اسید فولیک و فولات شکلی از ویتامین B-9 و جزوی از ویتامین های گروه B هستند. فولات و اسید فولیک هر دو محلول در آب هستند و تنها تفاوت انها اینست که فولات به طور طبیعی در مواد غذایی ما یافت می شود در حالی که اسید فولیک ساخته دست بشر است. منابع طبیعی فولات عبارتند از:
- سبزیجات برگ سبز
- میوه ها
- آجیل
- لوبیا
- نخود
- محصولات لبنی
- مرغ
- گوشت
- غذاهای دریایی
- غلات
- اسید فولیک
از فواید مختلف اسید فولیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساخت گلبول های قرمز
- پیشگیری از کم شنوایی
- حفظ سلامت مغز نوزاد
- سنتز و ترمیم DNA و RNA
- کمک به فرآیند تقسیم و رشد سلولی
اسید فولیک عملکرد بسیار مهمی در پیشگیری از طیف گسترده ای از شرایط ایفا می کند و به همین دلیل به ویژه در مورد زنان باردار برای جلوگیری از ایجاد هر گونه ناهنجاری های مادرزادی مغز یا ستون فقرات جنین مانند اسپینا بیفیدا مهم است.
جهت دریافت خدمات آزمایش و چکاپ ویتامین ها در منزل می توانید به صفحه مربوطه در سایت لیماطب مراجعه کنید.
کمبود اسید فولیک
فهرست عناوین صفحه:
کمبود اسید فولیک به دو مورد اشاره دارد یا نیاز اضافی به اسید فولیک در مورد زنان باردار یا از دست دادن اسید فولیک به دلیل بیماری کرون، بیماری سلیاک، اعتیاد به الکل، مصرف دیورتیک ها و غیره. علائم کمبود اسید فولیک عبارتند از:
- کم خونی
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- سردرد
- تپش قلب
- تحریک پذیری
- عدم تمرکز
- تنگی نفس
علل کمبود فولیک اسید
به دلیل اینکه اسید فولیک یک ویتامین محلول در آب است، بدن قادر به ذخیره آن در سلول های چربی نیست و به همین دلیل بدن به منبع دائمی فولات نیاز دارد. رایجترین دلایل کمبود اسید فولیک عبارتند از:
- رژیم غذایی فاقد مقادیر مناسب میوه و سبزیجات و غلات غنی شده
- بیماری ها که باعث اختلال در جذب مواد در دستگاه گوارش می شوند و این امر در نهایت منجر به کمبود فولات می شوند مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک، مشکلات کلیوی و برخی انواع سرطان.
- جهش ژنتیکی که میتواند فرآیند تبدیل فولات به متیل فولات و در نتیجه کمبود اسید فولیک را مختل می کند.
- مصرف بیش از حد الکل
- مصرف داروهایی که می توانند منجر به کمبود فولات شوند.
رایجترین دلایل افزایش بیش از حد اسید فولیک عبارتند از:
- کم خونی خطرناک
- سندرم حلقه کور
- مصرف رژیم غنی از اسید فولیک
کمبود فولات در دوران بارداری
کمبود فولات و فولیک اسید در دوران بارداری می تواند عوارض شدید ایجاد کند. فولات برای رشد مغز و نخاع جنین اهمیت دارد. کمبود فولات می تواند منجر به نقص های مادرزادی شدید به نام نقص های لوله عصبی شود. نقص های لوله عصبی شامل اسپینا بیفیدا و آنانسفالی است.
کمبود فولات همچنین می تواند شانس شما را برای جدا شدن جفت افزایش دهد، وضعیتی که در آن جفت از رحم جدا می شود. به علاوه، ممکن است نوزاد شما زودرس (زایمان پیش از موعد) و یا با وزن پایینی متولد شود. مطالعات همچنین نشان داده اند که کمبود فولات در دوران بارداری می تواند منجر به بروز اوتیسم در فرزند شما شود.
کمخونی ناشی از کمبود فولات
کمبود فولات در بدن شما همچنین می تواند منجر به کم خونی ناشی از کمبود فولات شود. کم خونی زمانی رخ می دهد که بدن شما به اندازه کافی گلبول های قرمز سالم نداشته باشد. بدن شما به گلبول های قرمز نیاز دارد تا اکسیژن را به بافت های بدن منتقل کند. کم خونی ناشی از کمبود فولات همچنین می تواند باعث تولید گلبول های قرمز غیرعادی بزرگ شود که به درستی عمل نمی کنند.
