خون یا ادرار، یا بر روی یک سواب گرفته شده از بینی یا گلو انجام شود. هدف از آزمایش سرخجه تشخیص عفونت سرخجه یا ارزیابی ایمنی در برابر ویروس است. آزمایش ممکن است برای تشخیص، غربالگری قبل از تولد یا یافتن شواهدی مبنی بر مصونیت تجویز شود.

پانل قبل از تولد

آزمایش سرخجه به طور معمول به عنوان بخشی از پانل قبل از تولد سفارش داده می شود که گروهی از آزمایشات است که برای یافتن عفونت ها و سایر مشکلات در اوایل بارداری استفاده می شود. به عنوان بخشی از این پانل، تست سرخجه برای بررسی مصونیت فرد باردار در برابر سرخجه استفاده می شود.

افرادی که باردار هستند و به سرخجه مبتلا می شوند می توانند عفونت را به جنین خود منتقل کنند. خطر انتقال در سه ماهه اول و در چند هفته آخر بارداری بیشتر است. عوارض عفونت سرخجه در دوران بارداری می تواند شامل سقط جنین، مرده زایی و نقایص مادرزادی باشد.

مطالب مرتبط:  آلکالین فسفاتاز (ALP) چیست؟

اثبات مصونیت

علاوه بر آزمایشات قبل از تولد، شرایط مختلفی وجود دارد که در آن پزشکان ممکن است آزمایش سرخجه را برای ارزیابی مصونیت فرد در برابر ویروس تجویز کنند. برخی از متخصصان، دانشجویان و مسافران بین المللی ممکن است نیاز به ارائه مدرکی مبنی بر مصونیت برای کار، مدرسه یا سفر داشته باشند.

ایمنی در برابر سرخجه پس از واکسیناسیون MMR ایجاد می شود که از عفونت در آینده محافظت می کند و از انتشار ویروس به دیگران جلوگیری می کند. در افرادی که واکسینه نشده اند، پس از بهبودی از عفونت گذشته، ایمنی ایجاد می شود. در برخی موارد، افراد ممکن است مبتلا شوند حتی اگر واکسینه شده باشند یا قبلا سرخجه داشته باشند.

آزمایش سرخجه چه چیزی را اندازه گیری می کند؟

آزمایش سرخجه به دنبال شواهدی از قرار گرفتن در معرض ویروس سرخجه است. آزمایش‌های مختلفی در دسترس هستند که به دنبال آنتی‌بادی علیه ویروس سرخجه یا مواد ژنتیکی ویروس هستند. آزمایشات آنتی بادی سرخجه مقدار آنتی بادی سرخجه را در نمونه خون اندازه گیری می کند تا به تشخیص عفونت فعلی یا اخیر سرخجه کمک کند. پس از ابتلا به عفونت سرخجه، بدن آنتی‌بادی‌هایی علیه ویروس تولید می‌کند. آنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت ها، ویروس ها و باتری ها ساخته می شوند.

این نوع آزمایش همچنین برای بررسی اینکه آیا افراد قبلاً علیه سرخجه واکسینه شده اند یا خیر استفاده می شود. آزمایش آنتی‌بادی سرخجه، سطح آنتی‌بادی‌هایی را که به عنوان تیتر آنتی‌بادی نیز شناخته می‌شود، در برابر ویروس سرخجه که ممکن است نشان‌دهنده عفونت فعلی یا اخیر یا واکسیناسیون گذشته باشد، بررسی می‌کند. انواع مختلفی از آزمایش آنتی بادی سرخجه وجود دارد:

