آزمایش های پزشکی

Cortisol baby Test چیست؟

Cortisol-baby-Test-چیست؟

آزمایش کورتیزول سطح کورتیزول را در خون، ادرار یا بزاق اندازه گیری می کند تا مشخص کند آیا سطح کورتیزول بدن طبیعی است یا خیر. کورتیزول هورمونی است که تقریباً بر کل اندام و بافت های بدن تأثیر می گذارد. کورتیزول در موارد زیر به بدن کمک می کند:

  1. پاسخ به استرس (کورتیزول گاهی اوقات “هورمون استرس” نامیده می شود).
  2. کاهش التهاب
  3. تنظیم قند خون
  4. تنظیم متابولیسم
  5. کنترل فشار خون

کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی (دو غده کوچک که بالای کلیه ها قرار دارند) ساخته می شود. غده ی هیپوفیز با تولید هورمون های خاصی مقدار کورتیزول ساخته شده از غدد فوق کلیوی را تنظیم می کند. اگر سطح کورتیزول خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، بیانگر اینست که غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز دچار اختلال شده است. مصرف داروهای استروئیدی یکی از مهمترین دلایل افزایش سطح کورتیزول می باشد و با قطع این نوع از داروها مقدار کورتیزول بطور چشمگیری کاهش می یابد. هر گونه تغییر و اختلال در میزان سطح کورتیزول بایستی جدی گرفته شود و برای درمان ان اقدام کرد.

مطالب مرتبط:چکاپ قبل از ازدواج در منزل

نام‌های دیگر: کورتیزول ادرار، کورتیزول بزاقی، کورتیزول آزاد، کورتیزول خون، کورتیزول پلاسما

تست کورتیزول چه کاربردی دارد؟

تست کورتیزول چه کاربردی دارد؟

آزمایش کورتیزول برای کمک به تشخیص بیماری‌هایی که باعث افزایش یا خیلی کم کورتیزول می‌شوند، استفاده می‌شود. عواملی که باعث ایجاد اختلال در غدد فوق کلیوی می شوند، عبارتند از:

  1. سندرم کوشینگ: باعث تولید بیش از حد کورتیزول در بدن می شود.
  2. بیماری آدیسون: باعث کاهش و توقف تولید کورتیزول در بدن می شود.
  3. نارسایی ثانویه آدرنال: غدد فوق کلیوی کورتیزول کافی تولید نمی کنند زیرا غده هیپوفیز به درستی کار نمی کند.

مطالب مرتبط:چگونه جواب آزمایش چکاپ کامل را بخوانیم؟

علائم سندرم کوشینگ (کورتیزول بیش از حد)، شامل:

  1. افزایش وزن
  2. لاغر شدن دست ها و پاهای
  3. گرد شدن صورت
  4. افزایش چربی در اطراف قاعده گردن یا بین تیغه های شانه
  5. کبودی بدن
  6. رگه های بنفش گسترده روی شکم، سینه ها، باسن و زیر بازوها
  7. ضعف عضلانی

علائم بیماری آدیسون و نارسایی آدرنال (کاهش بیش از حد کورتیزول)، شامل:

  1. خستگی طولانی مدت
  2. ضعف عضلانی
  3. کاهش اشتها
  4. کاهش وزن
  5. درد شکم

نحوه انجام آزمایش کورتیزول و اقدامات لازم قبل از انجام

نحوه انجام آزمایش کورتیزول و اقدامات لازم قبل از انجام

برای آزمایش کورتیزول اغلب از نمونه خون استفاده می شود. اما این آزمایش بر روی ادرار یا بزاق نیز قابل انجام است. به طور معمول، سطح کورتیزول در طول روز متفاوت است، بنابراین پزشک ممکن است بیش از یک نوع آزمایش را برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سطح کورتیزول تجویز کند. نمونه خون معمولاً دو بار در طول روز گرفته می شود – یک بار در صبح زمانی که سطح کورتیزول در بالاترین حد خود است و بار دوم حدود ساعت ۴ بعد از ظهر، زمانی که سطوح بسیار پایین تر است.