از دیگر عوارض کمبود فولات و فولیک اسید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناباروری
- برخی سرطان ها
- بیماری های قلبی عروقی
- افسردگی
- زوال عقل
- کاهش عملکرد شناختی
- بیماری آلزایمر
علت بالا بودن فولیک اسید در آزمایش خون چیست؟
فولیک اسید نوعی از ویتامین B9 ساخته بشر است که به صورت طبیعی در هیچ رژیم غذایی وجود ندارد. بنابراین در صورتی که دچار افزایش فولیک اسید خون شده باشید، به این معنی است که غذاهای غنی شده از فولیک اسید و یا مکلمل های آن را مصرف می کنید. مصرف زیاد این ویتامین معمولا مشکلی برای شما ایجاد نمی کند، چرا که فولات و فولیک اسید محلول در آب بوده و مقادیر اضافی آنها از طریق ادرار دفع می شوند.
همچنین یکی دیگر از دلایل بالا بودن میزان فولیک اسید خون شما ممکن است کمبود ویتامین B-12 باشد. چرا که برای جذب فولیک اسید و ویتامین B9 به سلول ها، بدن نیاز به ویتامین B12 دارد. در صورتی که دچار کمبود ویتامین B12 باشید، ممکن است فولیک اسید نتواند جذب شده و در خون شما باقی بماند.
در صورت بالا بودن میزان فولیک اسید در آزمایش خون شما، پزشکتان ممکن است از شما آزمایش ویتامین B-12 را درخواست کند.
عوارض بالا بودن فولیک اسید خون
مصرف دوزهای بالا از مکمل های اسید فولیک ممکن است عوارض جانبی از جمله تسریع در کاهش توانایی های ذهنی در بزرگسالان مسن و افزایش احتمال عود سرطان ایجاد کند. عوارض مصرف بیش از حد فولیک اسید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- می تواند کمبود ویتامین B12 را پنهان کند
مصرف بالای اسید فولیک ممکن است کمبود ویتامین B12 را پنهان کند. در نتیجه، این می تواند خطر آسیب به مغز و سیستم عصبی شما را افزایش دهد. - ممکن است افت ذهنی مرتبط با سن را تسریع کند
مصرف بالای اسید فولیک ممکن است افت ذهنی مرتبط با سن را تسریع کند، به ویژه در افرادی که سطح ویتامین B12 پایینی دارند. - ممکن است باعث رشد کند مغز در کودکان شود
مکمل های اسید فولیک یک روش عملی برای افزایش سطح فولات در دوران بارداری هستند، اما دوزهای بیش از حد ممکن است مقاومت به انسولین را افزایش داده و به طور منفی بر رشد مغز در کودکان تاثیر بگذارد. - ممکن است احتمال عود سرطان را افزایش دهد
مصرف بیش از حد مکمل های اسید فولیک ممکن است توانایی سلول های سرطانی برای رشد و گسترش را افزایش دهد، که این امر می تواند به ویژه برای افرادی که سابقه سرطان دارند، مضر باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
مکملهای اسید فولیک برای کاهش خطر نقص های مادرزادی و پیشگیری یا درمان کمبود فولات استفاده می شوند. به طور کلی، اگر در مقادیر توصیه شده مصرف شوند، این مکمل ها خطری برای شما ایجاد نخواهند کرد، اما باید دقت داشته باشید که ممکن است با برخی از داروهای تجویزی تداخل داشته باشند.
درمان کمبود اسید فولیک
درمان کمبود اسید فولیک شامل افزایش مقدار فولات در رژیم غذایی، مصرف مکملهای اسید فولیک طبق تجویز پزشک میشود، علاوه بر این برای تمام افرادی که دچار کمبود فولات هستند توصیه میشود الکل را ترک کنند یا میزان مصرف الکل را کاهش دهند.