1. آزمایش ایمونوگلوبولینM یا (IgM): آزمایش آنتی بادی IgM معمولاً اولین آزمایشی است که برای تشخیص سرخجه استفاده می شود. افرادی که به تازگی به سرخجه مبتلا شده اند، آنتی بادی های IgM در برابر ویروس ایجاد می کنند. اکثر افراد چهار روز پس از شروع علائم، آنتی بادی های IgM را ایجاد می کنند. سطح آنتی بادی IgM می تواند برای شش تا هشت هفته یا بیشتر پس از عفونت قابل تشخیص باقی بماند.
2. آزمایش ایمونوگلوبولین G یا (IgG): نوع دیگری از آزمایش آنتی بادی که ممکن است برای تشخیص سرخجه و ایجاد ایمنی مورد استفاده قرار گیرد، آزمایش آنتی بادی IgG است. آزمایش IgG ممکن است برای کمک به تمایز بین عفونت های اخیر و ایمنی ناشی از عفونت گذشته انجام شود. آزمایش IgG همچنین روش ارجح برای بررسی ایمنی در برابر سرخجه در افراد باردار است.
3. آزمایش تقویت اسید نوکلئیک (NAAT): ماده ژنتیکی به نام RNA ویروس سرخجه را در یک سواب بینی، سواب گلو یا نمونه ادرار شناسایی می کند. سرخجه NAAT در مقایسه با آزمایش آنتی بادی بسیار کمتر رایج است، اما ممکن است در شرایط خاص استفاده شود. NAAT انواع مختلفی دارد. نوع NAAT مورد استفاده برای تست سرخجه به عنوان تست واکنش زنجیره ای پلیمراز رونویسی معکوس (RT-PCR) نامیده می شود.
4. مطالب مرتبط: آزمایش SGOT

چه زمانی باید آزمایش سرخجه بدهیم؟

اگر علائم سرخجه را دارید و اخیراً به خارج از کشور سفر کرده اید یا در معرض فردی با علائمی شبیه سرخجه قرار گرفته اید، ممکن است آزمایش سرخجه تجویز شود. اکثر افراد مبتلا به سرخجه دچار بثورات پوستی می شوند که قبل از انتشار به سایر قسمت های بدن، روی صورت شروع می شود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. تب
2. سردرد
3. گلو درد
4. سفتی یا درد مفاصل
5. ورم ملتحمه که به آن چشم صورتی نیز می گویند.

اگر باردار هستید، پزشک شما ایمنی سرخجه را به عنوان بخشی از ارزیابی اولیه دوران بارداری شما بررسی می کند. آزمایش سرخجه می تواند نشان دهد که آیا به دلیل عفونت سرخجه گذشته واکسینه شده اید یا ایمنی دارید. اگر به خارج از کشور سفر می کنید یا برای کار یا مدرسه مجبور به انجام این کار هستید، ممکن است نیاز به آزمایش سرخجه داشته باشید تا اثبات مصونیت داشته باشید.

نحوه انجام آزمایش سرخجه

نمونه مورد نیاز برای آزمایش سرخجه شما بسته به نوع آزمایشی که سفارش داده شده است متفاوت خواهد بود. آزمایش ممکن است نیاز به نمونه خون، ادرار یا سواب بینی یا گلو داشته  باشید. قبل از انجام آزمایش سرخجه نیازی به آمادگی آزمایش خاصی نیست.

تفسیر نتایج آزمایش سرخجه

گزارش آزمایش شما شامل اطلاعاتی در مورد نوع آزمایش سرخجه انجام شده و همچنین نتایج آزمایش شما خواهد بود. نتایج آزمایش ممکن است شامل محدوده مرجع و همچنین تفسیر آزمایشگاهی از نتایج آزمایش باشد. محدوده مرجع، محدوده مورد انتظار سطوح آنتی بادی مورد استفاده برای تفسیر نتایج آزمایش را توصیف می کند. بخش های زیر شامل اطلاعاتی در مورد تفسیر تست های آنتی بادی سرخجه و تست NAAT سرخجه است.

تست آنتی بادی سرخجه (IgG/IgM)

نتایج آزمایش آنتی بادی سرخجه ممکن است به شرح زیر گزارش شود:

1. مثبت یا ایمن: آنتی بادی های کافی در نمونه وجود دارد که نشان دهنده عفونت فعلی، عفونت قبلی یا واکسیناسیون و ایمنی بعدی است.
2. نامشخص یا مبهم: برخی از آنتی بادی ها در نمونه وجود دارد که ممکن است نشان دهنده عفونت فعلی، عفونت قبلی یا واکسیناسیون باشد. ممکن است تکرار آزمایش توصیه شود.
3. منفی یا غیرایمن: نمونه یا فاقد آنتی بادی های است یا نمونه بسیار کمی دارد که این امر نشان دهنده عفونت فعلی، عفونت قبلی یا مصونیت ناشی از واکسیناسیون نیست.

