آزمایش خون CA-125 چیست؟

این آزمایش میزان پروتئینی به نام CA-125 (آنتی ژن سرطانی ۱۲۵) را در نمونه خون اندازه گیری می کند. CA-125 یک نوع نشانگر تومور است. سطوح بالای برخی از نشانگرهای تومور در خون ممکن است نشانه سرطان باشد. در افراد مبتلا به سرطان، اندازه گیری نشانگرهای تومور ممکن است به ارائه اطلاعات مهم در مورد نحوه درمان بیماری کمک کند. سطوح بالای CA-125 اغلب در افرادی که سرطان تخمدان دارند، یافت می شود.

تخمدان ها یک جفت غدد تناسلی زنانه هستند که تخمک ها را ذخیره می کنند و هورمون های زنانه را می سازند. سرطان تخمدان زمانی اتفاق می افتد که سلول های تخمدان شروع به رشد خارج از کنترل می کنند. اگر سرطان تخمدان دارید، آزمایش خون CA-125 می تواند به شما کمک کند که آیا درمان شما موثر است یا خیر. نام های دیگر: آنتی ژن سرطان ۱۲۵، آنتی ژن گلیکوپروتئین، آنتی ژن سرطان تخمدان، نشانگر تومور CA-125. برا اطلاعات بیشتر با لیما طب همراه باشید.

آزمایش ca 125 چیست؟

آزمایش CA125 یک آزمایش خون است که برای سنجش سطح یک پروتئین خاص به نام آنتی‌ ژن سرطان ۱۲۵ در خون انجام می‌ شود. این پروتئین معمولاً در سلول‌ های سرطانی تخمدان تولید و سطح آن در خون این بیماران اغلب بالا می‌ رود. به همین دلیل، آزمایش Ca125 به عنوان راهی برای سرطان تخمدان به کار می‌ رود. 

با این حال، مهم است بدانیم که افزایش سطح CA 125 تنها نشانه سرطان تخمدان نیست. بسیاری از شرایط دیگر مانند اندومتریوز، فیبروم رحمی، بارداری، التهاب لگن و برخی بیماری‌ های کبدی نیز می‌ توانند باعث افزایش سطح این پروتئین شوند. بنابراین، برای تشخیص قطعی سرطان تخمدان، پزشک به علاوه آزمایش CA125، از سایر آزمایش‌ ها مانند سونوگرافی لگن و سی‌ تی‌ اسکن نیز استفاده می‌ کند.

آزمایش خون CA-125 چه کاربردی دارد؟  

1. رایجترین تستی است که برای بررسی اینکه آیا درمان سرطان تخمدان موثر است یا خیر و بررسی اینکه آیا سرطان تخمدان عود کرده است یا خیر به کار می رود.
2. بررسی توده های رشد کرده در لگن (ناحیه زیر شکم): اگر یک توده مشکوک در تصویربرداری مانند سونوگرافی ظاهر شود، پزشک ممکن است سطح CA-125 را همراه با سایر آزمایش‌ها بررسی کند تا بفهمد آیا این توده می‌تواند سرطان تخمدان باشد یا خیر. اما بایستی توجه داشته که آزمایش خون CA-125 به تنهایی نمی تواند سرطان را تشخیص دهد.
3. غربالگری سرطان تخمدان: در افرادی که دارای سابقه خانوادگی سرطان تخمدان و یا مشکوک به این نوع سرطان هستند این تست توسط پزشک تجویز می شود. تست CA-125 به عنوان یک آزمایش غربالگری معمول برای افرادی که سابقه خانوادگی سرطان تخمدان ندارند، تجویز نمی شود. به این دلیل که بسیاری از بیماری‌های رایج که سرطانی نیستند نیز می‌توانند باعث افزایش سطح CA-125 شوند، مانند آندومتریوز یا حتی دوره قاعدگی.شما میتوانید از خدمات آزمایشات و چکاب پزشکی در منزل استفاده نماییید.

اهمیت آزمایش خون CA-125

اگر سرطان تخمدان برای شما تشخیص داده شده است، ممکن است چندین آزمایش خون CA-125 انجام دهید:

1. در طول درمان: آیا سرطان از بین می رود یا خیر. اگر سطح CA-125 کاهش یابد، معمولاً به این معنی است که درمان مؤثر بوده است.
2. پس از درمان: آیا سرطان عود کرده است یا خیر.
3. اگر توده ای در لگن خود دارید که می تواند سرطان تخمدان باشد، ممکن است به آزمایش CA-125 نیاز داشته باشید تا دریابید که آیا سرطان تخمدان است یا خیر. اما برای تایید نهایی فقط بیوپسی می تواند سرطان تخمدان را تشخیص دهد.
4. اگر خطر ابتلا به سرطان تخمدان در شما بالاست، پزشک به شما توصیه می کند که آزمایش CA-125 انجام دهید. در صورتی که مقدار آن بالا باشند، احتمالاً به آزمایش‌های بیشتری نیاز خواهید داشت تا بفهمید آیا سرطان دارید یا خیر.

