آزمایش خون برای تعیین جنسیت

به طور سنتی، تعیین جنسیت جنین با استفاده از تکنیک‌های تهاجمی مانند نمونه‌برداری از پرزهای کوریونی یا آمنیوسنتز انجام می‌شود. با این حال، این روش‌ها هنوز هم خطر سقط جنین را در حدود ۱- ۲درصد دارند و تا هفته ۱۱ بارداری نمی‌توان انجام داد. همچنین تعیین جنسیت جنین با سونوگرافی قابل اطمینان در سه ماهه اول به دلیل رشد ناقص اندام تناسلی خارجی امکان پذیر نیست.

مطالب مرتبط: آزمایش خون برای چکاب ریه

بنابراین، بر اساس تجزیه و تحلیل مواد ژنتیکی جنین به دست آمده از سلول های جنینی که در خون مادر در گردش هستند، تلاش های بیشتری برای ایجاد روش های تشخیصی قبل از تولد که خطری برای جنین ایجاد نمی کنند، انجام شده است. پیشرفت‌های قابل توجهی در غنی‌سازی و جداسازی سلول‌های جنینی برای تجزیه و تحلیل صورت گرفته است، اما بیشتر تکنیک‌ها زمان‌بر هستند یا به تجهیزات گران قیمت نیاز دارند.

علاوه بر این، این سلول ها در پلاسمای مادر بسیار نادر هستند (۱ سلول جنینی در هر ۱۰۶ سلول مادر) و بعید است پس از زایمان، از جمله حاملگی های بعدی، باقی بمانند. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با آزمایش خون برای تعیین جنسیت بارداری با لیما طب همراه باشید.

آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین

آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین، یکی از پیشرفت ‌های چشمگیر در حوزه پزشکی تشخیصی است. با استفاده از این روش، می ‌توان جنسیت جنین را با دقت بسیار بالا و بدون نیاز به روش‌ های تهاجمی مانند آمنیوسنتز، از هفته‌ های اولیه بارداری مشخص کرد. در این آزمایش، نمونه ‌ای از خون مادر گرفته می ‌شود و DNA آزاد جنینی که در خون مادر وجود دارد، مورد بررسی قرار می‌ گیرد. با تحلیل این DNA، می ‌توان جنسیت جنین را با اطمینان بالایی تشخیص داد.

یکی از مزایای اصلی این روش، غیر تهاجمی بودن آن است. به عبارت دیگر، این آزمایش هیچ خطری برای مادر یا جنین ندارد. در مقابل، روش‌ های تهاجمی مانند آمنیوسنتز، اگرچه دقت بالایی دارند اما با خطراتی مانند سقط جنین همراه هستند. علاوه بر این، آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین، می ‌تواند در هفته‌ های اولیه بارداری انجام شود که این امر به والدین اجازه می ‌دهد تا زودتر جنسیت فرزند خود را بدانند.

البته، مانند هر آزمایش دیگری، این روش نیز محدودیت ‌هایی دارد. یکی از این محدودیت‌ ها، هزینه نسبتا بالای این آزمایش است. همچنین، ممکن است در برخی موارد، نتایج آزمایش نامشخص باشد که نیاز به تکرار آزمایش یا انجام آزمایش‌ های تکمیلی را ایجاب کند. با این حال، با توجه به مزایای فراوان این روش، آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین، به سرعت در حال جایگزینی روش‌ های تهاجمی قبلی شده است.

تست غیر تهاجمی DNA جنین بدون سلول (cell-free fetal DNA (cffDNA))

با کشف قطعات DNA جنین بدون سلول (cffDNA) در پلاسمای زنان باردار حامل جنین پسر در سال ۱۹۹۷، تشخیص قابل اعتماد و دقیق به واقعیت تبدیل شد. مطالعات بیشتری نشان داد که غلظت DNA جنین در پلاسمای مادر بسیار بیشتر از غلظت موجود در بخش سلولی است (GEq/ml 25/4 در مراحل اولیه بارداری و  GEq/ml 292/2در اواخر بارداری) و پاکسازی cffDNA پس از زایمان از گردش خون مادر سریع با میانگین نیمه عمر ۳/۱۶ دقیقه است.