تست تقویت اسید نوکلئیک سرخجه (NAAT)

نتایج آزمایش NAAT سرخجه ممکن است به روش زیر گزارش شود:

1. مثبت: RNA سرخجه در نمونه تشخیص داده شد که ممکن است نشان دهنده عفونت فعلی باشد.
2. نامشخص یا غیرقطعی: اطلاعات کافی برای تفسیر وجود نداشت.
3. منفی: RNA سرخجه در نمونه تشخیص داده نشد، که ممکن است نشان دهنده عدم وجود عفونت فعلی باشد. ممکن است تایید با آزمایش آنتی بادی پیشنهاد شود.

چند عامل وجود دارد که می تواند بر قابلیت اطمینان نتایج آزمایش تأثیر بگذارد:

زمان انجام تست می تواند بر صحت نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارد. تست‌های روئلا که برای تشخیص علائم تجویز می‌شوند باید در مدت زمان معینی پس از شروع بثورات یا تب که نشان‌دهنده عفونت سرخجه است، انجام شود.

آزمایش آنتی بادی سرخجه: در صورت امکان، آزمایش آنتی بادی باید پنج روز پس از شروع بثورات تجویز شود. آزمایش قبل از آن می تواند به نتیجه آزمایش منفی کاذب منجر شود، یعنی زمانی که آزمایش فرد منفی است اما عفونت سرخجه دارد. اگر آزمایش سرخجه در عرض سه روز پس از شروع بثورات تجویز شود، برای تأیید تشخیص باید آزمایش سرخجه دیگری طی دو تا چهار هفته تجویز شود.

سرخجه NAAT: آزمایش باید در اسرع وقت پس از شروع علائم انجام شود. در حالت ایده آل، جمع آوری نمونه باید یک تا سه روز پس از بروز علائم انجام شود، اما حداکثر تا هفت روز پس از شروع تب و بثورات.

نتایج آزمایش مثبت کاذب نیز ممکن است رخ دهد زیرا برخی آنتی بادی ها، به غیر از آنتی بادی هایی که در پاسخ به عفونت سرخجه ایجاد می شوند، می توانند بر نتایج آزمایش خون IgM و IgG تأثیر بگذارند. نتیجه مثبت کاذب زمانی است که فردی که به سرخجه مبتلا نیست، آزمایش عفونت مثبت باشد.

برای مثال، فاکتور روماتوئید و آنتی‌بادی‌های دیگر ویروس‌ها می‌توانند نتیجه آزمایش مثبت کاذب سرخجه را ایجاد کنند. اگر یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی نگران نتایج آزمایش مثبت کاذب باشد، ممکن است از NAAT برای تأیید تشخیص یا مصونیت استفاده شود.

آزمایش سرخجه در نوزادان

سرخجه می تواند به جنین منتقل شود اگر فردی که باردار است در دوران بارداری مبتلا شود. سندرم سرخجه مادرزادی (CRS) گروهی از نقایص مادرزادی است که در اثر انتقال سرخجه به جنین ایجاد می شود و می تواند منجر به کاهش شنوایی، بیماری قلبی و آب مروارید شود.

برای تایید تشخیص سرخجه در نوزاد، آزمایش بعد از تولد و قبل از یک سالگی انجام می شود. آزمایش ممکن است شامل آزمایش آنتی بادی سرخجه و NAAT سرخجه باشد.

مطالب مرتبط: تفاوت رپید تست با PCR

کلام اخر

تست سرخجه برای تشخیص یا رد این بیماری در بیمارانی با علائمی که نشان دهنده سرخجه هستند، استفاده می شود. ویروس سرخجه می تواند از طریق سرفه و عطسه و همچنین تماس نزدیک طولانی مدت با فرد آلوده منتقل شود. در حالی که سرخجه به طور کلی یک بیماری خفیف است که بدون درمان از بین می رود، اگر در دوران بارداری به جنین در حال رشد منتقل شود، می تواند اثرات مضری داشته باشد.