عوامل زیر باعث افزایش سطح CA-125 و افزایش احتمال ابتلا به سرطان می شوند:

1. داشتن سابقه خانوادگی سرطان تخمدان
2. داشتن سابقه خانوادگی سرطان سینه و سرطان روده بزرگ
3. سرطان رحم یا کولورکتال
4. تغییرات ژنی یا شرایط خاصی را به ارث برده اید که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد، مانند تغییرات در ژن های BRCA 1 یا BRCA 2
5. سندرم لینچ (که به آن سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی نیز گفته می شود)، یک اختلال ارثی است که خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان را افزایش می دهد.

برای اطلاعات بیشتر بخوانید تفسیر نتایج آزمایش خون

حد نرمال آزمایش ca125

آزمایش ca125 یا نشانگر تومور CA-125 یکی از آزمایش‌ های رایج برای بررسی وضعیت سلامت زنان، به ویژه در ارتباط با بیماری‌ های تخمدان است. این آزمایش میزان پروتئینی به نام آنتی‌ ژن سرطان ۱۲۵ را در خون اندازه گیری می کند. سطح این پروتئین در حالت عادی پایین است و افزایش آن می ‌تواند نشانه ‌ای از برخی بیماری‌ ها، از جمله سرطان تخمدان باشد.

حد نرمال ca125 معمولاً کمتر از ۳۵ واحد در میلی ‌لیتر در نظر گرفته می ‌شود. اما توجه داشته باشید که این حد نرمال می ‌تواند بسته به آزمایشگاه و روش انجام آزمایش کمی متفاوت باشد. بنابراین، برای تفسیر دقیق نتایج آزمایش، همیشه باید به آزمایشگاه مراجعه کرده و با پزشک خود مشورت کنید. اگر سطح CA125 شما کمتر از حد نرمال باشد، به طور معمول به معنای عدم وجود مشکل جدی در تخمدان‌ ها است.

با این حال، حتی در صورت طبیعی بودن این آزمایش، امکان وجود برخی بیماری‌ های دیگر وجود دارد و برای تشخیص دقیق ‌تر، ممکن است آزمایش ‌های دیگری نیز تجویز شود. همانطور که گفته شد اگر سطح  ca-125 شما بالاتر از حد نرمال باشد به معنای ابتلای شما به سرطان نبوده و شرایط ها و بیماری های مختلفی می توانند سبب افزایش آن شوند از جمله بارداری و یا فیبروم رحم و برخی بیماری ‌های کبدی نیز می ‌توانند باعث افزایش سطح این پروتئین شوند.

پزشک با توجه به علائم شما، سایر آزمایش ‌ها و معاینات، علت افزایش ca-125 را بررسی خواهد کرد. آزمایش CA 125 به تنهایی برای تشخیص قطعی سرطان تخمدان کافی نیست و باید در کنار سایر آزمایش ‌ها و معاینات تفسیر شود. سونوگرافی لگن، سی‌ تی‌ اسکن و سایر آزمایش‌ های تصویر برداری به پزشک در تشخیص وجود هرگونه ناهنجاری در تخمدان ها کمک کنند.

آیا برای آزمایش CA125 باید ناشتا بود؟

برای انجام آزمایش ca125 نیازی به ناشتایی نیست و برخلاف بسیاری از آزمایش ‌های خون که نیازمند ناشتایی هستند، برای اندازه‌ گیری سطح آنتی‌ ژن ca125 در خون، محدودیت غذایی خاصی وجود ندارد. شما می ‌توانید قبل از انجام آزمایش غذا بخورید و نوشیدنی بنوشید. اگرچه ناشتایی برای این آزمایش ضروری نیست، اما برخی موارد دیگر می ‌تواند بر نتیجه آزمایش تاثیر گذار باشد. این موارد عبارتند از سیکل قاعدگی، انواع بیماری ها و مصرف برخی از دارو ها.

در برخی زنان سطح CA125 در دوران قاعدگی ممکن است کمی افزایش یابد. بنابراین، بهتر است زمان انجام آزمایش را با پزشک خود هماهنگ کنید. برخی بیماری ‌های دیگر مانند اندومتریوز، فیبروم رحمی و التهاب لگن نیز می ‌توانند بر سطح CA125 تاثیرگذار باشند. همچنین مصرف برخی دارو ها ممکن است بر نتیجه آزمایش تاثیر گذار باشد. بنابراین، قبل از انجام آزمایش، لیستی از تمام داروهایی که مصرف می ‌کنید را به پزشک خود ارائه دهید.