همچنین، مولکول‌های DNA جنین معمولاً کوتاه‌تر از مولکول‌های DNA مادر هستند (بین ۱۹۳ جفت باز تا ۳۱۳ جفت باز). بنابراین می توان آن را با جداسازی اندازه از DNA مادر متمایز کرد. این یافته‌ها فرصتی برای انجام آزمایش‌های ژنتیکی قابل اعتماد بر روی cffDNA استخراج‌ شده از پلاسمای مادر در مراحل اولیه بارداری بدون دخالت حاملگی‌های قبلی برای تشخیص غیرتهاجمی پیش از تولد اختلالات ارثی پدر و همچنین تعیین جنسیت جنین فراهم کرده است.

مطالب مرتبط: آزمایش خون برای چکاپ روده

استفاده از cffDNA در پلاسمای مادر برای تعیین جنسیت جنین عمدتاً محدود به توالی هایی است که در ژنوم مادر وجود ندارند مانند SRY، DYS14 و DAZ که روی کروموزوم Y قرار دارند. در مطالعات اخیر، تعیین زود هنگام جنسیت جنین با استفاده از cffDNA می تواند به عنوان یک پیش آزمون غیر تهاجمی برای تعیین اینکه آیا تشخیص تهاجمی قبل از تولد باید بر روی جنینی انجام شود که در معرض خطر اختلالات مرتبط با X است یا خیر، در نظر گرفته شود. بنابراین، هنگامی که جنین در سنین اولیه بارداری زن است، می توان از روش های تهاجمی اجتناب کرد، در حالی که تشخیص قبل از تولد ممکن است فقط برای جنین های پسر انجام شود.

تست غیر تهاجمی قبل از تولد (NIPT)(Noninvasive Prenatal Testing)

آزمایش خون برای تعیین جنسیت، آزمایش غیر تهاجمی قبل از تولد یا به اختصار NIPT نامیده می شود. یک آزمایش خون است که برای همه زنان باردار در دسترس است، و همراه با تعیین جنسیت، NIPT همچنین می‌تواند شرایط کروموزومی را نیز غربالگری کند. این آزمایش غیر تهاجمی نامیده می شود زیرا می توان آن را با خون گیری سریع و آسان انجام داد. آیا می دانستید زمانی که باردار هستید، تکه هایی از DNA جنین در جریان خون شما در گردش است؟

این بسیار شگفت انگیز است و به همین دلیل، آزمایش خون می تواند چیزهای زیادی در مورد فرزندتان به شما بگوید. این آزمایش توانایی بررسی وجود یا عدم وجود کروموزوم Y را دارد. اگر کروموزوم Y تشخیص داده شود، پسر دارید. در غیر این صورت، جنسیت کودک شما مؤنث است. اگر مشتاق هستید که جنسیت فرزندتان را بدانید و نمی خواهید منتظر بمانید تا فرزندتان برای انجام سونوگرافی به اندازه کافی بزرگ شود، آزمایش خون NIPT راه خوبی است.

مطالب مرتبط: آزمایشات های خون برای سرطان سینه

تفسیر آزمایش NIPT و تعیین جنسیت

آزمایش NIPT (Non-Invasive Prenatal Testing) یا آزمایش غربالگری غیر تهاجمی پیش از تولد، یکی از دقیق‌ ترین روش‌ های تشخیصی برای تعیین برخی اختلالات کروموزومی جنین و همچنین جنسیت او است. در این آزمایش، نمونه ‌ای از خون مادر گرفته می ‌شود و DNA آزاد جنینی که در خون مادر وجود دارد، مورد بررسی قرار می ‌گیرد.