تست اسید فولیک
آزمایش اسید فولیک برای اندازه گیری میزان اسید فولیک در خون و تعیین کمبود اسید فولیک کاربرد دارد. چه زمانی به آزمایش اسید فولیک نیاز دارید؟ چکاپ خون اسید فولیک عمدتاً برای افرادی انجام می شود که علائم کمبود اسید فولیک یا ویتامین B را نشان می دهند.
آزمایش خون اسید فولیک نیز برای نظارت بر پیشرفت درمان بیماری های مختلف یا عدم وجود آن انجام می شود. آزمایش اسید فولیک نیز برای زنان باردار برای جلوگیری از نقایص مادرزادی و برای رشد طبیعی جنین بسیار مهم است.
علائم کمبود فولیک اسید چیست؟
یکی از اولین علائم کمبود فولیک اسید، خستگی شدید (افت انرژی) است. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
علائم کمخونی
- رنگ پریدگی
- تنگی نفس
- تحریک پذیری
- سرگیجه
علائم دهانی
- زبان نرم و قرمز
- زخم های دهانی یا آفت های دهانی
- کاهش حس چشایی
علائم عصبی
- از دست دادن حافظه
- مشکل در تمرکز
- سردرگمی
- مشکلات در قضاوت
علائم دیگر کمبود فولیک اسید و ویتامین B9 ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کمبود انرژی
- ضعف عضلانی
- افسردگی
- کاهش وزن
- اسهال
چگونه می توان از کمبود فولیک اسید جلوگیری کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از کمبود فولات، مصرف یک رژیم غذایی سالم است که شامل غذاهایی باشد که حاوی فولات یا اسید فولیک هستند. فولات به طور طبیعی در موارد زیر یافت می شود:
- نخود فرنگی، لوبیا و حبوبات
- مرکبات
- سبزیجات برگ سبز تیره
- جگر
- غذاهای دریایی
- تخم مرغ و لبنیات
- گوشت و مرغ
اسید فولیک را می توان در مواد غذایی غنی شده یا تقویت شده یافت:
- نان
- آرد
- ماکارونی
- برنج
- غلات
مقدار فولات مورد نیاز شما در هر روز به سن و عوامل دیگر بستگی دارد. بیشتر بزرگسالان باید روزانه ۴۰۰ میکروگرم فولات دریافت کنند. افرادی که باردار هستند باید یک مکمل اسید فولیک مصرف کنند تا اطمینان حاصل کنند که هر روز به اندازه کافی فولات دریافت می کنند.
اقدامات لازم قبل ازانجام آزمایش اسید فولیک
آزمایش خون اسید فولیک به حداقل ۸ ساعت ناشتا بودن نیاز دارد. بایستی توجه داشت که مصرف برخی از داروها روی نتایج این ازمایش تاثیر منفی دارند. روش انجام آزمایش اسید فولیک آزمایش اسید فولیک به نمونه خونی نیاز دارد که معمولاً از سیاهرگ واقع در قسمت داخلی آرنج گرفته می شود. محدوده طبیعی اسید فولیک محدوده طبیعی اسید فولیک در خون بین ۷/۲ تا ۱۷ نانوگرم در میلی لیتر است. تفسیر نتایج فولیک اسید اگر نتایج ازمایش بالاتر از حد طبیعی باشد هیچ مشکلی ایجاد نمی کند زیرا محلول در آب است و از طریق ادرار دفع می شود، اما بیانگر کمبود ویتامین B است. کمبود ویتامین B برای استفاده مناسب از اسید فولیک مورد نیاز بدن است و سطوح پایین ویتامین B به این معنی است که اسید فولیک به درستی استفاده نمی شود. سطوح پایین تر از حد طبیعی اسید فولیک می تواند بیانگر دلایل زیر باشد:
- کم خونی
- کمبود اسید فولیک
- جذب ضعیف ویتامین ها و مواد معدنی
مطال مرتبط: تفسیر نتایج آزمایش خون
کلام اخر
این آزمایش برای بررسی کمبود اسید فولیک انجام می شود. اسید فولیک به تشکیل گلبول های قرمز خون و تولید DNA که کدهای ژنتیکی را ذخیره می کند، کمک می کند. مصرف مقدار مناسب اسید فولیک قبل و در طول بارداری به جلوگیری از نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا کمک می کند. برای داشتن اطلاعات بیشتر به سایت لیما طب مراجعه کنید.
[gravityform id="7" title="true"]