آزمایش کراتین برای بررسی میزان عملکرد کلیه ها بوده و مانند اوره با استفاده از کلیه ها دفع می شود. این تست اکثرا برای افرادی که دچار دیابت یا فشار خون هستند توسط دکتر با چکاپ های دوره ای تجویز می شوند.
برای انجام آزمایش خون و تزریقات در منزل می توانید از تیم حرفه ای لیما طب کمک گرفته و با در ارتباط بودن با آن ها انواع آزمایش و چکاپ کامل در منزل را انجام دهید.
کراتینین خون و سرطان
کراتینین ماده ای زائد است که در نتیجه تجزیه طبیعی عضلات تولید شده و از طریق کلیه ها از بدن دفع می شود. آزمایش کراتینین خون یکی از آزمایش های رایج است که برای ارزیابی عملکرد کلیه ها به کار می رود. سطوح بالای کراتینین معمولاً نشان دهنده کاهش عملکرد کلیه ها است. به طور مستقیم نمی توان گفت که افزایش کراتینین خون به معنای ابتلا به سرطان است، اما این دو موضوع می توانند با هم مرتبط باشند. در زیر به برخی از ارتباطات میان کراتین خون و سرطان پرداخته ایم.
- تومور های کلیوی می توانند با ایجاد انسداد در مجاری ادراری یا آسیب مستقیم به بافت کلیه، عملکرد کلیه ها را مختل کرده و در نتیجه سطح کراتینین خون را افزایش دهند.
- برخی از سرطان ها مانند سرطان ریه، سینه و ملانوم می توانند به کلیه ها متاستاز دهند و با آسیب رساندن به بافت کلیه، منجر به افزایش کراتینین خون شوند.
- برخی از درمان های سرطان مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی می توانند به کلیه ها آسیب رسانده و باعث افزایش کراتینین خون شوند.
- کم آبی بدن می تواند باعث افزایش غلظت کراتینین در خون شود و این موضوع ممکن است در برخی بیماران سرطانی که دچار تهوع و استفراغ هستند، رخ دهد.
اهمیت اندازه گیری کراتینین خون در بیماران سرطانی
اندازه گیری منظم سطح کراتینین خون در بیماران سرطانی به دلایلی همچون نظارت بر عملکرد کلیه ها، تعیین دوز دارو های شیمی درمانی و شناسایی عوارض جانبی درمان اهمیت دارد. با اندازه گیری کراتین خون می توان به طور مرتب عملکرد کلیه ها را تحت نظر داشت و در صورت بروز هرگونه مشکل، اقدامات لازم را انجام داد.
برخی از دارو های شیمی درمانی می توانند بر عملکرد کلیه ها تاثیر بگذارند. بنابراین، اندازه گیری کراتینین خون به پزشک کمک می کند تا دوز مناسب دارو را برای بیمار تعیین کند. افزایش ناگهانی سطح کراتینین خون می تواند نشانه ای از بروز عوارض جانبی درمان سرطان باشد. البته علاوه بر سرطان، عوامل دیگری نیز می توانند بر سطح کراتینین خون تاثیر بگذارند، از جمله سن، جنسیت، توده عضلانی و مصرف برخی دارو ها.
با افزایش سن، عملکرد کلیه ها به تدریج کاهش می یابد و در نتیجه سطح کراتینین خون ممکن است افزایش یابد. به طور کلی، سطح کراتینین خون در مردان کمی بلاتر از زنان است. افراد با توده عضلانی بیشتر، سطح کراتینین خون بالاتری دارند. برخی دارو ها مانند دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) می توانند بر عملکرد کلیه ها تأثیر گذاشته و باعث افزایش کراتینین خون شوند.
افزایش سطح کراتینین خون می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و لزوماً به معنای ابتلا به سرطان نیست. برای تشخیص دقیق علت افزایش کراتینین خون، پزشک باید آزمایش های دیگری را نیز انجام دهد و سابقه پزشکی بیمار را به طور کامل بررسی کند. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه علائم غیر عادی، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
میزان نرمال کراتینین خون در بزرگسالان
همانطور که گفته شد کراتینین، یک ماده زائدی است که در نتیجه فعالیت عضلات تولید می شود و به طور معمول توسط کلیه ها از بدن دفع می شود. آزمایش کراتینین خون یکی از آزمایش های رایج است که برای ارزیابی عملکرد کلیه ها به کار می رود. میزان نرمال کراتینین خون در افراد مختلف می تواند کمی متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند سن، جنس، توده عضلانی و روش اندازه گیری بستگی دارد. اما به طور کلی، محدوده نرمال کراتینین خون در زنان بزرگسال ۰.۵ تا ۱.۱ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) و در مردان نیز ۰.۶ تا ۱.۲ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) است.
میزان نرمال کراتین خون چقدر است؟
میزان نرمال کراتینین یا CREATININE در خون به سن، جنس و توده عضلانی فرد بستگی دارد. به طور کلی، محدوده نرمال کراتینین خون به شرح زیر است:
- مردان ۰.۶ تا ۱.۲ میلی گرم در دسی لیتر
- زنان ۰.۵ تا ۱.۱ میلی گرم در دسی لیتر
- نوزادان ۰.۳ تا ۱.۰ میلی گرم در دسی لیتر
- کودکان ۱ تا ۱۲ سال ۰.۵ تا ۰.۹ میلی گرم در دسی لیتر
- کودکان ۱۳ تا ۱۷ سال: ۰.۶ تا ۱.۳ میلی گرم در دسی لیتر
چرا کراتین خون افزایش می یابد؟
در برخی موارد کراتین خون به دلایل مختلف افزایش می یابد که در زیر به دلایل آن پرداخته ایم.