یکی از کاربرد های مهم آزمایش NIPT، تعیین جنسیت جنین است. با تحلیل کروموزوم ‌های جنسی X و Y در DNA آزاد جنینی، می ‌توان با دقت بسیار بالا جنسیت نوزاد را مشخص کرد. البته، این آزمایش تنها جنسیت را مشخص می ‌کند و اطلاعاتی درباره سایر ویژگی ‌های جنین ارائه نمی ‌دهد.

محدودیت‌ های آزمایش NIPT

با وجود دقت بالای آزمایش NIPT، این آزمایش نیز مانند هر آزمایش دیگری، محدودیت‌ هایی دارد. برخی از این محدودیت ‌ها عبارتند از:

• این آزمایش تنها ریسک ابتلا به برخی اختلالات را نشان می ‌دهد و برای تایید تشخیص، به آزمایش ‌های تکمیلی نیاز است.
• هزینه این آزمایش نسبت به سایر آزمایش ‌های دوران بارداری بیشتر است.
• آزمایش NIPT تنها برخی از اختلالات کروموزومی شایع را غربالگری می ‌کند و ممکن است برخی از اختلالات نادر را تشخیص ندهد.

هزینه آزمایش خون تعیین جنسیت

هزینه آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین، یکی از دغدغه ‌های بسیاری از والدین است. این آزمایش که به عنوان روشی دقیق و غیر تهاجمی برای تشخیص جنسیت جنین شناخته می‌ شود، هزینه‌ ای بالاتر از آزمایش‌ های معمولی دوران بارداری دارد. عوامل متعددی در تعیین هزینه این آزمایش نقش دارند. از جمله این عوامل می ‌توان به آزمایشگاه انجام ‌دهنده، زمان انجام آزمایش، نوع آزمایش، خدمات جانبی، تخفیفات و بیمه  اشاره کرد.

هر آزمایشگاه، با توجه به تجهیزات، کیت‌ های مورد استفاده، هزینه پرسنل و سایر هزینه‌ های جاری، تعرفه‌ های متفاوتی برای این آزمایش در نظر می ‌گیرد. برخی آزمایشگاه ‌ها برای انجام این آزمایش در ساعات غیر اداری یا روز های تعطیل، هزینه اضافی دریافت می‌ کنند. همچنین برخی آزمایشگاه‌ ها خدمات جانبی مانند مشاوره ژنتیک یا نمونه ‌گیری در منزل را ارائه می ‌دهند که بر هزینه نهایی آزمایش تاثیرگذار است.

شرایط انجام آزمایش تعیین جنسیت چگونه است؟

آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین را از هفته اول بارداری می توان انجام داد و تا سه الی هفت روز جواب این آزمایش در اختیار شما قرار می گیرد. برای تعیین سن بارداری حتما باید سونوگرافی انجام شود و بر اساس آن پزشک نظرات خود را ارائه دهد. البته ممکن است در برخ شرایط جنین به سن مورد نظر نرسیده باشد و همین سبب خطا در جواب آزمایش شود. توجه داشته باشید که این آزمایش را در بارداری های دوقلو و بیشتر نمی توان انجام داد. برای انجام این آزمایش نیازی به ناشتایی نیست و باید به اندازه کافی برای دستیابی به نتیجه بهتر مایعات کافی بنوشید.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی آزمایش خون برای تعیین جنسیت جنین پرداخته و در رابطه با تفسیر آزمایش NIPT توضیحاتی ارائه دادیم. توصیه می ‌شود قبل از انجام آزمایش، با پزشک خود مشورت کنید تا در مورد مزایا و معایب این آزمایش و بهترین گزینه برای شما اطلاعات کافی کسب کنید.

در نهایت، تصمیم ‌گیری در مورد انجام این آزمایش، به عوامل مختلفی مانند دلایل انجام آزمایش، هزینه، و نظر پزشک بستگی دارد. والدین باید با پزشک خود مشورت کنند تا بهترین تصمیم را برای خود بگیرند.