پایین بودن سطح ca-125 در آزمایش خون به چه معناست؟

آزمایش ca-125 یکی از آزمایش‌ های رایجی است که برای بررسی وضعیت سلامت زنان، به ویژه در ارتباط با بیماری ‌های تخمدان انجام می‌ شود. این آزمایش میزان آنتی ‌ژن سرطان ۱۲۵ را در خون اندازه‌ گیری می ‌کند. افزایش سطح این پروتئین اغلب با سرطان تخمدان مرتبط است، اما کاهش آن به چه معناست؟

پایین بودن سطح CA125 معمولاً به این معنی است که مشکلی در تخمدان ‌ها وجود ندارد. این نتیجه برای اکثر زنان خبر خوبی بوده و نشان‌ دهنده سلامت نسبی تخمدان ‌ها است. اما باید توجه داشت که پایین بودن سطح CA 125 به تنهایی تضمینی برای عدم وجود بیماری نیست. اما چرا سطح CA125 ممکن است پایین باشد؟

پایین بودن سطح CA125 اغلب نشان‌ دهنده سلامت تخمدان‌ ها است. در برخی موارد، حتی در مراحل اولیه سرطان تخمدان، سطح CA 125 ممکن است طبیعی یا حتی پایین باشد. تومور های خوش‌ خیم تخمدان لزوماً باعث افزایش سطح CA125 نمی‌ شوند و سطح طبیعی CA125 در افراد مختلف می‌ تواند متفاوت باشد.

بهترین زمان برای انجام آزمایش ca125

بهترین زمان برای انجام آزمایش CA125، معمولاً زمانی است که پزشک تشخیص دهد. این تشخیص می ‌تواند بر اساس علائم شما، سابقه پزشکی و نتایج سایر آزمایش‌ ها باشد. برای مثال، اگر شما علائمی مانند شکم درد، نفخ یا تغییرات در عادات روده ‌ای دارید، پزشک ممکن است آزمایش CA125 را برای بررسی بیشتر تجویز کند. سطح CA125 در طول سیکل قاعدگی ممکن است کمی نوسان داشته باشد. بنابراین برخی پزشکان توصیه می ‌کنند که آزمایش CA125 در روز های خاصی از سیکل قاعدگی انجام شود تا نتایج دقیق ‌تری حاصل شود.

اگر شما قبلاً به سرطان تخمدان مبتلا شده‌ اید و تحت درمان قرار گرفته ‌اید، پزشک ممکن است به طور مرتب آزمایش CA125 را برای نظارت بر پیشرفت بیماری و عود احتمالی آن تجویز کند. در برخی موارد، پزشکان ممکن است آزمایش ca125 را به عنوان بخشی از غربالگری سرطان تخمدان برای زنان با سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا سایر عوامل خطر تجویز کنند.

نحوه انجام آزمایش خون CA-125 و اقدامات لازم قبل از انجام ان:

برای انجام این تست به سرم خون نیاز است و به آمادگی خاصی نیاز ندارید.

تفسیر نتایج آزمایش خون CA-125

پزشک شما نتایج آزمایش CA-125 را به همراه سایر اطلاعات در مورد وضعیت شما بررسی می کند. به طور کلی، محدوده طبیعی ۰-۳۵ واحد در میلی لیتر در نظر گرفته می شود، در حالی که سطح بالای ۳۵ واحد در میلی لیتر به عنوان سطح CA-125 بالا در نظر گرفته می شود. به طور کلی:

• اگر برای سرطان تخمدان تحت درمان هستید و نتایج چندین آزمایش نشان می دهد که سطح CA-125 شما در حال کاهش است، معمولاً به این معنی است که درمان کمک می کند. اگر سطح شما در طول زمان بالا رفت یا ثابت ماند، ممکن است به این معنی باشد که درمان موثر نیست.
• اگر درمان سرطان تخمدان خود را به پایان رسانده اید و سطح CA-125 شما با گذشت زمان شروع به افزایش می کند، ممکن است سرطان شما عود کند.
• اگر خطر ابتلا به سرطان تخمدان زیاد است یا توده لگنی مشکوک دارید، سطح بالای CA-125 می تواند نشانه سرطان باشد. پزشک شما معمولاً آزمایشات بیشتری را برای تشخیص تجویز می کند.

همچنین بخوانید آزمایش پروتئین خون برای تشخیص سرطان

سطح بالای CA-125 همیشه به معنای سرطان نیست. سایر شرایط ممکن است باعث افزایش CA-125 شود، از جمله:

1. اندومتریوز
2. بیماری التهابی لگن (PID)
3. فیبروئید رحم
4. بیماری کبد
5. بارداری
6. زمان های خاصی از دوره قاعدگی

نتیجه آزمایش CA-125 طبیعی سرطان تخمدان را رد نمی کند. به این دلیل که سطح CA-125 ممکن است در مراحل اولیه سرطان پایین باشد و همه مبتلایان به سرطان تخمدان سطوح بالایی از CA-125 را ندارد. کلام آخر شایع ترین نوع سرطان تخمدان سرطان اپیتلیال تخمدان است. اگر برای این نوع سرطان درمان شده اید، ممکن است برای نشانگر تومور به نام HE4 همراه با CA-125 مورد آزمایش قرار بگیرید. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که اندازه‌گیری هر دو نشانگر تومور اطلاعات دقیق‌تری را برای بررسی اینکه آیا درمان مؤثر است و برای بازگشت این نوع سرطان فراهم می‌کند.