- آسیب کلیوی
- بیماری کلیوی
- انسداد مجاری ادراری
- کم آبی بدن
- کاهش جریان خون به کلیه ها
- مصرف برخی از دارو ها
علائم بالا بودن کراتینین (Cr) خون چیست؟
فزایش سطح کراتینین خون معمولاً نشان دهنده کاهش عملکرد کلیه ها است. بر خلاف بسیاری از بیماری ها، افزایش سطح کراتینین خون در مراحل اولیه معمولاً با علائم مشخصی همراه نیست. در واقع، بسیاری از افراد ممکن است تا زمانی که آسیب کلیوی به مرحله پیشرفته نرسد، هیچ علائمی را تجربه نکنند. دلیل این امر آن است که کلیه ها دارای ظرفیت ذخیره بسیار بالایی هستند و تا زمانی که بخش قابل توجهی از آن ها آسیب نبیند، عملکرد کلیوی به طور قابل توجهی کاهش نمی یابد.
علائم در مراحل پیشرفته بیماری کلیوی
با توجه به این که افزایش سطح کراتینین خون در مراحل اولیه معمولاً با علائم مشخصی همراه نیست، تشخیص زودهنگام بیماری های کلیوی بسیار مهم است. انجام آزمایش های دوره ای و مراجعه منظم به پزشک می تواند به تشخیص زودهنگام بیماری های کلیوی و شروع درمان به موقع کمک کند. با پیشرفت بیماری کلیوی و کاهش شدید عملکرد کلیه ها، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- یکی از شایع ترین علائم نارسایی کلیه، احساس خستگی و ضعف مزمن است. این امر به دلیل تجمع سموم در بدن و کاهش تولید گلبول های قرمز خون رخ می دهد.
- کاهش اشتها و تهوع از دیگر علائم شایع نارسایی کلیه هستند. این علائم ممکن است به دلیل تجمع سموم در خون و اختلال در عملکرد دستگاه گوارش ایجاد شوند.
- تورم در پا ها، مچ پا، دست ها و صورت از دیگر علائم شایع نارسایی کلیه است. این تورم به دلیل تجمع مایعات در بدن ایجاد می شود.
- کاهش حجم ادرار، تیره شدن رنگ ادرار و وجود خون در ادرار از دیگر علائم نارسایی کلیه هستند.
- اختلال در عملکرد کلیه ها می تواند منجر به اختلال در تعادل الکترولیت ها در بدن شود که این امر می تواند باعث کاهش تمرکز، مشکلات خواب و تحریک پذیری شود.
- خارش پوست از دیگر علائم نارسایی کلیه است که به دلیل تجمع سموم در خون و اختلال در عملکرد غدد درون ریز ایجاد می شود.
- کاهش وزن ناخواسته و کاهش توده عضلانی از دیگر علائم نارسایی کلیه هستند.
- در مراحل پیشرفته نارسایی کلیه، تجمع مایعات در ریه ها می تواند باعث تنگی نفس شود.
چرا کراتین خون کاهش می یابد؟
کاهش Cr خون در بدن به ندرت برای برخی از افراد اتفاق می افتد که می تواند موجب کاهش حجم عضلات و کاهش شدی وزن به همراه باشد. در زیر به برخی از دلایل کاهش کراتینین در خون پرداخته ایم.
- کاهش توده عضلانی
- سوء تغذیه
- برخی از بیماری های کبدی
- بارداری
تفسیر نتایج آزمایش کراتینین
آزمایش کراتینین خون یک آزمایش ساده و غیر تهاجمی است که اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد کلیه ها ارائه می دهد. با اندازه گیری منظم سطح کراتینین خون، می توان از بروز مشکلات کلیوی پیشگیری کرد و در صورت وجود بیماری، درمان مناسب را آغاز نمود. تفسیر نتایج آزمایش کراتینین باید توسط پزشک انجام شود.
پزشک با توجه به عوامل مختلفی مانند سن، جنس، سابقه پزشکی و سایر آزمایش های انجام شده، نتیجه آزمایش کراتینین را تفسیر کرده و در صورت لزوم، آزمایش های تکمیلی را تجویز می کند. اگر سطح کراتینین خون شما بالاتر از حد نرمال باشد، لزوماً به معنای وجود بیماری جدی نیست. عوامل مختلفی می توانند بر سطح کراتینین خون تاثر گذاشته و پزشک باید با بررسی دقیق، علت افزایش کراتینین را مشخص کند.
شرایط انجام آزمایش Creatinine خون چیست؟
آزمایش و چکاپ خون در منزل کراتینین به طور کلی نیاز به ناشتایی ندارد. با این حال، ممکن است پزشک به همراه آن آزمایشات دیگری را تجویز کند که نیاز است ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش، ناشتا باشید. دارو های خود را مطابق با دستورالعمل پزشک مصرف کنید و از مصرف کافئین، الکل و تنباکو ۲۴ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید.
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که آزمایش کراتینین ادرار ۲۴ ساعته انجام دهید.. برای این آزمایش، شما باید تمام ادرار خود را به مدت ۲۴ ساعت در یک ظرف مخصوص جمع آوری کنید.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی میزان نرمال کراتین در خون پرداخته و در رابطه با علل بالا یا پایین بودن سطح آن در خون توضیحاتی ارائه دادیم. اگر شما هم تجربه انجام آزمایش کراتین خون را داشته اید نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
چگونه می توانیم آزمایش کراتین را در منزل انجام دهیم؟
برای انجام آزمایش کراتین و خونگیری در منزل و یا محل کار می توانید از تیم حرفه ای لیما طب کمک بگیرید.
آیا میزان نرمال کراتین در دوره بارداری تغییر می کند؟
بله مقدار کراتین در بانوان باردار در هر سه ماه متغیر است.
[gravityform id="7" title="true"]