برای آزمایش ادرار کورتیزول، ممکن است پزشک از شما بخواهد که تمام ادرار خود را در یک دوره ۲۴ ساعته جمع آوری کنید. به این “آزمایش نمونه ادرار ۲۴ ساعته” می گویند. اقدامات لازم قبل از انجام این ازمایش به نوع آزمایشی که انجام می دهید بستگی دارد.

استرس می تواند سطح کورتیزول شما را افزایش دهد، بنابراین ممکن است قبل از آزمایش نیاز به استراحت داشته باشید. برای انجام آزمایش خون باید دو نوبت در ساعات مختلف روز برنامه ریزی کنید. قبل از آزمایش بزاق، ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها را متوقف کنید. به پزشک خود در مورد تمام داروهایی که استفاده می کنید، از جمله کرم های پوستی، صحبت کنید.

تفسیر نتایج تست کورتیزول

تفسیر نتایج تست کورتیزول

آزمایش کورتیزول به تنهایی نمی تواند علت اختلالات کورتیزول را تشخیص دهد. اگر سطح کورتیزول شما نرمال نباشد، معمولاً آزمایشات بیشتری برای یافتن علت ایجاد مشکل انجام خواهید داد:

  1. سطوح بالای کورتیزول بیانگر:
  2. ابتلا به سندرم کوشینگ
  3. مصرف دوزهای بالای برخی داروهای استروئیدی برای مدت طولانی برای درمان بیماری هایی مانند آسم، آرتریت روماتوئید و لوپوس
  4. تومورهای غده هیپوفیز
  5. تومورهای غدد فوق کلیوی

سطوح پایین کورتیزول بیانگر:

  • بیماری آدیسون یا نارسایی ثانویه آدرنال: علل شایع بیماری آدیسون شامل آسیب به غدد فوق کلیوی به دلیل بیماری های خود ایمن و برخی عفونت ها مانند سل (TB) و HIV/AIDS است. از طرفی نیز علل شایع نارسایی ثانویه آدرنال عبارتند از:
  1. بیماری های خود ایمن
  2. مشکلات غده هیپوفیز
  3. آسیب تروماتیک مغز
  • شایع ترین علت سطوح پایین کورتیزول، قطع ناگهانی داروهای استروئیدی پس از استفاده طولانی مدت است.

اگر نتایج کورتیزول شما طبیعی نیست، همیشه به این معنی نیست که شما یک بیمار هستید و نیاز به درمان دارد. سطح کورتیزول می تواند تحت تأثیر شرایط زیر دچار اختلال شود:

  1. فشار
  2. بارداری
  3. ورزش
  4. بیماری جدی
  5. دمای سرد و گرم
  6. برخی از بیماری های تیروئید
  7. چاقی
  8. برخی داروها مانند قرص های ضد بارداری

مطالب مرتبط: آزمایش چکاپ ویتامین در منزل

کلام اخر

آزمایش کورتیزول یکی از آزمایشاتی است که ممکن است برای کمک به تشخیص هیپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH) استفاده شود. CAH گروهی از اختلالات ارثی است که در آن غدد فوق کلیوی، کورتیزول کافی تولید نمی کنند.

فرم درخواست خدمات

"*" indicates required fields

نام و نام‌ خانوادگی*

author-avatar

دکتر عبدالحسین ناصری

وی از اساتید برجسته دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده و ده ها پروژه پژوهشی دانشگاهی در دانشگاه علوم پزشکی ایران با راهنمایی و نظارت ایشان صورت پذیرفته، دکتر ناصری از سال 1370 بعنوان هیئت علمی در دانشگاه مشغول به خدمت بوده و همچنین از سال 1373 تاکنون مدیریت آزمایشگاه بیمارستان های متعددی را عهده دار بودند، ایشان از سال 1396 تاکنون مدیرت آزمایشگاه بیمارستان های حضرت فاطمه (س) و شهید مطهری تهران را بر عهده دارند. از سری نگارش های دکتر میتوان به کتب "دقیق ترین روش تشخیص استافیلوکوکوس اورئوس" ، "بررسی چشمه ها و آب های گرم معدنی ایران" و ... اشاره کرد، لازم به ذکر است که نگارش "طرح جامع گردشگری سلامت کل کشور" نیز جز دستاورد های ایشان بوده است. Wikipedia.org isid.research.ac.ir irimc.org majlis.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *